ILPB2/436-335/12-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki....... Sp. z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2012 r. (data wpływu 21 grudnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie sprzedaży i dystrybucji maszyn rolniczych, ogrodniczych, komunalnych, itd., działającym w ramach międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: Grupa). Spółka rozważa przystąpienie do systemu zarządzania płynnością finansową polegającego na zawarciu przez podmioty należące do Grupy umowy tzw. cash poolingu. Zasadniczym celem tej umowy będzie zwiększenie efektywności zarządzania środkami pieniężnymi oraz zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego dla jej stron.

W ramach systemu cash poolingu, do którego przystąpienie planuje Spółka byłaby ona tzw. uczestnikiem podczas gdy tzw. cash pool leaderem byłby podmiot z siedzibą w Luksemburgu- "A" (dalej: Lider).

W systemie cash poolingu, do którego planuje przystąpić Spółka, Lider będzie odpowiedzialny za prowadzenie tzw. rachunków cash poolingowych w EUR oraz USD lub w innych walutach (dalej: Rachunki Główne) w Luksemburgu, USA, Wielkiej Brytanii lub w innych krajach. Z drugiej strony, Spółka będzie utrzymywała w Polsce własne rachunki w EUR oraz USD lub w innych walutach wykorzystywane do celów prowadzenia bieżących rozliczeń w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (dalej: Rachunki).

Na koniec każdego dnia, po rozliczeniu wszystkich operacji gospodarczych zrealizowanych danego dnia salda występujące na Rachunkach zostaną wyrównane automatycznie poprzez dokonanie przelewu:

* z Rachunków na Rachunki Główne #61485; w przypadku, gdy na Rachunkach występować będzie saldo dodatnie albo

* z Rachunków Głównych na Rachunki #61485; w przypadku, gdy na Rachunkach występować będzie saldo ujemne.

Wspomniane powyżej wyrównanie będzie dokonywane w taki sposób, że po dokonaniu tych operacji salda na Rachunkach będą wynosiły "zero" lub będą miały inną ustaloną uprzednio docelową wartość.

W związku z tym, iż w ramach planowanej struktury cash poolingu Spółka będzie korzystała ze środków pieniężnych Lidera i vice versa, Spółka podpisze z Liderem umowę (dalej: Umowa) określającą przyznane wzajemnie Spółce oraz Liderowi limity kredytowe oraz sposób kalkulacji należnych #61485; odpowiednio #61485; Liderowi oraz Spółce odsetek.

Każde codzienne wyrównanie dokonane pomiędzy Rachunkami Głównymi a Rachunkami będzie podstawą do naliczania odsetek należnych:

* Spółce w przypadku dokonywania przelewów z Rachunków na Rachunki Główne albo

* Liderowi w przypadku dokonywania przelewów z Rachunków Głównych na Rachunki.

Wspomniane powyżej odsetki będą naliczane na bazie dziennej i płatne w okresach miesięcznych lub w innych okresach ustalonych przez Spółkę oraz Lidera.

Omawiany system cash poolingu będzie obsługiwany od strony technicznej (np. w zakresie realizacji przelewów pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi) przez bank, z którym współpracować będzie Lider oraz Spółka. W związku z tym Lider oraz Spółka podpiszą z bankiem stosowne umowy. Z przyczyn organizacyjnych, Spółka oraz Lider będą stronami umów stanowiących podstawę do technicznej obsługi systemu cash poolingu z jednym bankiem, zaś pozostali uczestnicy (podmioty z Grupy) oraz Lider będą stronami umów stanowiących podstawę do technicznej obsługi systemu cash poolingu z innym bankiem.

Z kolei Grupa będzie zapewniała nadzór nad stanami rozliczeń (saldami oraz odsetkami) pomiędzy Liderem a Spółką w związku z uczestnictwem w systemie cash poolingu poprzez elektroniczny system nadzorowania rozliczeń pomiędzy jednostkami w Grupie.

W związku z uczestnictwem Spółki w systemie cash poolingu Lider może obciążać ją opłatami administracyjnymi z tego tytułu.

