ILPB2/4511-1-1322/15-4/TR - PIT w zakresie obowiązków płatnika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu 22 grudnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 marca 2016 r. (data wpływu 25 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest:

* prawidłowe - w odniesieniu do zwolnienia uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* bezprzedmiotowe - w odniesieniu do innych przywołanych zwolnień od podatku dochodowego.

W dniu 22 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 14 marca 2016 r. nr ILPB2/4511-1-1322/15-2/TR Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 14 marca 2016 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 17 marca 2016 r.), zaś w dniu 25 marca 2016 r. (data nadania 24 marca 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

Tut. Organ informuje, że przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia jest pierwsze z przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, natomiast w przedmiocie drugiego z przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych w dniu 1 kwietnia 2016 r. zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr ILPB2/4511-1-1322/15-5/TR.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność naukową na podstawie ustawy o Polskiej Akademii Nauk i innych obowiązujących przepisów oraz statutu zatwierdzonego przez Prezesa Polskiej Akademii Nauk.

Wnioskodawca posiada status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (dalej jako KNOW), przyznawanego na podstawie art. 84a ust. 1 pkt 4 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Wnioskodawca, jako jednostka posiadająca status KNOW, otrzymuje dotację na zadania projakościowe. Przedmiotem obszaru 2 finansowania z dotacji projakościowej objęta jest mobilność pracowników jednostki naukowej.

Ze środków przyznanych w ramach KNOW Wnioskodawca, po przeprowadzeniu konkursu zgodnie z regulaminem, przyznaje pracownikom dofinansowanie umożliwiające pobyt w innych ośrodkach naukowych, głównie zagranicznych. Celem tych pobytów jest przeprowadzenie badań naukowych lub zdobycie nowych umiejętności naukowo-badawczych. Przyznane środki przeznaczone są na sfinansowanie pobytu pracownika poza jego miejscem zamieszkania, w tym na zakwaterowanie oraz bieżące utrzymanie. Wyjazdy naukowe krótkoterminowe objęte dofinansowaniem mogą trwać nie dłużej niż jeden miesiąc, zaś wyjazdy średnioterminowe nie dłużej niż sześć miesięcy. W tym czasie pracownik przebywa na bezpłatnym urlopie szkoleniowym.

W odpowiedzi na wezwanie do m.in. doprecyzowania opisanego we wniosku przedmiotowego zdarzenia przyszłego przez jednoznaczne (i niewykluczające się) wskazanie:

Zainteresowany podał, co następuje.

Ad. 1)

Przedmiotowe dofinansowanie nie stanowi stypendium wypłacanego na podstawie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym albo o stopniach i tytule w zakresie sztuki; nie stanowi też stypendium doktoranckiego otrzymywanego na podstawie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Ad. 2)

Przedmiotowe dofinansowanie, zdaniem Wnioskodawcy, stanowi stypendium naukowe, którego zasady wypłacania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (regulamin KNOW).

Przepis art. 94b ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym zawiera przykładowe wyliczenie dotyczące rozdysponowania dotacji projakościowej. Zarazem brak jest legalnej definicji "stypendium naukowego". Zgodnie z definicją słownikową, "stypendium" oznacza okresową pomoc finansową z funduszów państwowych, społecznych lub prywatnych świadczoną dla studentów, uczniów, pracowników nauki i artystów. Opisane więc dofinansowanie ze środków dotacji projakościowej umożliwiające pobyt w innych ośrodkach naukowych odpowiada więc pojęciu "stypendium". Zarazem dofinansowanie nie stanowi dodatku do wynagrodzenia (pracownik przebywa na bezpłatnym urlopie szkoleniowym).

Ad. 3)

Przedmiotowe dofinansowanie, w ocenie Wnioskodawcy, stanowi świadczenie pomocy materialnej dla osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, przyznane na podstawie przepisu art. 94h ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Przepis ten traktuje o tzw. dotacji projakościowej, a zrazem zawiera jedynie przykładowe wyliczenie dotyczące możliwego jej wykorzystania. Dofinansowanie ze środków dotacji projakościowej umożliwia więc rozwój naukowy kadry Wnioskodawcy (co odpowiada pojęciu "innych form kształcenia").

Ad. 4)

Przedmiotowe świadczenie jest jednocześnie, w ocenie Wnioskodawcy, świadczeniem przyznanym zgodnie z art. 94b ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, przy czym nie stanowi wynagrodzenia otrzymywanego za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy albo za czas urlopu szkoleniowego. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych uregulowane zostało przepisami Kodeksu pracy. Strony umowy o pracę mogą ukształtować wzajemne relacje szerzej lub inaczej niż przewiduje to Kodeks pracy, w sposób nie mniej korzystny dla pracownika (art. 18 § 1 i 2 k.p.).

Pracodawca będący jednostką naukową ma szczególny obowiązek dbałości o rozwój naukowy pracowników. Tym samym dofinansowanie wyjazdów służących rozwojowi naukowemu pracownika (podnoszeniu kwalifikacji) powinno korzystać ze zwolnienia podatkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłaty pieniężne dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz pracowników naukowych w opisanym stanie faktycznym podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego, zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 39, 40 lub 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłaty pieniężne w celu sfinansowania wyjazdów naukowych pracowników podlegają zwolnieniu przedmiotowemu od podatku dochodowego.

