ILPB2/4511-1-272/16-2/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2016 r. (data wpływu 3 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 3 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W celu optymalizacji zatrudnienia na lata 2014-2016 Zarząd pracodawcy w dniu 27 sierpnia 2014 r. przyjął program, który skutkować miał zmniejszeniem zatrudnienia i rozwiązywaniem umów o pracę z pracownikami z przyczyn niedotyczących pracowników. W celu wykonania przyjętego programu redukcji zatrudnienia w dniu 19 września 2014 r. pomiędzy pracodawcą a Związkami Zawodowymi pracodawcy, zawarte zostało Porozumienie w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść. Do realizowanego u pracodawcy Programu Dobrowolnych Odejść (PDO) przystąpić mógł każdy pracownik pracodawcy zatrudniony na czas nieokreślony, z którym zawarto porozumienie stron w sprawie rozwiązania umowy o pracę w trybie i na zasadach określonych w Porozumieniu (§ 1 pkt 4 Porozumienia). Tryb przystąpienia do Programu Dobrowolnych Odejść uregulowano w § 2 Porozumienia, a za przystąpienie do Programu pracownikowi przysługują dodatkowe świadczenia pieniężne przyznane tytułem odszkodowania za rozwiązanie z nim umowy o pracę (§ 1 pkt 5 Porozumienia).

Ponieważ Zainteresowany spełniał wszystkie kryteria określone w Programie, pracodawca podpisał z nim w dniu 27 października 2014 r. Porozumienie. Na podstawie tego Porozumienia z dniem 27 stycznia 2015 r. stosunek pracy został rozwiązany zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W związku z tym Pracodawca zobowiązał się do wypłacenia w dniu rozwiązania umowy o pracę odszkodowanie obejmujące:

* odprawę pieniężną w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia - zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 3 Porozumienia,

* dodatkowe świadczenie pieniężne w wysokości 2-krotności wynagrodzenia miesięcznego liczonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy - zgodnie z § 5 pkt 4 Porozumienia,

* odprawę emerytalną w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia - zgodnie z § 3 ust. 2 pkt 3 Porozumienia.

Od wymienionych wyżej świadczeń pieniężnych została odprowadzona zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wartość dodatkowego świadczenia pieniężnego, które zostało wypłacone jako odszkodowanie (§ 1 pkt 5 Porozumienia) na podstawie porozumienia zbiorowego, tj. § 5 pkt 4 Porozumienia w sprawie Dobrowolnych Odejść u pracodawcy jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (rozdział - zwolnienia przedmiotowe) wolne od podatku dochodowego są:

" (...)

Jak wynika z tego zapisu wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane tytułem odszkodowań spełniające przesłanki wprowadzone w tym przepisie, tj. odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm. oraz Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).

Według zapisu w § 1 pkt 5 Porozumienia w sprawie Dobrowolnych Odejść jednorazowe świadczenie pieniężne otrzymywane tytułem rozwiązania stosunku pracy pracownikowi uczestniczącemu w Programie jest przyznawane tytułem odszkodowania za rozwiązanie z nim umowy o pracę.

Na podstawie wyżej wymienionych zapisów Zainteresowany uważa, że otrzymane odszkodowanie (dodatkowe świadczenie pieniężne) wypłacone na podstawie § 5 pkt 4 Porozumienia Dobrowolnych Odejść u pracodawcy podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przedmiotowe Porozumienie jest porozumieniem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Odnosząc się do przepisu art. 11 ust. 1 tejże ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2014 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 przywołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Na mocy aktualnie obowiązującej treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowymod osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Nowe brzmienie przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia pieniężnego będącego równowartością szkody majątkowej lub szkody na osobie.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w celu wykonania przyjętego programu redukcji zatrudnienia w dniu 19 września 2014 r. pomiędzy pracodawcą a Związkami Zawodowymi pracodawcy, zawarte zostało Porozumienie w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść. Tryb przystąpienia do Programu Dobrowolnych Odejść uregulowano w § 2 Porozumienia, a za przystąpienie do Programu pracownikowi przysługują dodatkowe świadczenia pieniężne przyznane tytułem odszkodowania za rozwiązanie z nim umowy o pracę (§ 1 pkt 5 Porozumienia). Na podstawie Porozumienia z dniem 27 stycznia 2015 r. stosunek pracy Wnioskodawcy został rozwiązany zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W związku z tym Pracodawca zobowiązał się do wypłacenia w dniu rozwiązania umowy o pracę odszkodowanie obejmujące m.in. dodatkowe świadczenie pieniężne w wysokości 2-krotnosci wynagrodzenia miesięcznego liczonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy - zgodnie z § 5 pkt 4 Porozumienia.

Wątpliwości Zainteresowanego - jak wskazano w pytaniu zadanym we wniosku - wzbudzają skutki podatkowe wypłaty świadczenia pieniężnego, które - jak to z kolei wynika z zapisów Porozumienia - zostało wypłacone jako odszkodowanie.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który to przepis na mocy art. 14 ustawy zmieniającej m.in. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do dochodów uzyskanych z tego tytułu od 1 stycznia 2014 r. Skoro bowiem - jak wskazał Wnioskodawca - wypłata przedmiotowego odszkodowania miała swoją podstawę w postanowieniach Porozumienia, które stanowi normatywne źródło prawa pracy, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten w nowym brzmieniu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy.

Reasumując: na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego wypłacone Wnioskodawcy przedmiotowe świadczenie będące odszkodowaniem korzysta ze zwolnienia od podatku na mocy znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż - jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego - przedmiotowe Porozumienie jest porozumieniem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację wydano w oparciu o stan faktyczny opisany we wniosku, a w szczególności w oparciu o wskazanie Wnioskodawcy, z którego wynika, że w dokumencie przyznającym przedmiotowe świadczenie posłużono się pojęciem "odszkodowanie" oraz dokument, na podstawie którego przyznano Zainteresowanemu świadczenie stanowi normatywne źródło prawa pracy, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Należy przy tym zastrzec, że rolą postępowania w sprawie wydania interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży, obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie chroni Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.