Dodatkowo, Spółka pragnie zaznaczyć, że jest zarejestrowanym w Polsce podatnikiem podatku od towarów i usług, zaś Lider będzie zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej w Luksemburgu i nie będzie posiadać stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Umowa oraz dokonywane w związku z Umową transfery środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, ani zawarcie Umowy, ani transfery środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi dokonywane w związku z Umową, nie będą podlegały opodatkowaniu p.c.c.

W opinii Spółki, ustawa o p.c.c. zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu który swym zakresem nie obejmuje Umowy oraz transferów środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi dokonywanymi w związku z Umową.

W szczególności omawiana Umowa oraz transfery nie mogą być uznane za umowy pożyczki pieniędzy albo umowy depozytu nieprawidłowego. W związku z tym ani Umowa ani omawiane transfery nie będą podlegać opodatkowaniu p.c.c.

Jednocześnie, nawet gdyby przyjąć, że Umowa lub dokonywane w związku z nią transfery środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi stanowią umowy pożyczki albo depozytu nieprawidłowego, to #61485; w opinii Spółki #61485; Umowa oraz transfery podlegałyby wyłączeniu z opodatkowaniu p.c.c. w związku z tym, iż podlegałyby one zwolnieniu z opodatkowania VAT (w przypadku, gdyby to Lider udostępniał środki pieniężne Spółce) albo zwolnieniu z opodatkowania luksemburskim podatkiem od wartości dodanej (w przypadku, gdyby to Spółka udostępniała środki pieniężne Liderowi).

Poniżej Spółka przedstawia szczegółowe uzasadnienie swojego stanowiska.

1. Umowa jako umowa nienazwana.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c. podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Z treści wskazanych regulacji wynika zatem, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności cywilnoprawnych (umów) podlegających opodatkowaniu, tym samym wyłącznie czynności określone w tym zamkniętym katalogu mogą być objęte zakresem opodatkowania p.c.c.

Umowa cash poolingu pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Kodeks Cywilny (ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej: Kodeks Cywilny) w Księdze Trzeciej dotyczącej zobowiązań nie zawiera przepisów regulujących tego typu umowy. W praktyce, cash pooling to forma zarządzania finansami stosowana przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w inny sposób.

W konsekwencji, ponieważ umowy cash poolingu jako umowy nienazwane nie zostały wskazane w katalogu czynności cywilnoprawnych (umów) podlegających opodatkowaniu p.c.c., zawarcie przez Spółkę Umowy nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu p.c.c.

Konsekwentnie, również transfery środków pieniężnych dokonywane pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi dokonywane w związku z Umową nie będą stanowić czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu p.c.c.

2. Brak możliwości uznania Umowy oraz transferów środków pieniężnych dokonywanych w związku z nią za umowy pożyczki oraz umowy depozytu nieprawidłowego.

Niezależnie od powyższego, potencjalnie można by próbować zaklasyfikować Umowę oraz transfery środków pieniężnych dokonywane w związku z nią za umowy pożyczki albo umowy depozytu nieprawidłowego, których zawarcie - jak wskazano powyżej - podlega opodatkowaniu p.c.c.

Niemniej w ocenie Spółki, ani Umowa ani omawiane transfery nie spełniają przesłanek uznania ich za umowy pożyczki albo za umowy depozytu nieprawidłowego, a tym samym - nie podlegają opodatkowaniu p.c.c.

a) umowa pożyczki

Ustawa o p.c.c. nie definiuje umowy pożyczki. Tym samym należy odwołać się do znaczenia tego pojęcia wynikającego z przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu Cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż w umowie pożyczki występują co do zasady dwie strony: pożyczkodawca (zobowiązujący się przenieść własność określonej w umowie kwoty) oraz pożyczkobiorca (zobowiązujący się do zwrotu pożyczonej kwoty). Zdaniem Spółki, w przypadku Umowy oraz omawianych transferów brak jest podmiotów, które spełniałyby definicję pożyczkodawcy ("dającego pożyczkę") oraz pożyczkobiorcy ("biorącego pożyczkę").