Dofinansowanie wyjazdów pracowników naukowych w ramach KNOW, zwłaszcza średnioterminowych, odpowiada definicji stypendium naukowego z art. 21 ust. 1 pkt 39 powołanej wyżej ustawy. Istotą stypendium naukowego jest umożliwienie zrealizowania określonego celu naukowego. Najczęściej nie chodzi przy tym ściśle o sfinansowanie samych badań naukowych, lecz umożliwienie wzięcia w nich udziału poprzez przyznanie wsparcia finansowego, bez którego w tym wypadku wyjazd nie doszedłby do skutku (mobilność naukowa).

Niezależnie od powyższego Wnioskodawca wskazuje na dalszą podstawę prawną możliwego zwolnienia przedmiotowego, a to pkt 40 i 90 w ust. 1 art. 21 powołanej wyżej ustawy.

Osoby odbywające wyjazdy uczestniczą w innych formach kształcenia, korzystając z pomocy przyznanej na podstawie przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym (w zakresie realizacji mobilności naukowej w ramach KNOW i dotacji projakościowej, które zostały uregulowane w Prawie o szkolnictwie wyższym).

W zakresie środków pochodzących z dotacji projakościowej dla jednostki posiadającej status KNOW opisana pomoc finansowa stanowi jednocześnie świadczenie przyznane przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje na art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako podstawę do zwolnienia przedmiotowego dla środków pochodzących z dotacji projakościowej dla jednostki posiadającej status KNOW.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w odniesieniu do zwolnienia uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* bezprzedmiotowe - w odniesieniu do innych przywołanych zwolnień od podatku dochodowego.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Pod pojęciem przychodu kryją się więc wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Również - zgodnie z utrwalonym orzecznictwem - przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 9 ust. 1 ww. ustawy) są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Równocześnie, przepis art. 20 ust. 1 przytoczonej ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Katalog świadczeń określonych w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest katalogiem otwartym, dlatego też do tego rodzaju źródła przychodu należy zaliczyć wszystkie świadczenia, których ustawodawca nie zaliczył do innych kategorii źródła przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy. Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść), tzn. zarówno pieniężna, jak i niepieniężna.

Z analizy przedmiotowego wniosku wynika, że ze środków przyznanych z Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego, Wnioskodawca po przeprowadzeniu konkursu zgodnie z regulaminem, przyznaje pracownikom dofinansowanie umożliwiające pobyt w innych ośrodkach naukowych, głównie zagranicznych. Celem tych pobytów jest przeprowadzenie badań naukowych lub zdobycie nowych umiejętności naukowo-badawczych. Przyznane środki przeznaczone są na sfinansowanie pobytu pracownika poza jego miejscem zamieszkania, w tym na zakwaterowanie oraz bieżące utrzymanie. Wyjazdy naukowe krótkoterminowe objęte dofinansowaniem mogą trwać nie dłużej niż jeden miesiąc, zaś wyjazdy średnioterminowe nie dłużej niż sześć miesięcy. W tym czasie pracownik przebywa na bezpłatnym urlopie szkoleniowym.

Natomiast na mocy przywołanego przez Wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Treść art. 21 ust. 1 pkt 39 cytowanej ustawy pozwala wyodrębnić dwie grupy stypendiów podlegających zwolnieniu na mocy tego przepisu.

Pierwsza grupa obejmuje stypendia otrzymywane na podstawie przepisów ustawowych i dotyczy:

* stypendiów otrzymywanych na podstawie ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1852, z późn. zm.) oraz

* stypendiów doktoranckich otrzymywanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.).

Druga grupa dotyczy innych stypendiów naukowych i za wyniki w nauce, które mogą być przyznawane przez różnego rodzaju instytucje (np. szkoły), organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego, czy organizacje społeczne, w ramach prowadzonej przez nie działalności.

W przypadku drugiej grupy stypendiów, aby zachowany został charakter stypendiów (naukowych i za wyniki w nauce), ustawodawca wprowadził dodatkowy warunek zastosowania omawianego zwolnienia, tj. konieczność zatwierdzenia zasad ich przyznawania przez właściwego ministra do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, bowiem wyłącznie te organy są kompetentne do potwierdzenia charakteru przyznawanych stypendiów.

Należy przy tym podkreślić, że użyte w analizowanym przepisie pojęcie "zatwierdzone" w odniesieniu do zasad przyznawania omawianych stypendiów oznacza, że dopiero zakończenie procesu zatwierdzania umożliwia zastosowanie powyższego zwolnienia podatkowego. Jeżeli zatem procedurę zatwierdzania kończy decyzja ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania albo do spraw szkolnictwa wyższego, to możliwość zwolnienia od podatku stypendiów, których dotyczy, istnieje dopiero od dnia jej wydania.

W odpowiedzi na wezwanie do m.in. doprecyzowania opisanego we wniosku przedmiotowego zdarzenia przyszłego przez jednoznaczne (i niewykluczające się) wskazanie, czy przedmiotowe dofinansowanie stanowi stypendium naukowe albo za wyniki w nauce, którego zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, Zainteresowany podał, że przedmiotowe dofinansowanie, zdaniem Wnioskodawcy, stanowi stypendium naukowe, którego zasady wypłacania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (regulamin KNOW).

Z tak doprecyzowanego zdarzenia przyszłego wynika zatem, że w odniesieniu do przedmiotowego dofinansowania, spełnione zostają przesłanki zastosowania zwolnienia uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że na gruncie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego kwoty przedmiotowych dofinansowań są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że skoro rzeczone dofinansowania korzystają z pierwszego z przywołanych przez Wnioskodawcę zwolnień przedmiotowych, rozpatrywanie tychże świadczeń pod kątem innych przywołanych zwolnień od podatku dochodowego jest bezprzedmiotowe.

Reasumując: na Zainteresowanym nie ciążą obowiązki płatnika z przedmiotowego tytułu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.