ILPB2/4511-1-481/15-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2015 r. (data wpływu 14 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania umorzonej opłaty adiacenckiej - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania umorzonej opłaty adiacenckiej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała PIT-8C z Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego jako informację o rzekomym przychodzie (wirtualnym) z tytułu umorzenia wierzytelności "opłaty adiacenckiej".

Sprawa o opłatach adiacenckich trwa od 2010 r. Decyzja na wybudowanie dróg dla była jedna nr z dnia 4 listopada 2003 r. Z niewyjaśnionych przyczyn drogi w były budowane w dwóch etapach. Prace były prowadzone w ten sposób, że budowę części ulicy i innych ulic zakończono 2005 r., a 20 m dalej od sąsiada obok posesji położono kostkę brukową w 2007 r. Właścicielom nieruchomości, którym budowę zakończono w 2005 r. (20 m od posesji Zainteresowanej na tej samej ulicy) nie naliczono opłaty adiacenckiej ze względu na 3 letni upływ terminu. Wnioskodawczyni naliczono opłatę adiacencką. Dnia 13 listopada 2010 r. upływał 3 letni termin do naliczenia opłaty adiacenckiej, a decyzja była wydana 27 października 2010 r., którą Zainteresowana otrzymała 9 listopada 2010 r.

W decyzji tej były bardzo zawyżone ceny nieruchomości oraz było wiele sprzeczności, więc Zainteresowana złożyła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (23 listopada 2010 r.) Odpowiedź od SKO Wnioskodawczyni otrzymała dopiero po 3 latach, tj. 31 stycznia 2014 r. SKO uchyliło decyzję z dnia 27 października 2010 r. do ponownego rozpatrzenia.

Powołano nowego rzeczoznawcę i dokonano niższej wyceny wzrostu nieruchomości. Ustalono niższą opłatę adiacencką.

W otrzymanej decyzji ostatecznej z z dnia 11 lipca 2014 r., na str. 7 jest napisane, że "ze względu na etapową budowę dróg w-jest podstawa do umorzenia połowy należności opłaty adiacenckiej".

Dnia 4 sierpnia 2014 r. Wnioskodawczyni wpłaciła gotówką połowę należności opłaty adiacenckiej.

Zainteresowana otrzymała decyzję od Prezydenta Miasta z dnia 18 sierpnia 2014 r. - umorzenie drugiej połowy opłaty adiacenckiej. Wnioskodawczyni nie otrzymała żadnego zwrotu pieniędzy z Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego. Nie otrzymała żadnych innych pieniędzy z. Jest umniejszenie należności (zgodnie z umową).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy umorzona przez Prezydenta Miasta kwota wierzytelności z tytułu opłaty adiacenckiej jest opodatkowanym przychodem Wnioskodawczyni.

Zdaniem Wnioskodawczyni, opłata adiacencka nie jest podatkiem, lecz daniną podlegającą przedawnieniu.

Umorzenie - obniżenie - bonifikata - opust - ustępstwo - rabat - umorzenie - zawarcie ugody przez strony.

Ugoda taka została zawarta z Prezydentem Miasta a mieszkańcami na obniżenie o połowę należności opłaty adiacenckiej wynikającej z ostatecznej decyzji. Podstawa umorzenia to dwuetapowa budowa ulic, pomimo jednej decyzji o budowie ulic i zróżnicowana sytuacja mieszkańców. Część współmieszkańców ulicy nie otrzymała decyzji na opłatę adiacencką, bo upłynął termin (sprawa przedawniona). Prezydent Miasta zapewniał, że jeżeli zostanie wpłacona połowa należności to druga połowa należności opłaty adiacenckiej zostaje umorzona.

W opinii Wnioskodawczyni nie jest przychodem obniżenie należności, bonifikata czy opust, jeżeli jest to umowa dwóch stron.

Dalej Wnioskodawczyni wskazuje na zasadę sprawiedliwości społecznej, zaznaczając dlaczego jedni mieszkańcy są zobowiązani do zapłaty opłaty adiacenckiej a inni nie.

