ILPB2/436-22/08-3/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 24 grudnia 2007 r. (data wpływu 14 stycznia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 kwietnia 2008 r. (data wpływu 17 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości zakresie sprzedaży nieruchomości, której nabycie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania - jest prawidłowe, z zastrzeżeniem warunków przedstawionych poniżej.

W dniu 14 stycznia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym pismem z dnia 4 kwietnia 2008 r. znak ILPB2/415-46/08-2/AJ wezwano Wnioskodawczynię do:

Wniosek został prawidłowo uzupełniony (data wpływu: 17 kwietnia 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 28 kwietnia 2004 r. dziadek Wnioskodawczyni przekazał Jej tytułem darowizny udziały w nieruchomości (domu mieszkalnym wraz z działką) położonej w Poznaniu.

W przedmiotowym domu Wnioskodawczyni mieszka od 1988 r. Obecnie z powodu przeprowadzki matki i dziadka Zainteresowanej do innej miejscowości, Wnioskodawczyni chce sprzedać ww. udziały i przeprowadzić się razem z rodziną.

Zainteresowana zobowiązała się w zamian za darowiznę dziadka do opieki nad nim do końca Jego życia. W umowie darowizny zgodziła się z zapisem, że będzie zamieszkiwać w przedmiotowym domu przez okres 5 lat od momentu przyjęcia darowizny, jednak Zainteresowana uważa, że warunek opieki nad dziadkiem jest ważniejszy. Ponadto od kilku lat Wnioskodawczyni cierpi na alergię, której objawy pojawiają się w okresie wiosenno-letnim, ale tylko w terenach miejskich. Sześć lat temu z tego powodu Wnioskodawczyni niemal nie straciła słuchu (przebywała w szpitalu). Jest to też jeden z powodów wyprowadzki na wieś. Zainteresowana jest studentką, nie posiada własnych dochodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w momencie sprzedaży nieruchomości Zainteresowana straci ulgę przyznaną Jej w momencie umowy darowizny.

Jeżeli odpowiedź będzie negatywna, Wnioskodawczyni prosi o podanie kwoty, którą będzie musiała zapłacić.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie powinna stracić ulgi przyznanej w momencie umowy darowizny. Jeśli odpowiedź będzie negatywna, Wnioskodawczyni prosi o podanie kwoty, którą będzie musiała zapłacić.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe, z zastrzeżeniem warunków przedstawionych poniżej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Ponieważ nabycie ww. nieruchomości w drodze darowizny nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

* w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,

* w drodze spadku przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,

* w drodze spadku przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, sprawujące przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy,

nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m ² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Według zapisu art. 16 ust. 2 ww. ustawy z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

nbspnbspnbspnbspa) od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,

nbspnbspnbspnbspb) od dnia zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat.

W myśl art. 16 ust. 7 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - nie stanowi jednak podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Analiza treści powołanego przepisu wskazuje, że ustawodawca określił dwa warunki, które należy spełnić łącznie, aby podatnik, któremu przysługiwała omawiana ulga, nie utracił jej wskutek zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat.

Pomimo nie sprecyzowania w akcie prawnym, co stanowi konieczność zmiany warunków mieszkaniowych należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika. Innymi słowy winna ona mieć charakter obiektywny i imperatywny. Dla spełnienia tej przesłanki nie wystarczy zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych. Za przesłankę taką uznać można np. trudne warunki materialne podatnika, w sytuacji gdy przeznaczył on środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży domu na zakup lokalu o mniejszej powierzchni i z niższym czynszem, w wyniku czego nastąpiła poprawa położenia materialnego podatnika. Będzie nią również zmiana miejsca pracy, choroba spadkobiercy/obdarowanego lub członków jego najbliższej rodziny z nimi zamieszkujących, która uniemożliwia dalszą egzystencję w nabytej nieruchomości, wreszcie zakup nowej nieruchomości lub uzyskanie pozwolenia na jej budowę zmierzające do poprawy niedostatecznych warunków mieszkaniowych nabywcy i jego rodziny.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, jest nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia lokalu darowanego. Ustawodawca jednoznacznie określił więc kolejność czynności jakie należy wykonać, w przypadku uzasadnionym wyjątkową i nieodzowną potrzebą zmiany warunków mieszkaniowych.

Pierwszą czynnością jest zbycie lokalu mieszkalnego, a następnie nabycie innego lokalu nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia.

Okoliczności przedstawione przez Wnioskodawczynię tj. przeprowadzka matki i dziadka Zainteresowanej do innej miejscowości w sytuacji gdy ciąży na Niej obowiązek dożywotniej opieki nad dziadkiem, alergia na którą Wnioskodawczyni cierpi od kilku lat, a której objawy pojawiają się w okresie wiosenno-letnim (ale tylko w terenach miejskich), a także to, iż jest Ona studentką i nie osiąga żadnych dochodów, potwierdzają spełnienie pierwszej przesłanki, a więc konieczność zmiany warunków mieszkaniowych.

Jednak, aby ulga z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn została zachowana Wnioskodawczyni musi spełnić drugi z wyżej wymienionych warunków tj. nabycie przez Nią innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Jeżeli i ten warunek zostanie spełniony, Zainteresowana zachowa omawianą ulgę.

Jeżeli Wnioskodawczyni nie spełni drugiego z wymienionych warunków, będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn. Nastąpi wówczas wszczęcie postępowania podatkowego przez urząd skarbowy w sprawie wymierzenia podatku od spadków i darowizn i cofnięcie ulgi podatkowej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatek od spadków i darowizn w pierwszej grupie podatkowej oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku (tj. 9.637,00 zł), według następującej skali: do 10.278,00 zł podatek wynosi 3,00%, ponad 10.278,00 zł do 20.556,00 zł podatek wynosi 308,30 zł i 5% nadwyżki ponad 10.278,00 zł, ponad 20.556,00 zł podatek wynosi 822,20 zł i 7% nadwyżki ponad 20.556,00 zł.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie dodaje się, że w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych została wydana odrębna interpretacja z dnia 25 kwietnia 2008 r. nr ILPB2/436-23/08-3/AJ, natomiast w zakresie podatku dochodowym od osób fizycznych została wydana odrębna interpretacja z dnia 25 kwietnia 2008 r. nr ILPB2/436-46/08-4/AJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.