ILPB2/436-156/11-2/WS
Pismo z dnia 25 października 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/436-156/11-2/WS
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2011 r. (data wpływu: 25 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego oraz podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Podmiot jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 części nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny. Na całym lokalu jest ustanowiona hipoteka zwykła w kwocie 297 500 zł i kaucyjna do kwoty 297 500 zł.
Jeden ze współwłaścicieli ma zamiar przekazać swój udział drugiemu współwłaścicielowi w zamian za przejęcie jego długu wobec banku (art. 519 Kodeksu cywilnego), na zabezpieczenie którego ustanowione są hipoteki.
Bank wyraził zgodę na przejęcie długu. Wartość udziału w lokalu wynosi 150 000 zł, zaś kwota niespłaconego kredytu około 287 000 zł.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy przeniesienie współwłasności udziału we współwłasności lokalu w zamian za przejęcie długu, zgodnie z art. 519 § 2 pkt 2 Kodeksu cywilnego, będzie powodowało obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn i w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na przedstawione pytanie w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego, natomiast w przedmiocie podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego wydane zostało w dniu 25 października 2011 r. odrębne rozstrzygnięcie nr ILPB2/436-155/11-2/WS.
Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych, przeniesienie współwłasności w zamian za przejęcie długu jako nie wymienione w art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega temu podatkowi.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych uznaje się za prawidłowe.
W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), podatkowi podlegają:
następujące czynności cywilnoprawne:
2.
umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
(uchylona),
umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
umowy dożywocia,
umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat i dopłat,
(uchylona),
ustanowienie hipoteki,
ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
umowy depozytu nieprawidłowego,
umowy spółki;
zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem, decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.
Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż jeden ze współwłaścicieli nieruchomości ma zamiar przekazać swój udział drugiemu współwłaścicielowi w zamian za przejęcie jego długu wobec banku (art. 519 Kodeksu cywilnego), na zabezpieczenie którego ustanowione są hipoteki. Wątpliwości Zainteresowanej budzi natomiast fakt, czy przeniesienie współwłasności udziału we współwłasności lokalu w zamian za przejęcie długu, zgodnie z art. 519 § 2 pkt 2 Kodeksu cywilnego, będzie powodowało obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 519 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), na mocy umowy przejęcia długu osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony. Stosownie natomiast do art. 519 § 2 tejże ustawy, przejęcie długu może nastąpić na dwa sposoby:
przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron;
przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna.
Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem.
Reasumując, stwierdzić należy, iż zawarcie umowy przenoszącej współwłasność nieruchomości w zamian za przejęcie długu na podstawie cyt. art. 519 Kodeksu cywilnego (przejęcie długu za wynagrodzeniem) nie będzie należało do katalogu czynności wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie będzie powodowało obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z przedmiotowego tytułu.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.