Należy zwrócić uwagę, że podmioty z Grupy (w tym Spółka) uczestniczące w omawianym systemie cash poolingu nie będą miały wiedzy co do tego w jaki sposób wykorzystywane będą środki przekazywane z ich rachunków bankowych (w tym z Rachunków Spółki) na rachunki (w tym na Rachunki Główne) Lidera, bądź też z jakich środków (ze środków którego podmiotu z Grupy) finansowane będą środki przekazywane z rachunków (w tym z Rachunków Głównych) Lidera na ich rachunki (w tym na Rachunki Spółki). Tym samym w ramach omawianego systemu cash poolingu w żadnym przypadku nie zostaną skonkretyzowane strony, co jest immanentną cechą umowy pożyczki.

Ponadto Spółka pragnie zwrócić uwagę, że co prawda dla każdego z podmiotów z Grupy (w tym dla Spółki) uczestniczącego w omawianym systemie cash poolingu powstają określone prawa i obowiązki wynikające z tytułu udziału w tej strukturze, jednak żaden z tych podmiotów (w tym Spółka) nie jest zobowiązany do przeniesienia własności określonej kwoty pieniędzy na inny podmiot z Grupy uczestniczący w systemie cash poolingu. Jako że występujące w ramach omawianego systemu transfery środków pieniężnych pomiędzy podmiotami z Grupy nie będą miały na celu przeniesienia własności tych środków na rzecz innych podmiotów z Grupy, to tym samym przyczyna i skutek dokonywania tych transferów będą odmienne niż w przypadku umowy pożyczki. Zatem w przypadku omawianej struktury również jej przedmiot nie będzie skonkretyzowany (nie będzie dochodziło do przeniesienia własności określonej ilości pieniędzy).

b) umowa depozytu nieprawidłowego

Podobnie jak w przypadku umowy pożyczki, przepisy ustawy o p.c.c. nie definiują umowy depozytu nieprawidłowego. Dlatego też w celu zdefiniowania tego terminu należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego.

Stosownie do art. 845 Kodeksu Cywilnego, jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Zdaniem Spółki, Umowa oraz dokonywane w związku z nią transfery nie spełniają kryteriów umowy depozytu nieprawidłowego. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że podmioty z Grupy (w tym Spółka) uczestniczące w systemie cash poolingu nie będą przyjmowały na siebie obowiązku przechowania pieniędzy i wydania ich w stanie niepogorszonym. Dodatkowo podmioty z Grupy (w tym Spółka) w ramach omawianej struktury cash poolingu nie będą miały prawa dowolnie rozporządzać otrzymanymi środkami. Środki te pozostaną bowiem własnością uczestników omawianej struktury cash poolingu i będą mogły zostać wykorzystane wyłącznie na pokrycie salda debetowego innych uczestników.

Jednocześnie, depozyt nieprawidłowy w swej konstrukcji zbliżony jest również do umowy depozytu z elementami pożyczki. Jak wykazano powyżej, Umowa oraz dokonywane w związku z nią transfery środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi nie mogą zostać uznane za umowy pożyczki, co również potwierdza brak możliwości uznania ich za umowy depozytu nieprawidłowego.

Reasumując powyższe, Spółka stoi na stanowisku, iż Umowa oraz dokonywane w związku z nią transfery pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi nie mogą być uznane za umowy pożyczki ani umowy depozytu nieprawidłowego, których zawarcie podlega opodatkowaniu p.c.c.

