ILPB2/436-273/10-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2010 r. (data wpływu 17 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów sprzedaży udziałów - jest prawidłowe.

W dniu 17 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów sprzedaży udziałów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką akcyjną mającą siedzibę w Polsce i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. z dnia 14 czerwca 2000 r. Dz. U. Nr 54, poz. 654).

Wnioskodawca zamierza zawrzeć z inną spółką z siedzibą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (dalej: Spółka) umowę lub szereg umów sprzedaży udziałów, które spółka ta posiada w spółkach kapitałowych mających siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej również łącznie: spółki zagraniczne).

Transakcja sprzedaży udziałów zostanie przeprowadzona w ten sposób, że na podstawie przedwstępnej umowy sprzedaży obejmującej szereg spółek (udziałów w tych spółkach) strony będą zawierały (zgodnie z wymogami formalnymi porządku prawnego kraju siedziby spółki, której udziały są przedmiotem sprzedaży) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej umowy sprzedaży udziałów; (dalej również oddzielnie: umowa lub łącznie umowy). Umowy sprzedaży udziałów będą spełniały wymogi formalne kraju siedziby spółki, której udziały są sprzedawane, ale umowy będą podlegały prawu polskiemu a spory strony poddadzą jurysdykcji sądów polskich.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym czynność prawna, tj. zawarcie każdej z umów sprzedaży udziałów w spółkach zagranicznych przez Wnioskodawcę podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) w zw. z art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. z dnia 17 maja 2010 r. Dz. U. Nr 101, poz. 649).

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawione w opisanym zdarzeniu przyszłym czynności cywilnoprawne (zawarcie umów sprzedaży przez Wnioskodawcę) nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej również: p.c.c.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy podatkowi podlegają (...) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Prawem majątkowym jest udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością rozumiany jako prawo udziałowe, prawo podmiotowe (o charakterze majątkowym) uczestnika spółki z o.o., czyli ogół uprawnień korporacyjnych oraz uprawnień czysto majątkowych wspólnika spółki z o.o., wynikających z członkowstwa tego wspólnika w danej spółce i wyznaczających rodzaje oraz zakres przysługujących wspólnikowi praw i kompetencji (S. Sołtysiński, komentarz do Kodeksu spółek handlowych, wyd. C. H. Beck, 2005, źródło: Legalis).

Wobec powyższego w przedstawionym zdarzeniu przyszłym umowa sprzedaży udziałów stanowić będzie umowę sprzedaży praw majątkowych w rozumieniu art. 1 ust. 1 lit. a) ustawy.

Jednakże, zgodnie z art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy "czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi (...) jeżeli ich przedmiotem są:

Zgodnie z powyższym, dla opodatkowania p.c.c. umowy sprzedaży udziałów konieczne jest spełnienie następujących przesłanek:

W świetle powyższych przepisów opodatkowanie p.c.c. umowy sprzedaży udziałów jest uzależnione między innymi od miejsca wykonywania praw majątkowych (przy jednoczesnym spełnieniu ww. przesłanek).

Pod pojęciem wykonywania prawa majątkowego należy rozumieć miejsce, w którym następuje zaistnienie skutku prawnego czynności cywilnoprawnej, której przedmiotem jest prawo majątkowe (J. Zdanowicz, Komentarz do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wyd. C. H. Beck, 2009, źródło: Legalis).

W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym należy zatem przyjąć, że zaistnienie skutku zawarcia umowy sprzedaży udziałów w postaci, na przykład zmiany wspólnika danej spółki zagranicznej i tym samym wykonywania praw korporacyjnych i majątkowych przez tego wspólnika następuje za granicą (w państwie siedziby poszczególnych spółek zagranicznych).

Jednocześnie zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, o miejscu wykonywania praw majątkowych decyduje, co do zasady, siedziba spółki, w której udziały są sprzedawane, miejsce wykonywania praw udziałowych.

