ILPB2/436-133/13-2/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 2 maja 2013 r. (data wpływu 13 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego - jest prawidłowe.

W dniu 13 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2009 r. Wnioskodawczyni zgłosiła się do Fundacji "A" z prośbą o zakup schodołaza przystosowanego do wózka inwalidzkiego. Następnie uchwałą zarządu "A" z dnia 9 listopada 2009 r. została Jej przyznana darowizna w kwocie 19 258,93 zł, z przeznaczeniem na zakup schodołazu przystosowanego do wózka inwalidzkiego dla chorej na cukrzycę po amputacji nóg. Kwoty tej Zainteresowana nie otrzymała - została ona przelana na konto Centrum Zdrowia, w tytule przelewu: darowizna na koszty zakupu schodołazu uchwała zarządu "A" z dnia 9 listopada 2009 r.

Następnie z Centrum Zdrowia Wnioskodawczyni otrzymała pismo, które zawierało umowę użyczenia z dnia 26 stycznia 2010 r.

Zainteresowana wyjaśniła, iż paragrafy tej umowy wskazują, że jest Ona osobą biorącą w użytkowanie ww. schodołaz. Umowa jest zawarta na czas nieokreślony z zapisem, że w okresie obowiązywania umowy każda ze stron może rozwiązać umowę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. W grudniu 2012 r. Wnioskodawczyni otrzymała pismo z Centrum Zdrowia z prośbą o potwierdzenie na załączonym wykazie użyczonego sprzętu z SA. Załączony wykaz to zestawienie środków trwałych do inwentaryzacji, z którego wynika data przystąpienia: 29.01.2010; wartość brutto 19 258,93; wartość umorzenia 11 234,30; wartość netto 8 024,63.

W dniu 16 października 2012 r. Zainteresowana otrzymała pismo z Fundacji dotyczące rozliczenia przyznanych i wypłaconych darowizn, z którego wynika, że w 2009 r. uchwałą zarządu "A" została Jej przyznana darowizna w kwocie 19 258,93 zł, z której to musi się rozliczyć.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w takiej sytuacji kiedy Wnioskodawczyni nie jest właścicielem schodołazu musi zapłacić podatek od darowizny.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z otrzymanych dokumentów wynika, że przyznana darowizna w kwocie 19 258,93 zł została przelana na konto SA, które to zakupiło schodołaz z przeznaczeniem do użytkowania przez Wnioskodawczynię. Z tego wynika, że Centrum Zdrowia jest właścicielem tego schodołazu i na podstawie podpisanej z Nią umowy użycza go Zainteresowanej. W przypadku niewłaściwego użytkowania sprzętu CZ może rozwiązać z Wnioskodawczynią umowę użyczenia i będzie musiała go oddać. W przypadku śmierci Zainteresowanej ww. schodołaz należy zwrócić do Centrum Zdrowia.

Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawczyni, skoro nie jest właścicielem przedmiotowego sprzętu i teoretycznie w każdej chwili bez podania przyczyny może nastąpić wypowiedzenie umowy i będzie zmuszona oddać go do Centrum Zdrowia nie powinna płacić podatku od kwoty 19 258,93 zł, tj. przyznanej darowizny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Ponadto, zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Podkreślenia wymaga również fakt, że zakresem podmiotowym ustawy objęto wyłącznie osoby fizyczne.

Artykuł 5 ww. ustawy stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Natomiast na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego sprawy wynika, że na podstawie uchwały zarządu Fundacji z dnia 9 listopada 2009 Wnioskodawczyni została przyznana darowizna w kwocie 19 258,93 zł na zakup schodołazu. Kwoty tej Zainteresowana nie otrzymała, bowiem została przelana na konto Centrum Zdrowia. W tytule przelewu Fundacja m.in. wskazała, że jest to darowizna na koszty zakupu schodołazu. Z kolei, z Centrum Zdrowia Wnioskodawczyni otrzymała umowę użyczenia z dnia 26 stycznia 2010 r. (na czas nieokreślony) z zapisów której wynika, że jest Ona osobą biorącą w użytkowanie ww. schodołaz. W okresie obowiązywania tej umowy każda ze stron może rozwiązać umowę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Ponadto z pisma otrzymanego przez Zainteresowaną, w grudniu 2012 r. z Centrum Zdrowia wynika, iż przedmiotowy sprzęt znajduje się w wykazie środków trwałych tego Centrum. Natomiast Fundacja "A" w przesłanym do Niej piśmie, w październiku 2012 r. nałożyła na Nią obowiązek rozliczenia przyznanej darowizny w kwocie 19 258,93 zł.

Na tle powyższego zauważyć należy, iż kluczową kwestią rozpatrywanej sprawy jest ustalenie czy w istocie Wnioskodawczyni otrzymała darowiznę, bowiem jeśli należność w kwocie 19 258,93 zł nie stanowi darowizny to w konsekwencji owa należność nie może podlegać przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W tym miejscu należy powtórzyć, iż zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z uwagi na to, iż ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji darowizny, należy odwołać się do przepisów Kodeksu cywilnego.

Stosownie do art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną cechą darowizny jest nieodpłatny charakter świadczeń oraz nieekwiwalentność nabycia. Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, przy czym nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy.

Natomiast z treści art. 890 § 1 wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, przy czym umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Celem darowizny jest wzbogacenie obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Umowa darowizny jest czynnością prawną, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do jednostronnego bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku na rzecz obdarowanego, przy równoczesnym braku nałożenia na niego obowiązku świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Korzyść osiągana przez jedną stronę umowy nie znajduje odpowiednika po drugiej stronie.

Świadczenie na rzecz obdarowanego polega na dokonaniu przysporzenia majątkowego, może w szczególności polegać na przeniesieniu określonych praw z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego (np. prawa własności), na zapłacie określonej sumy pieniężnej, ustanowieniu pewnych praw majątkowych (np. na ustanowieniu służebności osobistej), na zwolnieniu obdarowanego z długu, na zniesieniu prawa obciążającego cudzą rzecz (np. zniesienie hipoteki).

Przedmiotem umowy darowizny może być również ekspektatywa, na przykład ogółu praw związanych z odrębną własnością lokalu. Pomiędzy uszczupleniem w majątku darczyńcy a przysporzeniem w majątku obdarowanego musi istnieć bezpośredni związek, a wykonanie darowizny musi powodować bezpośrednie przesunięcia majątkowe.

Wobec powyższego, z uwzględnieniem postanowień art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn wystąpi w przypadku jeżeli spełnione będą łącznie warunki:

W przedmiotowej sprawie co prawda Wnioskodawczyni informuje o przyznaniu umową darowizny podjętej uchwałą zarządu F "A" kwoty 19 258,93 zł wobec Jej osoby, jednakże owa darowizna została przelana na konto Centrum Zdrowia z przeznaczeniem na zakup schodołazu. Z kolei między Wnioskodawczynią a CZ została zawarta umowa użyczenia tytułem użytkowania przez Nią tego urządzenia stanowiącego składnik majątku Centrum.

Biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego oraz regulacje prawne w tym zakresie w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z czynnościami o charakterze prawnym darowizny, bowiem Wnioskodawczyni nie otrzymała ani pieniędzy ani niezbędnego do jej funkcjonowania urządzenia na własność - z wniosku wynika, że właścicielem tego urządzenia jest Centrum Zdrowia - przy czym podstawową cechą darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Zatem nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Reasumując stwierdzić należy, że w tej sytuacji na Wnioskodawczyni, nie będącej właścicielem schodołazu nie ciąży obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowaną i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.