Jednocześnie Spółka pragnie wskazać, że zaprezentowane przez nią stanowisko w zakresie niepodlegania opodatkowaniu p.c.c. Umowy oraz transferów środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi dokonywanych w związku z Umową, jest szeroko akceptowane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach. Przykładowo, takie stanowisko zostało zaprezentowane przez:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacjach: z 16 lutego 2012 r. (sygn. ILPB2/436-231/11-2/MK), 12 stycznia 2012 r. (sygn ILPB2/436-206/11-2/TR), 20 września 2011 r. (sygn. ILPB2/436-117/11-2/TR) oraz 25 listopada 2011 r. (sygn. ILPB21436-176/11-2/MK);

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach: z 9 stycznia 2012 r. (sygn. IPPB2/436-476/11-4/LS) oraz 29 lipca 2011 r. (sygn. IPPB2/436-197/11 -4/AF);

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacjach: z 14 października 2011 r. (sygn. IBPBII/1/436-338/11/PA) oraz 22 listopada 2011 r. (sygn. IBPBII/1/436-389 /1I/MZ);

* Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacjach: z 27 czerwca 2012 r. (sygn. IPTPB2/436-39/12-2/k.k.) oraz 27 lipca 2011 r. (sygn. IPTPB2/436-4/11-4/k.k.).

Niezależnie od powyższego, nawet w przypadku, gdyby uznać, iż Umowa oraz / lub transfery środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi dokonywane w związku z Umową stanowią czynności cywilnoprawne opodatkowane p.c.c., to #61485; zdaniem Spółki #61485; w odniesieniu do Umowy oraz omawianych transferów zastosowanie miałoby wyłączenie z opodatkowania p.c.c. wynikające z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c.

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 lit. a oraz b) ustawy o p.c.c., nie podlegają p.c.c. czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona z podatku od towarów i usług (z pewnymi wyjątkami nieznajdujacymi zastosowania w omawianej sytuacji).

Stosownie zaś do art. la pkt 7 ustawy o p.c.c., przez podatek od towarów i usług rozumieć należy:

* podatek od towarów usług w rozumieniu ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity, Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) lub

* podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Państwem członkowskim, w myśl definicji przewidzianej w art. la pkt 5 ustawy o p.c.c., jest państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) #61485; strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Tym samym, państwem członkowskim jest m.in. Luksemburg, w którym siedzibę ma Lider.

W świetle powyższego, w przypadku uznania, że Umowa oraz transfery środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi dokonywane w związku z Umową stanowią czynności cywilnoprawne podlegające p.c.c., należy dodatkowo zbadać czy czynności te podlegałyby opodatkowaniu lub byłyby zwolnione z opodatkowania #61485; odpowiednio #61485; na podstawie (i) przepisów ustawy o VAT lub (ii) luksemburskich przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej.

Poniżej przedstawiono analizę w tym zakresie przy czym analiza w zakresie luksemburskich konsekwencji została przedstawiona w oparciu o założenie, iż luksemburskie przepisy są zgodne z przepisami Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa VAT).

a) zwolnienie z VAT w Polsce

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami (tekst jedn.: rzeczami oraz ich częściami oraz wszelkimi postaciami energii) jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W świetle powyższych definicji, należy uznać, iż dla celów ustawy o VAT czynności wykonywane w związku z Umową oraz transferami środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami a Rachunkami Głównymi należałoby uznać za świadczenie usług. W konsekwencji, konieczne jest określenie miejsca świadczenia tych usług.

Artykuł 28b ust. 1 ustawy o VAT wprowadza generalną zasadę, zgodnie z którą miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

W art. 28a pkt 1 lit. a i b) ustawy o VAT wskazano, iż na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

W konsekwencji, ponieważ Spółka jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a pkt 1 lit. a i b) ustawy o VAT, to w świetle przepisów ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w związku z Umową byłoby:

* w przypadku usług świadczonych przez Lidera na rzecz Spółki (tekst jedn.: transferów środków pieniężnych z Rachunków Głównych na Rachunki) - terytorium Polski,

* w przypadku usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Lidera (tekst jedn.: transferów środków pieniężnych z Rachunków na Rachunki Główne) - terytorium Luksemburga.

W konsekwencji, wspomniane powyżej usługi świadczone przez Lidera na rzecz Spółki podlegałyby przepisom ustawy o VAT jako import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, zaś Spółka byłaby podatnikiem z tytułu nabycia tych usług zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Jednocześnie, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz / lub art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT usługi świadczone przez Lidera na rzecz Spółki stanowiące dla niej import usług podlegałyby zwolnieniu z VAT. W konsekwencji, te czynności (usługi) byłyby wyłączone z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) oraz b) ustawy o p.c.c.