Ponadto Zainteresowana wskazuje, na zasadę demokratycznego państwa prawnego wyrażoną w Konstytucji oraz zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa zapisaną w Kodeksie postępowania administracyjnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania wskazana w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), który stanowi, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Stosownie do przepisu art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Należy zauważyć, że za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Stwierdzić również zależy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji "nieodpłatnych świadczeń", dlatego każdy przypadek wymaga wnikliwej analizy pod kątem zaistnienia przesłanek pozwalających na ustalenie, że miało miejsce nieodpłatne przysporzenie w majątku danej osoby fizycznej (świadczenia nieodpłatne to szczególnego rodzaju świadczenia, w przypadku których otrzymujący odnosi określoną korzyść nie świadcząc nic w zamian). Jednocześnie nie został wskazany nawet przybliżony katalog takich świadczeń, zatem sądzić należy, że świadczeniami nieodpłatnymi nie są tylko takie świadczenia, w wyniku których spełniający świadczenie nie uzyskał żadnych korzyści majątkowych pod jakąkolwiek postacią.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że prezydent miasta umorzył Zainteresowanej opłatę adiacencką.

W rozpatrywanej sprawie pozytywną wolą świadczeniodawcy jest fakt podjęcia decyzji o umorzeniu opłaty adiacenckiej. W tym przypadku otrzymujący świadczenie (Wnioskodawczyni) odnosi określoną korzyść nie świadcząc nic w zamian.

Należy podkreślić, że w wyniku umorzenia opłat adiacenckich osoby te odnoszą rzeczywistą korzyść. Natomiast osoby, którym tej opłaty nie umorzono ponoszą wydatek kosztem swojego majątku. Wskazuje to jednoznacznie, że osoby, którym zostanie umorzona opłata adiacencka odnoszą z tego tytułu korzyść.

Przedstawione powyżej okoliczności powodują, że kwota umorzonych ww. opłat stanowi nieodpłatne świadczenie prezydenta miasta na rzecz ww. osób. Tak więc kwota umorzonej przez prezydenta miasta należności z ww. tytułu opłaty adiacenckiej stanowi dla osoby fizycznej przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodatkowo potwierdzeniem powyższego jest fakt, że ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 782 z późn. zm.) nie jest ustawą podatkową w rozumieniu art. 3 pkt 1 ww. Ordynacji podatkowej.

Zgodnie bowiem z jej art. 1 ust. 1, ustawa określa zasady:

* gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego;

* podziału nieruchomości;

* scalania i podziału nieruchomości;

* pierwokupu nieruchomości;

* wywłaszczania nieruchomości i zwrotu wywłaszczonych nieruchomości;

* udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej;

* wyceny nieruchomości;

* działalności zawodowej, której przedmiotem jest gospodarowanie nieruchomościami.

Zgodnie z definicją opłaty adiacenckiej zawartej w art. 4 pkt 11 ww. o gospodarce nieruchomościami, przez opłatę adiacencką - należy rozumieć opłatę ustaloną w związku ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, albo opłatę ustaloną w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości, a także podziałem nieruchomości.

Z przepisu art. 146 ust. 1 tej ustawy wynika, że ustalenie i wysokość opłaty adiacenckiej zależą od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej.

W świetle definicji opłaty adiacenckiej zawartej w art. 4 pkt 11 ustawy o gospodarce nieruchomościami należy stwierdzić, że opłata ta nie jest podatkiem w rozumieniu art. 6 Ordynacji podatkowej. Zgodnie bowiem z art. 6 Ordynacji podatkowej wynika, że podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Wobec powyższego opłata adiacencka, o której mowa w art. 146 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie jest podatkiem w rozumieniu art. 6 Ordynacji podatkowej, wobec czego nie mają do niej zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej, a co za tym idzie i przepisy dotyczące umorzeń na jej podstawie. Należy zauważyć, że umorzeniu na podstawie Ordynacji podatkowej podlegają wyłącznie zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłata prolongacyjna.

Opłata adiacencka nie jest zaległością podatkową, nie stanowi również odsetek za zwłokę, nie jest opłatą prolongacyjną. Jest opłatą ustaloną w drodze decyzji m.in. przez prezydenta miasta w przypadku gdy w wyniku podziału nieruchomości na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, wzrośnie wartość tej nieruchomości.

Należy podkreślić, że umorzone na podstawie Ordynacji podatkowej zaległości podatkowe nie stanowią przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przeciwieństwie do umorzonej przez prezydenta miasta opłaty adiacenckiej. Kwota umorzonej opłaty adiacenckiej stanowi bowiem przychód, o którym mowa w ww. art. 11 ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że z treści art. 145 ust. 1 cytowanej ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że właściwy organ samorządowy może ustalić opłatę adiacencką; co oznacza, że nie jest do tego zobowiązany. A zatem skoro organ ten decyduje się na ustalenie tejże opłaty, to w sytuacji, gdy podejmuje decyzję o jej umorzeniu - nie można mówić, że osoby którym umorzenia dokonano, nie otrzymują konkretnych korzyści finansowych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały weryfikacji i analizie w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.