ILPB2/4511-1-286/15-4/WM - PIT w zakresie ulgi rehabilitacyjnej

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 10 marca 2015 r. (data wpływu: 13 marca 2015 r.), uzupełnionym pismem z 12 czerwca 2015 r. (data wpływu: 15 czerwca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej - jest prawidłowe.

W dniu 13 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, pismem z 9 czerwca 2015 r. nr ILPB2/4511-1-286/15-2/WM, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Ponadto, pouczono Zainteresowanego, że nieuzupełnienie wniosku w wyznaczonym terminie spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie zostało wysłane 9 czerwca 2015 r. i skutecznie doręczone 11 czerwca 2015 r., zaś 15 czerwca 2015 r. (data nadania pisma w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego: 12 czerwca 2015 r.) do tut. Biura KIP wpłynęło pismo z 12 czerwca 2015 r., stanowiące uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2015 r. Wnioskodawca zakupił dla siebie komputer stacjonarny i drukarkę na swoje własne potrzeby. Zainteresowany posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, która zalicza Wnioskodawcę do niepełnosprawności stopnia umiarkowanego. Orzeczona niepełnosprawność jest od 1998 r. (symbol schorzenia: O4-O; schorzenie istnieje od dzieciństwa). Od 2006 r. orzeczenie wydano na stałe.

Bardzo często w przypadku Zainteresowanego komputer stanowi jakby "protezę". W dobie komputeryzacji, na każdym kroku, Wnioskodawca może spokojnie i bez niczyjej pomocy, samodzielnie sobie radzić: pisać przelewy, pisma i załatwiać różne sprawy w urzędach, rozliczać e-PIT, a co najważniejsze czytać przepisy i ustawy, gdyż administracja państwowa również udostępnia odpowiednio dopracowane strony dla osób słabowidzących.

Wnioskodawca jest osobą pełną optymizmu i ma mnóstwo planów na przyszłość. W Internecie są wspaniałe możliwości dla takich osób jak Zainteresowany, może zwiedzać wirtualnie muzea, ogrody, miasta, wystarczy dobry ekran i powiększyć obraz, dzięki czemu Wnioskodawca może wszystko widzieć. Zainteresowany jest zapisany do biblioteki, gdzie wypożycza książki "mówione", które można odtwarzać na komputerze.

Zainteresowany prowadzi szeroką korespondencję z przyjaciółmi, poznaje nowych ludzi z podobnym schorzeniem. Większość spraw teraz można załatwiać pocztą elektroniczną i unikać "wścibskich" spojrzeń (...). Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jeśli chodzi o rehabilitację, może nie wprost, ale pośrednio, to dzięki możliwościom, jakie daje komputer. Na tym właśnie polega rehabilitacja i jej wymierne efekty.

Zainteresowany wyraża przekonanie, że lekarz okulista, u którego leczy się ponad 23 lata wystawi zaświadczenie, które potwierdzi, że zakupiony sprzęt ułatwia wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku podano, że wydatki poniesione na zakup sprzętu komputerowego nie są i nie będą sfinansowane ze środków ZFRON, PFRON, NFZ, ZFŚS oraz Zakładowego Funduszu Aktywności Zawodowej, ani w jakiejkolwiek formie - w całości albo częściowo.

Zakłady pracy prowadzące ZFRON, środki finansowe (po zmianach przepisów) głównie przeznaczają na opiekę medyczną i na turnusy rehabilitacyjne i leki dla pracowników. Kiedy PFRON przekazał projekty (komputer dla...) i podział środków finansowych do Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej to i ta pomoc nie wygląda dobrze. Po uzyskaniu informacji, że zasoby finansowe nie pozwalają na zaspokojenie wszystkich potrzeb osób niepełnosprawnych, przyjęto kryteria, że w pierwszej kolejności rozpatrywane są wnioski ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Ilość wniosków jest większa od posiadanych środków, stąd ustalono dofinansowanie do zakupionych komputerów dla dzieci do 16 roku życia, uczniów i studentów, a dla niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem - tylko dla osób nie mających kontaktów ze "światem zewnętrznym". Dlatego też jedyną pomocą finansową przy zakupie komputera, służącego Wnioskodawcy do rehabilitacji, jest możliwość odliczenia od podatku.

Ponadto, Zainteresowany posiada dokument w postaci faktury wystawionej na nazwisko Wnioskodawcy, który to dokument potwierdza wysokość poniesionego wydatku w roku 2015 r.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie podano, że w posiadaniu Zainteresowanego jest również zaświadczenie wystawione przez lekarza okulistę, który zapisał diagnozę pn.: "krótkowzroczność obu oczu i schorzenia pochodne jak jaskra" oraz uzasadnił, że "sprzęt komputerowy ułatwi wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności O-04."

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy, Wnioskodawca może dokonać odliczenia od dochodu (w załączniku PIT/O, w poz. B3) wartość zakupionego komputera i drukarki.

2. Czy na tej samej zasadzie Zainteresowany będzie mógł odliczyć ewentualne koszty naprawy albo rozbudowy (ciągle są unowocześniane części) komputera i drukarki w roku 2015 i późniejszych latach.

