ILPB2/436-365/14-3/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2014 r. (data wpływu 5 grudnia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 2 marca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 5 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14f § 1 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 20 lutego 2015 r. nr ILPB2/436-365/14-2/TR Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 20 lutego 2015 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 27 lutego 2015 r.), zaś w dniu 3 marca 2015 r. Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Zainteresowana posiada spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w zasobach spółdzielni mieszkaniowej, które nabyła na podstawie przydziału lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni i jeszcze jedna osoba zamierzają zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego, na podstawie której Wnioskodawczyni przeniesie na rzecz tejże osoby ww. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, w zamian za co nabywca, to jest ww. osoba, zobowiąże się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, to znaczy zobowiąże się przyjąć zbywcę jako domownika; zobowiąże się dostarczać zbywcy wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału; zobowiąże się zapewnić zbywcy odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wyżej opisana umowa przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w zamian za zapewnienie zbywcy dożywotniego utrzymania podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z tym przepisem, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa dożywocia wymaga zobowiązania się właściciela nieruchomości do przeniesienia jej własności na nabywcę, który w zamian za to powinien, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Z treści przytoczonego przepisu jednoznacznie wynika, że umowa dożywocia dotyczy jedynie przeniesienia własności nieruchomości (gruntowej, budynkowej, lokalowej) w zamian za zapewnienie zbywcy przez nabywcę dożywotniego utrzymania. Tylko taka umowa jest dożywociem opodatkowanym podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu będące ograniczonym prawem rzeczowym (art. 244 k.c.) nie może być przedmiotem zbycia w ramach umowy dożywocia. W związku z tym, umowa, która zostanie zawarta jest umową nienazwaną, ponieważ Kodeks cywilny nie przewiduje umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (udziału w takim prawie) w zamian za dożywotnie utrzymanie o treści ustalonej przez strony.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że skoro więc opisana umowa nie jest umową dożywocia, o której mowa w art. 908 k.c., to jest to czynność, która jako niewymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania tym podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć z inną osobą umowę polegającą na przeniesieniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w zamian za zapewnienie zbywcy (Wnioskodawczyni) przez tę osobę dożywotniego utrzymania, to znaczy zobowiąże się przyjąć zbywcę jako domownika; zobowiąże się dostarczać zbywcy wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału; zobowiąże się zapewnić zbywcy odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Zgodnie z art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.), jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

W świetle przytoczonego przepisu Kodeksu cywilnego, umowa dożywocia wymaga zobowiązania się właściciela nieruchomości do przeniesienia jej własności na nabywcę, który w zamian za to zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie w postaci określonych świadczeń. Przedmiotem zbycia w ramach umowy dożywocia może być jakakolwiek nieruchomość (grunt, budynek, lokal).

Jednocześnie z treści zacytowanego przepisu nie wynika, by przedmiotem umowy dożywocia mogło być spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, ponieważ spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie może być traktowane jako prawo własności, a tylko własność (prawo własności) nieruchomości może zostać przeniesiona na nabywcę w ramach umowy dożywocia. Zgodnie bowiem z art. 244 Kodeksu cywilnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest ograniczonym prawem rzeczowym, do którego regulacje prawne przewidują przepisy odrębne.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że skoro opisana przez Wnioskodawczynię umowa nie jest umową dożywocia, o której mowa w art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego, to zgodnie z powyżej przedstawionymi wywodami, jest to czynność, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami zawarcie umowy opisanej przez Wnioskodawczynię jest możliwe, to planowana czynność nie będzie skutkowała obowiązkiem uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto należy wskazać, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego, bądź zdarzenia przyszłego, przedstawionym przez Zainteresowaną i stanowiskiem Zainteresowanej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.