ILPB2/436-76/10-2/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 19 marca 2010 r. (data wpływu: 25 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 25 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki oraz podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności udzielania pożyczki za świadczenie usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, planuje zawrzeć umowę pożyczki z osobą prawną będącą podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej "Pożyczkodawca"), na mocy której zaciągnie od Pożyczkodawcy jednorazową pożyczkę pieniężną.

W ramach podpisanej umowy pożyczki Wnioskodawca otrzyma od Pożyczkodawcy środki pieniężne, a jednocześnie zobowiąże się płacić okresowo odsetki od pożyczki na rzecz Pożyczkodawcy. Przedmiotowa pożyczka zostanie udzielona ze środków własnych Pożyczkodawcy na potrzeby działalności Zainteresowanego.

Obciążenia odsetkami Pożyczkodawca będzie dokumentował fakturą VAT. Pożyczkodawca zamierza zaklasyfikować udzielenie pożyczki w grupowaniu PKWiU 65.22.10 jako "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym, pozostałe". Zarówno Wnioskodawca, jak i Pożyczkodawca, są czynnymi podatnikami VAT. Umowa pożyczki zostanie zawarta na terytorium Polski. Pożyczkodawca nie jest udziałowcem Wnioskodawcy.

Ponadto, Zainteresowany nie wyklucza, iż w przyszłości będzie sporadycznie zaciągać kolejne pożyczki od Pożyczkodawcy - na podstawie zawartych umów pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tut. Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast w zakresie podatku od towarów i usług w przedmiocie uznania czynności udzielania pożyczki za świadczenie usług w dniu 18 czerwca 2010 r. wydano interpretację indywidualną nr ILPP2/443-448/10-2/AD.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowa czynność zaciągnięcia pożyczki od Pożyczkodawcy będącego czynnym podatnikiem VAT będzie podlegała opodatkowaniu VAT po stronie Pożyczkodawcy i stanowi świadczenie usług na gruncie ustawy o VAT (jako usługa pośrednictwa finansowego korzysta ze zwolnienia od opodatkowania tym podatkiem, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do tejże ustawy).

W konsekwencji zatem przedmiotowa czynność zaciągnięcia pożyczki od Pożyczkodawcy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od zaciągniętej pożyczki, gdyż jedna ze stron - Pożyczkodawca - jest podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z udzieloną pożyczką.

Zdaniem Zainteresowanego, za słusznością Jego stanowiska przemawia szereg opartych na przepisach prawa argumentów przedstawionych niżej.

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione enumeratywnie w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w tym m.in. umowy pożyczki. Jednocześnie w art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazano, iż przy umowie pożyczki obowiązek podatkowy spoczywa na pożyczkobiorcy.

Jednakże w art. 2 pkt 4 powołanej ustawy, wyłączono z opodatkowania te czynności cywilnoprawne, w których przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów usług, lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem:

Dla stwierdzenia, czy rozważana czynność zaciągnięcia pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, rozstrzygnięcia wymaga, czy chociażby jedna ze stron tej transakcji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług albo korzysta ze zwolnienia od tego podatku.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przytacza rozstrzygnięcia organów podatkowych wydanych w innych sprawach.

Reasumując, Zainteresowany uważa, że przedmiotowa czynność jednorazowego lub kilkurazowego zaciągnięcia pożyczki od Pożyczkodawcy będącego czynnym podatnikiem VAT podlega opodatkowaniu VAT po stronie Pożyczkodawcy. W konsekwencji zatem nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od zaciągniętej pożyczki, gdyż jedna ze stron - Pożyczkodawca - jest podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z udzieloną pożyczką.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Z kolei na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zauważyć jednak należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Artykuł 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi bowiem, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez "podatek od towarów i usług" rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Z kolei stosownie do art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych "państwo członkowskie" to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Jednakże o wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa transakcja będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W powołanej wyżej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług (ILPP2/443-448/10-2/AD) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdził, iż: "opisana czynność udzielenia pożyczki na rzecz Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę będącego podatnikiem podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu tym podatkiem na ogólnych zasadach, stosownie do przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy".

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji, udzielona pożyczki (pożyczki) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do przywołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, tut. Organ informuje, że wydane zostały one w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących, w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.