Zdaniem Wnioskodawcy, w katalogu wyliczeń ujętym w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pkt 3, wskazano "zakup i naprawa indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosowanie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności." Zainteresowany, spełnia wymógł tego zapisu. Zgodnie, z przedstawionym opisem stanu faktycznego, szerokie spektrum, jakie daje możliwość wykorzystania komputera w dzisiejszych czasach, nie wprost (bo to nie zabiegi, masaż, czy gimnastyka), ale pośrednio daje dla Wnioskodawcy wymierne efekty i to stanowi w pewnym sensie rehabilitacje adekwatną do schorzenia Zainteresowanego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Z cytowanego przepisu wynika zatem, że podatnik będący osobą niepełnosprawną lub podatnik, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne jest uprawniony do odliczenia od dochodu osiągniętego w danym roku podatkowym, kwot wydatków poniesionych w tym roku na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, które to ustawodawca określił wyraźnie w art. 26 ust. 7a ww. ustawy. Katalog ten jest katalogiem zamkniętym.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ww. ustawy).

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

Zgodnie z art. 26 ust. 7f ww. ustawy, ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, może być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r. (art. 26 ust. 7g ww. ustawy).

Podkreślić przy tym należy, że każdy wydatek musi być rozpatrywany indywidualnie i w odniesieniu do konkretnego podatnika, który zamierza skorzystać z odliczenia. Zaakcentować należy, że stwierdzenie "niezbędnych w rehabilitacji" oznacza, że ustawodawca zalicza do niego tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne - mające cechy sprzętu, urządzeń i narzędzi indywidualnych, niezbędnych w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiającej tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonywania wynika z niepełnosprawności. Aby skorzystać z odliczenia zakupiony sprzęt powinien cechować się indywidualnym przeznaczeniem i niezbędnością w rehabilitacji.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia "rehabilitacja". W związku z powyższym, w celu odkodowania znaczenia tego pojęcia należy odwołać się do źródeł pozaustawowych. I tak, zgodnie definicją zawartą w Encyklopedii Multimedialnej PWN, "rehabilitacja" - to przystosowanie do czynnego udziału w życiu społecznym osób, które z powodu wad wrodzonych lub nabytych, choroby lub urazu są kalekami, bądź doznały przemijającej lub trwałej utraty zdrowia i stały się na stałe lub na pewien czas inwalidami; rehabilitacja jest procesem złożonym, który ma na celu przywrócenie inwalidzie - w możliwie wysokim stopniu - sprawności organizmu oraz poczucia własnej wartości społ., zaw. i rodzinnej. Wyróżnia się rehabilitację leczniczą, społeczną i zawodową. Rehabilitacja lecznicza jest elementem procesu leczenia, a jej celem jest przywrócenie funkcji utraconych w wyniku choroby lub wyrobienia mechanizmów zastępczych; metody rehabilitacji leczniczej obejmują: fizykoterapię, gimnastykę leczniczą, naukę wykonywania czynności codziennych, zaopatrzenie w protezy i aparaty rehabilitacyjne oraz nauczenie posługiwania się nimi. Rehabilitacja społeczna umożliwia człowiekowi niepełnosprawnemu zyskanie zdolności do życia w społeczeństwie; obejmuje przystosowanie inwalidy do pełnienia odmiennej roli społecznej i do nowych form uczestnictwa w życiu społecznym oraz przygotowanie jego środowiska pod względem psychicznym (akceptacja osobowości i potrzeb inwalidy) i warunków pobytu (wyposażenie mieszkania, środki poruszania się i wykonywania codziennych czynności).

Z analizy wniosku wynika, że Zainteresowany zakupił sprzęt komputerowy i drukarkę. Wnioskodawca posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Schorzenie, na które cierpi Zainteresowany, istnieje od dzieciństwa. Od 2006 r. przedmiotowe orzeczenie zostało wydane na stałe. W ślad za pismem z 12 czerwca 2015 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, nadmienić należy, że Wnioskodawca jest w posiadaniu zaświadczenia wystawionego przez lekarza okulistę, który zapisał diagnozę pn.: "krótkowzroczność obu oczu i schorzenia pochodne jak jaskra" oraz wskazał, że "sprzęt komputerowy ułatwi wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności O-04." Ponadto, Zainteresowany posiada fakturę wystawioną na swoje nazwisko, która stanowi dokument potwierdzający poniesienie przedmiotowego wydatku.

W świetle poczynionych powyżej spostrzeżeń, skonstatować należy, że Zainteresowanemu przysługuje - w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej - prawo do skorzystania z odliczenia wydatków z tytułu nabycia komputera i drukarki, jak również kosztów naprawy i rozbudowy.

Wskazać bowiem należy, że wydatki, o których mowa we wniosku, stanowią wydatek związany z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych podatnika będącego osobą niepełnosprawną, jak również przyczyni się do jego rehabilitacji.

W konsekwencji powyższego, stwierdzić należy, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do skorzystania z ww. odliczenia poprzez odliczenie ww. wydatku poprzez wypełnienie załącznika PIT/O do zeznania rocznego składanego za dany rok podatkowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.