ILPB2/436-252/09-2/WS - Opodatkowanie PCC umowy zamiany akcji spółki konsolidowanej na akcje spółki konsolidującej.
Pismo z dnia 5 stycznia 2010 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/436-252/09-2/WS Opodatkowanie PCC umowy zamiany akcji spółki konsolidowanej na akcje spółki konsolidującej.
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2009 r. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie: 12 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 6 listopada 2009 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie - działając na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, stosownie do § 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 236, poz. 1632) - przekazał, celem załatwienia zgodnie z właściwością, wniosek Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu.
Wyjaśnić bowiem należy, iż z dniem 1 stycznia 2009 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 236, poz. 1632) zmieniające rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego.
Powyższa zmiana dotyczy podatników posiadających miejsce zamieszkania lub siedzibę na terenie województwa łódzkiego, dla których od 1 stycznia 2009 r. interpretacje indywidualne w imieniu Ministra Finansów wydawane są przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.
W analizowanym przypadku, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydania pisemnej interpretacji od dnia 1 stycznia 2009 r. jest Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Zgodnie z § 20 rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 19 lutego 2008 r. w sprawie sposobu określenia liczby akcji spółki konsolidującej podlegających zamianie i trybu dokonywania zamiany akcji lub prawa do akcji spółki konsolidowanej na akcje spółki konsolidującej (Dz. U. Nr 41, poz. 250 z późn. zm.) wydanego na podstawie art. 8 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego (Dz. U. Nr 191, poz. 1367 z późn. zm.), minister właściwy do spraw Skarbu Państwa zawiera w imieniu Skarbu Państwa z osobą uprawnioną umowę zamiany akcji spółki konsolidowanej na akcje spółki konsolidującej.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy ww. umowa zamiany korzysta ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC), na podstawie art. 9 pkt 9 ustawy o PCC (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) w przypadku zawarcia umowy za pośrednictwem domu maklerskiego...
Zdaniem Wnioskodawczyni, odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca. Zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. a) ustawy o PCC, podatkowi podlegają umowy zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W przypadku umowy zamiany, obowiązek podatkowy ciąży, na podstawie art. 4 pkt 2 ustawy o PCC, na stronach czynności. Jest to odpowiedzialność solidarna, co oznacza, iż w przypadku zwolnienia jednej ze stron umowy z podatku, druga strona obowiązana jest do zapłaty całości podatku. Taka okoliczność zachodziłaby w niniejszej sprawie. w związku ze zwolnieniem podmiotowym Skarbu Państwa z podatku, uregulowanym w art. 8 pkt 5 ustawy o PCC, do zapłaty podatku w całości byłby zobowiązany uprawniony pracownik zawierający umowę zamiany.
Zgodnie z art. 9 pkt 9 ustawy o PCC, zwalnia się od podatku sprzedaż maklerskich instrumentów finansowych firmom inwestycyjnym, bądź za ich pośrednictwem, oraz sprzedaż tych instrumentów dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego - w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 157, poz. 1119 - dalej: ustawa o obrocie).
Zgodnie z art. 3 w związku z art. 2 ustawy o obrocie, akcje zaliczane są do maklerskich instrumentów finansowych.
Natomiast w myśl art. 3 pkt 33, przez firmę inwestycyjną rozumie się dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.
Transakcja zamiany, jako szczególny rodzaj sprzedaży z zapłatą wyrażoną rzeczowo, podlega zwolnieniu z PCC na podstawie ww. art. 9 pkt 9 ustawy o PCC, ponieważ:
posiada wszelkie znamiona umowy sprzedaży.
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego:
Art. 603: Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.
Art. 604: Do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.
w świetle podstawowych zasad wykładni prawa, proces wykładni prawa musi dać racjonalne rezultaty i nie może stawać w kolizji z normami wyższego rzędu, które wyznaczają zakres rozumienia regulacji niższego rzędu; w szczególności musi zostać uwzględniona konstytucyjna równość wobec prawa, o czym szerzej poniżej.
nie są możliwe jakiekolwiek kierunki wykładni albo ratio legis, które dałyby konkluzję, że transakcja zamiany, stanowiąca efektywną prawnie formę sumy dwóch równoczesnych umów sprzedaży lub sprzedaży z zapłatą wyrażoną rzeczowo, może być w jakikolwiek sposób dyskryminowana fiskalnie, tylko i wyłącznie z racji przyjęcia takiej efektywnej prawnie formy.
interpretacja przeciwna godziłaby bowiem w ww. zasady, a także w podstawowe zasady logiki, dałaby wyraz nieracjonalności ustawodawcy (co jest z założenia poprawnej wykładni wykluczone) i prowadziłaby do nieefektywności gospodarczej, zamiast ją stymulować. Taka forma transakcji stanowiłaby, bez żadnych racjonalnych przesłanek, rodzaj pułapki czyhającej na kontrahentów. z pewnością przepisy są tak konstruowane, aby ułatwiać rozwój społeczno-gospodarczy, zapewniać reguły gry fair play, a nie po to aby obniżać dobrobyt społeczeństwa poprzez niczym nieuzasadnione pułapki. Taka "prawna pułapka" powodowałaby niczym nieuzasadnioną nierówność wobec prawa, podmiotów zawierających takie same co do ekonomii transakcje: transakcję zamiany oraz transakcję składającą się z dwóch równoczesnych sprzedaży, rozliczanej w drodze potrącenia / datio in solutum, czy transakcję sprzedaży z zapłatą wyrażoną rzeczowo.
tytułem kolejnego przykładu, przeciwna wykładnia łamałaby Cele Konstytucji RP zamieszczone w jej preambule - "W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, (...) pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność (...), ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości".
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.), podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
Według art. 9 pkt 9 ww. ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 157, poz. 1119 oraz z 2009 r. Nr 165, poz. 1316) firmom inwestycyjnym, bądź za ich pośrednictwem, oraz sprzedaż tych praw dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego.
Przedstawiony przez Zainteresowaną we wniosku stan faktyczny dotyczy zamiany akcji spółki konsolidowanej na akcje spółki konsolidującej, za pośrednictwem domu maklerskiego.
Na podstawie art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. w myśl art. 604 ww. ustawy do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Nie oznacza to jednak, że umowa zamiany jest tożsama z umową sprzedaży. Świadczy o tym chociażby fakt, że obie te umowy w Kodeksie cywilnym zostały uregulowane odrębnie. Powyższe odesłanie wskazuje jedynie na to, że umowa sprzedaży i umowa zamiany są do siebie podobne.
Zwolnienie z art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy wyłącznie sprzedaży praw majątkowych - będących instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi - firmom inwestycyjnym, bądź za ich pośrednictwem, oraz sprzedaży tych praw dokonywanej w ramach obrotu zorganizowanego.
Należy podkreślić, że powyższe zwolnienie funkcjonuje w polskim systemie podatkowym - podobnie jak wszystkie ulgi i zwolnienia - na zasadzie wyjątku od zasady powszechności opodatkowania (określonej w art. 84 Konstytucji RP). Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Ustawodawca wyraźnie określił, iż ww. zwolnieniu podlega sprzedaż, a nie zamiana.
W związku z powyższym, umowa zamiany nie korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.