Z drugiej strony usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Lidera nie podlegałyby przepisom ustawy o VAT, lecz powinny stanowić dla Lidera import usług podlegający regulacjom luksemburskiej ustawy o podatku od wartości dodanej.

b) zwolnienie z podatku od wartości dodanej w Luksemburgu (przepisy Dyrektywy VAT)

Jak wskazano powyżej, w przypadku usług świadczonych w związku z Umową przez Spółkę na rzecz Lidera, w świetle przepisów ustawy o VAT ich miejscem świadczenia będzie Luksemburg i nie będą one podlegały opodatkowaniu VAT w Polsce. Takie wnioski znajdują również potwierdzenie w świetle regulacji Dyrektywy VAT.

Zgodnie bowiem z art. 44 Dyrektywy VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej.

W konsekwencji, w przypadku świadczenia usług przez Spółkę na rzecz Lidera, Lider rozpoznawałby je w Luksemburgu dla celów tamtejszego podatku od wartości dodanej (prawdopodobnie jako import usług).

Niezależnie, również usługi świadczone w związku z Umową przez Spółkę na rzecz Lidera podlegałyby zwolnieniu z opodatkowania luksemburskim podatkiem od wartości dodanej, gdyż zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. b i d) Dyrektywy VAT ze zwolnienia korzystają, m.in. transakcje udzielania kredytów i pośrednictwa kredytowego, oraz zarządzania kredytami przez kredytodawcę oraz transakcje łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

W konsekwencji, usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Lidera w związku z Umową #61485; w świetle regulacji Dyrektywy VAT #61485; podlegałyby zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od wartości dodanej w Luksemburgu. Tym samym, te usługi byłyby wyłączone z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a oraz b) ustawy o p.c.c.

Spółka pragnie podkreślić, że zaprezentowane przez nią stanowisko, w zakresie możliwości zastosowania wyłączenia przewidzianego w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c. dla struktury cash pooling, zostało uznane za prawidłowe, m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 9 stycznia 2012 r. (sygn. IPPB2/436-476/11-4/LS) oraz 29 marca 2011 r. (sygn. IPPB2/436-33/11-2/MZ).

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie przedstawionego stanowiska

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył z opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same, bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy, przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 7 obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na biorącym pożyczkę.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash poolingu pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion.

Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z przynajmniej trzema podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, co do zasady, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową cash pooling nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy depozytu nieprawidłowego. Tym samym, wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania są umowy depozytu nieprawidłowego. Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego - jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu; przepisy te zawarte są w art. 835-844 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz art. 4 pkt 7 tej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na przechowawcy.

Depozyt nieprawidłowy uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą. Przyjmuje się, że dopuszczalne jest zawieranie umowy depozytu nieprawidłowego, gdy jej przedmiotem mają być papiery wartościowe.

Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne - sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.

Przechowawca "nieprawidłowy" nabywa na własność przedmiot depozytu i może nim rozporządzać tak, jak w umowie pożyczki. Depozyt nieprawidłowy różni się jednak od pożyczki tym, że jest zawierany w interesie składającego. Nie można utożsamiać depozytu nieprawidłowego z pożyczką. Depozyt nieprawidłowy może być odpłatny lub nieodpłatny.

Reasumując, należy stwierdzić, iż opisana we wniosku Umowa oraz dokonywane w związku z nią transfery środków pieniężnych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zauważyć bowiem należy, iż czynności dokonywane w ramach cash poolingu nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji, czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie wniosku pod kątem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na zakończenie, odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wyjaśnić, iż wszystkie te rozstrzygnięcia zapadły w indywidualnych sprawach, co tym samym oznacza, że nie mogą one stanowić bezpośredniej materialnoprawnej podstawy przy wydawaniu interpretacji indywidualnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.