ILPB2/4511-1-1203/15-4/WS - Skutki podatkowe otrzymania zasądzonej kwoty.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2015 r. (data wpływu 25 listopada 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 lutego 2016 r. (data wpływu 15 lutego 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego do osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zasądzonej kwoty - jest prawidłowe.

W dniu 25 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego do osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zasądzonej kwoty.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 3 lutego 2016 r. nr ILPB2/4511-1-1203/15-2/WS Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 3 lutego 2016 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 9 lutego 2016 r.), zaś w dniu 15 lutego 2016 r. (data nadania 12 lutego 2016 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 1 października 1982 r. Wnioskodawczyni była zatrudniona. Z dniem 31 sierpnia 2014 r. (po 32 latach pracy) rozwiązano z Zainteresowaną niesłusznie umowę o pracę. Sprawa była przekazana do sądu rejonowego. Dnia 25 września 2014 r. postanowieniem sądu rejonowego zostało przyznane odszkodowanie - ugoda za niesłuszne wypowiedzenie warunków pracy i płacy w wysokości 10 017 zł.

Dnia 17 lutego 2015 r. został złożony pozew do sądu okręgowego o wypłatę odszkodowania z tytułu naruszenia obowiązującej gwarancji zatrudnienia, zawartej dnia 14 kwietnia 2015 r. wraz z załącznikiem, tj. umową społeczną.

Pierwsza sprawa odbyła się 10 czerwca 2015 r., druga sprawa 20 lipca 2015 r., a 23 lipca 2015 r. został ogłoszony wyrok, gdzie sąd okręgowy zasądził od pozwanej spółki odszkodowanie. W pozycji IV nadał rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty 5 021,47 zł, stanowiącej jednomiesięczne wynagrodzenie. Wyrok nie jest prawomocny - pozwana spółka złożyła apelację do sądu apelacyjnego. Sprawa wyznaczona została na dzień 21 stycznia 2016 r. spółka w dniu 26 sierpnia 2015 r. wypłaciła kwotę 4 117,47 zł, potrącając kwotę 904 zł - zaliczkę na podatek dochodowy.

Jednocześnie w uzupełnieniu wniosku, Zainteresowana wskazała, że odszkodowanie zasądzone zostało w oparciu o art. 15 umowy społecznej, wpisanej jako protokół dodatkowy zakładowego układu zbiorowego pracy. Umowa społeczna została zawarta na podstawie art. 9 Kodeksu pracy. Umowa wchodziła w życie z dniem 1 sierpnia 2007 r. i została zawarta na czas obowiązywania gwarancji zatrudnienia (tekst jedn.: do 1 sierpnia 2017 r.).

W przypadku naruszenia gwarancji zatrudnienia pracodawca zobowiązany będzie do wypłacenia pracownikom odszkodowania w wysokości stanowiącej iloczyn miesięcy kalendarzowych pozostałych do końca okresu gwarancyjnego, liczonych od dnia rozwiązania umowy o pracę oraz wynagrodzenia miesięcznego pracownika ustalonego na dzień rozwiązania stosunku pracy według zasad obowiązujących przy ustaleniu ekwiwalentu jak za urlop wypoczynkowy. W przypadku Wnioskodawczyni wyniosło to 35 m-cy x 5 021,47 = 175 751,45 zł.

Sąd okręgowy nadał rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia, tj. 5 021,41 zł.

Spółka wypłaciła Wnioskodawczyni kwotę 4 117,47 zł, potrącając zaliczkę na podatek dochodowy.

W dniu 21 stycznia 2016 r. sąd apelacyjny odrzucił w całości złożoną apelację przez spółkę. Wyrok jest prawomocny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zasądzona przez sąd okręgowy kwota 5 021,47 zł, dotycząca rygoru natychmiastowej wykonalności podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3.

2. Czy były pracodawca miał prawo pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Zdaniem Wnioskodawczyni, kwota 5 021,47 zł - przyznanego rygoru natychmiastowej wykonalności w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r.

Były pracodawca nie powinien pobrać zaliczki na podatek dochodowy w kwocie 904 zł, ponieważ przyznane odszkodowanie korzysta ze zwolnienia znowelizowanej ustawy o podatku dochodowym z dnia 29 sierpnia 2014 r. (Dz. U. poz. 1328 i 1478). Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 po zmianie, ze zwolnienia korzystać będą także odszkodowania i zadośćuczynienia przyznane np. na podstawie układów zbiorowych pracy, jeżeli ich wysokość lub ustalenia wynikać będą wprost z tego układu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 przywołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Nowe brzmienie przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że z dniem 31 sierpnia 2014 r. (po 32 latach pracy) rozwiązano z Zainteresowaną niesłusznie umowę o pracę. Dnia 17 lutego 2015 r. został złożony pozew do sadu okręgowego o wypłatę odszkodowania z tytułu naruszenia obowiązującej gwarancji zatrudnienia, zawartej dnia 14 kwietnia 2015 r. wraz z załącznikiem, tj. umową społeczną.

Dnia 23 lipca 2015 r. został ogłoszony wyrok, gdzie sąd okręgowy zasądził od pozwanej spółki odszkodowanie. W pozycji IV nadał rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty 5 021,47 zł, stanowiącej jednomiesięczne wynagrodzenie. Spółka w dniu 26 sierpnia 2015 r. wypłaciła kwotę 4 117,47 zł, potrącając kwotę 904 zł - zaliczkę na podatek dochodowy.

Zainteresowana wskazała, że odszkodowanie zasądzone zostało w oparciu o art. 15 umowy społecznej, wpisanej jako protokół dodatkowy zakładowego układu zbiorowego pracy. Umowa społeczna została zawarta na podstawie art. 9 Kodeksu pracy. Umowa wchodziła w życie z dniem 1 sierpnia 2007 r. i została zawarta na czas obowiązywania gwarancji zatrudnienia (tekst jedn.: do 1 sierpnia 2017 r.).

W konsekwencji, należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który to przepis na mocy art. 14 ustawy zmieniającej m.in. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do dochodów uzyskanych z tego tytułu od 1 stycznia 2014 r. Skoro bowiem, jak wskazuje Wnioskodawczyni, odszkodowanie zasądzone zostało w oparciu o art. 15 umowy społecznej, wpisanej jako protokół dodatkowy zakładowego układu zbiorowego pracy, a umowa społeczna została zawarta na podstawie art. 9 Kodeksu pracy, to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten w nowym brzmieniu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy.

Reasumując, należy wskazać, że zasądzona kwota odszkodowania, której nadany został rygor natychmiastowej wykonalności podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3. W konsekwencji były pracodawca nie powinien pobierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z ww. tytułu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.