ILPB2/436-27/09-4/MK - Opodatkowanie PCC umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Jawnej, przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2009 r. (data wpływu 23 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego. W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 29 kwietnia 2009 r. Nr ILPB2/436-27/09-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych wniosku. Powyższe zostało uzupełnione w dniu 8 maja 2009 r. (data wpływu 12 maja 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka ubiegała się o kredyt obrotowy w banku. Ponieważ Spółka miała problemy z jego uzyskaniem udziałowcy zaciągnęli prywatnie kredyt hipoteczny. W dniu 9 czerwca 2008 r. na rachunek obrotowy Spółki wpłynęła transza kredytu hipotecznego w kwocie 220.536,45 zł z czego na bieżącą działalność spółki (spłata zobowiązań głównym kontrahentom) została przekazana kwota 195.000 zł. Kwota ta została potraktowana jako pożyczka udzielona Spółce przez udziałowców. W związku z tym do urzędu skarbowego złożono deklarację PCC-3 i odprowadzono podatek w wysokości 975 zł.

W odpowiedzi na wezwanie Spółka wskazała, że przekazane przez udziałowców pieniądze na konto Spółki nie są pożyczką udzieloną Spółce. Wobec tego Spółka nie powinna zapłacić podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy można wystąpić do urzędu skarbowego o zwrot zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez wspólników ich pieniędzy pochodzących z prywatnego (hipotecznego) kredytu na rachunek obrotowy Spółki zostało błędnie potraktowane jako pożyczka. Powyższe wynika z faktu, że istota pożyczki zgodnie z Kodeksem cywilnym jest zupełnie inna niż cel jaki kierował działaniem wspólników, którym było utrzymanie płynności finansowej Spółki. W konsekwencji Spółka nie powinna zapłacić podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, iż w powyższej sprawie - zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1319) - będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy spółki (akty założycielskie) oraz zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Stosownie do art. 1 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy w przypadku umowy spółki za zmianę umowy przy spółce osobowej - uważa się wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika lub akcjonariusza, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika lub akcjonariusza spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.

Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 9 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na spółce.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) i d) ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi przy zmianie umowy - wartość wkładów powiększających majątek spółki albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy natomiast przy pożyczce udzielonej spółce przez wspólnika lub akcjonariusza - kwota lub wartość pożyczki. Stosownie natomiast do art. 7 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5%.

Wskazać należy, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wspólnicy spółki jawnej prywatnie zaciągnęli kredyt hipoteczny w wysokości 220.536,45 zł. Następnie uzyskane w ten sposób środki pieniężne przekazali na rachunek obrotowy swojej Spółki z czego 195.000 zł przeznaczyli na bieżącą działalność, tj. spłatę zobowiązań. Ponieważ Spółka potraktowała przekazaną w dniu 9 czerwca 2008 r. ww. kwotę jako pożyczkę udzieloną spółce przez wspólników odprowadziła należny od tej czynności podatek w kwocie 975 zł.

Z powyższego wynika więc, że podstawą opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych są tylko i wyłącznie czynności wymienione w art. 1 tej ustawy. Zaznaczyć należy, że pożyczka udzielona spółce przez wspólnika na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest traktowana jako umowa pożyczki podlegająca opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy, lecz jako zmiana umowy spółki osobowej. Zwrócić należy również uwagę na fakt, że jako zmianę umowy spółki osobowej na równi z pożyczką udzieloną spółce przez wspólnika, ustawodawca traktuje również wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki.

W świetle powyższego opisaną w stanie faktycznym czynność należy zakwalifikować jako zmianę umowy spółki osobowej. W konsekwencji Spółka postąpiła prawidłowo odprowadzając od przekazanych środków pieniężnych podatek od czynności cywilnoprawnych. Tym samym nie przysługuje Jej prawo żądania zwrotu zapłaconej kwoty 975 zł jako nienależnie zapłaconego podatku.

Jednakże podkreślić należy, że przedstawione we wniosku elementy stanu faktycznego oceniono i wyjaśniono jedynie w kontekście zadanego przez Spółkę pytania, tj. odnosząc się bezpośrednio do kwestii wystąpienia do urzędu skarbowego o zwrot zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast w toku postępowania podatkowego organy podatkowe kierując się zasadą dochodzenia do prawdy materialnej, podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Podstawowym narzędziem realizacji tej zasady jest bowiem postępowanie dowodowe, które nie jest prowadzone w ramach postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej. Stąd ustalenie prawdy obiektywnej (materialnej) nie jest tu możliwe w sposób ścisły, jak można tego wymagać na gruncie postępowania podatkowego prowadzonego np. w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty podatku.

Ponadto informuje się, że w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w dniu 15 maja 2009 r. wydano interpretację indywidualną Nr ILPB1/415-243/09-2/AA.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.