ILPB2/436-24/10-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2010 r. (data wpływu 21 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki oraz podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - Spółka z o.o. czynny podatnik podatku od towarów i usług zamierza dokonać czynności udzielenia pożyczki - na podstawie zawartej umowy pożyczki na rzecz innej spółki z o.o. (pożyczkobiorcy) również czynnego podatnika podatku od towarów usług.

W umowie pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zwrotu na rzecz Spółki kwoty pożyczki wraz z odsetkami.

Spółka sklasyfikowała udzielenie pożyczki pod symbolem PKWiU 65.22.10 jako usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług - PKWiU (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.).

Spółka dokona uaktualnienia wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym w zakresie oznaczenia prowadzenia działalności gospodarczej, tj. uzupełni wpis o działalność sklasyfikowaną w Polskiej Klasyfikacji Działalności pod grupą/w grupie 64.9 - Pozostała finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, podklasę 64.92.Z - Pozostałe formy udzielania kredytów, obejmującą udzielanie pożyczek pieniężnych poza systemem bankowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy czynność udzielenia pożyczki podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i jako usługa udzielania pożyczki świadczona poza systemem bankowym, korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do tejże ustawy, czy też podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na powyższe pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, natomiast w przedmiocie podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym w dniu 8 kwietnia 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPP2/443 -97/10-2/AD.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność udzielenia pożyczki jest usługą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT w związku z tym jako usługa wymieniona w zał. nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy - jest zwolniona z opodatkowania.

Wobec powyższego umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Spółki nawet czynność jednorazowego udzielenia pożyczki na rzecz innej spółki będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT, gdyż stosownie do art. 5 ust. 1 i art. 8 ustawy o podatku od towarów usług opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług rozumiane jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W opinii Spółki udzielenie pożyczki spełnia niewątpliwie szeroką definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Rozważana usługa będzie miała charakter odpłatny z uwagi na fakt iż Spółka pobierać będzie z tyt. umowy wynagrodzenie w postaci odsetek od udostępnionego kapitału. Spełniony jest więc warunek iż udzielenie przez Spółkę pożyczki ma charakter świadczenia wzajemnego, gdzie w ramach odpłatnej umowy zobowiązaniowej jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem zobowiązania. Istotne jest, zdaniem Spółki, również to że udzielając pożyczki Spółka działa w charakterze podatnika VAT. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami podatku VAT są osoby prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów handlowców lub usługodawców, a także osób wykonujących wolne zawody, również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Spółka uważa zatem, że częstotliwość, o której mowa odnosi się do całości działalności podatnika, a nie jej rodzajów. Zważywszy że Spółka prowadzi działalność gospodarczą w sposób częstotliwy nie ulega wątpliwości, iż poszczególne rodzaje czynności dokonywane w ramach tej działalności (w tym udzielenie pożyczki) powinny podlegać opodatkowaniu VAT, nawet jeśli dana czynność została wykonana jednorazowo. Potwierdzeniem powyższego jest chociażby fakt, iż zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług sporadyczne transakcje w zakresie pośrednictwa finansowego mogą zostać pominięte przy obliczaniu proporcji rozliczania podatku naliczonego.

Spółka podkreśla, że wyżej przedstawione stanowisko znajduje również potwierdzenie w poglądach reprezentowanych przez doktrynę prawa podatkowego np. przez Janusza Zubrzyckiego w "Leksykon VAT" (wyd. Unimex, Wrocław 2008, str. 732-734).

Podsumowując Spółka uważa, że czynność sporadycznego udzielenia pożyczki pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (p.c.c.) na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. z kolei na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 9 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. w zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zauważyć jednak należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Artykuł 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi bowiem, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez "podatek od towarów i usług" rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. z kolei stosownie do art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych "państwo członkowskie" to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Jednakże o wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Spółki dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W powołanej wyżej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług (ILPP2/443-97/10-2/AD) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdził, że usługa udzielania pożyczki mieszcząca się w grupowaniu PKWiU 65.22.10, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, przy czym korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy jako usługa wymieniona w poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. w konsekwencji udzielona pożyczka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że nawet gdyby przedmiotowa pożyczka podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to ze względu na treść art. 3 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.