Powyższe znajduje potwierdzenie w:

* wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lipca 2005 r. (sygn. II FSK 577/05);

* wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 czerwca 2009 r. (sygn. II FSK 303/08) oraz

* postanowieniu Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 4 kwietnia 2007 r. (sygn. 1472/SPC/436-14/07/SJ).

Jednocześnie w doktrynie wskazuje się również, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy kupna udziałów spółki z o.o. z siedzibą w Polsce zawarte poza granicami kraju z podmiotami zagranicznymi, ponieważ prawa majątkowe są wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Z. Ofiarski, Komentarz do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wyd. ABC, 2009, źródło: System informacji prawnej Lex).

Powyższe potwierdza, że prawa majątkowe w przedstawionym zdarzeniu przyszłym wykonywane są za granicą (w kraju siedziby poszczególnych spółek zagranicznych). W związku z tym obowiązek podatkowy na gruncie ustawy nie powstanie w przedstawionym zdarzeniu przyszłym.

Natomiast opodatkowanie sprzedaży udziałów w spółkach zagranicznych na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy (prawa majątkowe wykonywane za granicą) uwarunkowane jest jednoczesnym (łącznym) spełnieniem dwóch przesłanek:

Wnioskodawca posiada wprawdzie siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jednakże poszczególne umowy sprzedaży udziałów w spółkach zagranicznych zawierane będą za granicą poprzez złożenie podpisów pod dokumentem umowy przez osoby umocowane do reprezentacji stron - z reguły na terytorium państwa siedziby spółki, której udziały będą sprzedawane lub w innym państwie niż Rzeczpospolita Polska, z zachowaniem warunków formalnych takich umów wymaganych przez porządek prawny kraju siedziby spółki, której udziały są przedmiotem umowy, np. podpis notarialnie poświadczony.

Zatem w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym nie jest spełniona przesłanka, określona w pkt b powyżej, niezbędna do opodatkowania sprzedaży udziałów w spółkach zagranicznych na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 2 p.c.c. w postaci dokonania czynności cywilnoprawnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Konkludując, dla opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wobec jasnego i niebudzącego wątpliwości brzmienia art. 1 ust. 4 ustawy oraz braku spełnienia koniecznych do opodatkowania p.c.c. przesłanek ustawowych określonych w ww. przepisie - brak jest podstaw do zakwalifikowania umów sprzedaży udziałów w spółkach zagranicznych zawartych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym transakcja nabycia przez Wnioskodawcę od spółki udziałów w spółkach zagranicznych (zawarcia umowy sprzedaży udziałów) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie zaprezentowanego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 analizowanej ustawy, opodatkowaniu podlegają także zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Jednakże, w każdy przypadku, gdy konkretna czynność cywilnoprawna (umowa) mieści się, w określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 - pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zakresie przedmiotowym tej ustawy należy zwrócić uwagę na zapis art. 1 ust. 4 analizowanej ustawy.

W myśl ww. przepisu podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności cywilnoprawne, w tym umowy sprzedaży, jeżeli ich przedmiotem są:

Powyższe oznacza, że konkretna umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w każdym przypadku, gdy w chwili jej zawarcia jej przedmiot - w analizowanym przypadku udziały w spółce kapitałowej - wykonywany jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Treść badanego przepisu wskazuje również, że konkretna umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych także wtedy, gdy prawa majątkowe (udziały) będące jej przedmiotem wykonywane są za granicą, a nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca (Spółka Akcyjna) posiadający siedzibę w Polsce zamierza zawrzeć z inną polską spółką kapitałową umowę (umowy) sprzedaży udziałów w spółkach kapitałowych posiadających siedziby poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przeniesienie własności ww. udziałów nastąpi na podstawie umowy (umów) zawartej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Skoro zatem w analizowanej sprawie nie zostanie spełniony kumulatywnie zapis art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to opisana we wniosku umowa (umowy) sprzedaży udziałów nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz postanowienie organu podatkowego wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.