ILPB2/4511-1-345/15-2/WS - Ustalenie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem zadatku, który następnie został zwrócony

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2015 r. (data wpływu 30 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem zadatku, który następnie został zwrócony - jest prawidłowe.

W dniu 30 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem zadatku, który następnie został zwrócony.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zgodnie z umową przedwstępną dotyczącą kupna lokalu, zawartą dnia 30 lipca 2014 r. Wnioskodawca otrzymał zadatek w wysokości 30 000 zł. Powyższą kwotę Zainteresowany otrzymał w dwóch ratach, pierwszą w kwocie 3 000 zł w dniu 30 lipca 2014 r., a drugą część w wysokości 27 000 zł w dniu 20 sierpnia 2014 r.

Dnia 24 marca 2015 r. została rozwiązana umowa przedwstępna dotycząca nabycia lokalu i w dniu 25 marca 2015 r. został oddany cały zadatek w wysokości 30 000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma obowiązek zapłacenia podatku dochodowego od zadatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien on płacić podatku dochodowego od tego przychodu. Jeżeli ww. sytuacja zaistniałaby w roku 2014, to nie ma dochodu do opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Artykuł 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi natomiast, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów. W myśl pkt 9 ww. przepisu, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie zaś do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z przytoczonych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychód jest w istocie przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Nie mogą być uznane za przychód, takie świadczenia, które mają charakter zwrotny.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że zgodnie z umową przedwstępną dotyczącą kupna lokalu, zawartą dnia 30 lipca 2014 r. Wnioskodawca otrzymał w dwóch ratach zadatek w łącznej wysokości 30 000 zł. Dnia 24 marca 2015 r. została rozwiązana umowa przedwstępna dotycząca nabycia lokalu i w dniu 25 marca 2015 r. został oddany cały zadatek w wysokości 30 000 zł.

W myśl art. 394 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) - w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Natomiast § 2 przytoczonego artykułu stanowi, że w razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony (art. 394 § 3 ww. ustawy).

Stosownie zaś do art. 410 § 2 ww. ustawy, świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie otrzymany przez Wnioskodawcę zadatek był świadczeniem o charakterze zwrotnym, a zatem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Bez znaczenia przy tym jest fakt, że zadatek otrzymany został w roku 2014, a zwrócony w 2015.

W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłacenia podatku dochodowego od otrzymanego i następnie zwróconego zadatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie w odpowiedzi na prośbę Wnioskodawcy o jak najszybszą odpowiedź, tut. organ informuje, że ze względu na konieczność rozpatrywania spraw według kolejności wpływów, wydał interpretację indywidualną na wniosek ORD-IN bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku (art. 14d ustawy - Ordynacja podatkowa).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.