ILPB2/436-77/08-5/MK - Cash pooling - opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sp. z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2008 r. (data wpływu 28 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 28 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej: podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu oraz podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash poolingu świadczonych przez podmiot zagraniczny oraz w zakresie uwzględnienia importu usług przy obliczaniu proporcji. W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 07 października 2008 r. Nr ILPB2/436-77/08-2/MK, ILPP2/443-688/08-2/ISN, ILPP2/443-688/08-3/ISN Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uiszczenia dodatkowej opłaty w kwocie 75 zł lub wskazania, którego zdarzenia przyszłego dotyczy wpłacona już kwota. Powyższe zostało uzupełnione w dniu 17 października 2008 r. (data wpływu do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie 17 października 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

XX (UK) Plc, z siedzibą w Wielkiej Brytanii (dalej: "XX") jest podmiotem wyspecjalizowanym w prowadzeniu działalności finansowej na rzecz pozostałych podmiotów z grupy T.- jest tzw. wewnątrzgrupowym bankiem. Do usług standardowo oferowanych przez XX pozostałym podmiotom z grupy T. zalicza się m.in.

Dodatkowo, XX oferuje również usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling), z której zamierza skorzystać Wnioskodawca. Usługa ta, z punktu widzenia Zainteresowanego, pozwoli na ograniczenie kosztów finansowania działalności w porównaniu ze standardową ofertą bankową, jak również na osiągnięcie zysków wyższych, niż w przypadku korzystania z usług innych banków.

Usługa kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling), w przypadku korzystania z niej przez Wnioskodawcę będzie obejmowała:

Usługa kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling), świadczona przez XX, oparta jest o usługę zautomatyzowanych transferów pieniężnych świadczoną przez Bank A.G. z siedzibą w Niemczech, której warunki funkcjonowania wynikają z wielostronnej umowy. Na podstawie powyższej umowy Bank A.G. oraz jego podmioty zależne są upoważnione do dokonywania przekazów pieniężnych pomiędzy kontem bankowym XX w Wielkiej Brytanii a kontami bankowymi pozostałych podmiotów korzystających z usług XX, w tym Wnioskodawcy.

Powyższe przekazy pieniężne będą mogły być wykonywane alternatywnie w ramach dwóch następujących struktur:

Struktura I:

Struktura II:

Zgodnie z postanowieniami umowy, XX ponosi odpowiedzialność przed Bankiem A.G. za zobowiązania powstałe na kontach pozostałych stron umowy. XX jest również zobowiązany ponosić koszty wynagrodzenia Banku A.G. za świadczenie zautomatyzowanej usługi transferów pieniężnych.

Zarówno środki przelewane z konta XX na konto Wnioskodawcy, jak i środki przelewane na konto XX z konta Zainteresowanego podlegają oprocentowaniu według następującego schematu:

Powyższe rozliczenia będą się opierać na zestawieniu transakcji (informacji bankowych) wykonanych w danym miesiącu, dostarczanych do XX przez Bank A.G. każdego drugiego dnia roboczego następnego miesiąca. Takie zestawienie obejmuje informacje dotyczące (I) wszystkich przekazów pieniężnych pomiędzy kontami XX i Wnioskodawcy (II) salda wszystkich dotychczasowych przekazów, oraz (III) saldo naliczonych w poprzednim miesiącu odsetek kredytowych i debetowych.

Analogiczne usługi są świadczone przez XX na rzecz innych podmiotów, korzystających z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling). Wnioskodawca zaznacza, iż powyższe czynności były przedmiotem wniosku do Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi w celu dokonania ich klasyfikacji statystycznej zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (dalej: "PKWiU"). Zgodnie z opiniami urzędu statystycznego:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy opisane w stanie faktycznym czynności rodzą obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym czynności nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Stanowisko to znajduje zastosowanie do obu przedstawionych w stanie faktycznym struktur przekazów pieniężnych pomiędzy kontami Zainteresowanego i XX.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 PCC nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce na podstawie art. 27 ust. 3 i ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT, korzystając jednocześnie z przedmiotowego zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji, mając na uwadze art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, należy stwierdzić, iż opisane w stanie faktycznym czynności nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie PCC. Wybór przez Wnioskodawcę jednej z przedstawionych w stanie faktycznym struktur przekazów pieniężnych pomiędzy kontami Zainteresowanego a XX nie ma wpływu na powyższą interpretację.

Niezależnie od powyższego Wnioskodawca zwraca uwagę, iż ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu PCC. Katalog ten nie zawiera usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling), która w przedstawionym stanie faktycznym jest świadczona przez XX na rzecz Zainteresowanego. Co więcej, zdaniem Wnioskodawcy, żadna z czynności wymienionych w tym katalogu, w tym wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC umowa pożyczki, nie wypełnia znamion opisanej w stanie faktycznym usług cash pooling-u.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca przytacza szereg rozstrzygnięć organów podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 ustawy, zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W zakresie przedmiotowym ustawy zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 mieszczą się także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawione we wniosku spółki struktury "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpują istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash poolingu" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "cash poolingu" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Bezprzedmiotowym jest zatem rozpatrywanie omawianej umowy pod kątem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który może mieć zastosowanie wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe pod warunkiem, że opisane czynności nie stanowią którejkolwiek z czynności objętych zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto informuje się, że organy podatkowe w toku prowadzonych postępowań podatkowych mają prawo oceniać czy dana czynność prawna nie została dokonana w celu obejścia przepisów prawa podatkowego.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę postanowień organów podatkowych, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Końcowo należy również dodać, że wydając interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny dołączonych do wniosku dokumentów; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Ponadto informuje się, że w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w dniu 23 października 2008 r. wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia Nr ILPP2/443-688/08-3/ISN i Nr ILPP2/443-688/08-4/ISN.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.