ILPB2/436-133/10-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2010 r. (data wpływu 23 czerwca 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 września 2010 r. (data wpływu 15 września 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ulgi mieszkaniowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ulgi mieszkaniowej oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania przychodu (dochodu) ze sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 8 września 2010 r., znak ILPB2/415-779/10-2/AP, ILPB2/436-133/10-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Wezwanie wysłano w dniu 8 września 2010 r. (skutecznie doręczono w dniu 10 września 2010 r.), natomiast w dniu 15 września 2010 r. (data nadania 13 września 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni planuje sprzedać dwupokojowe mieszkanie w celu poprawy warunków lokalowych, ponieważ jest ono niewystarczające dla potrzeb Jej trzyosobowej rodziny. Zainteresowana zakłada, iż w przyszłości Jej rodzina może ulec powiększeniu.

Przedmiotowe mieszkanie Zainteresowana nabyła częściowo w formie spadku, a częściowo w formie darowizny. Prawo do spadku Zainteresowana nabyła zgodnie z prawomocnym postanowieniem sądu rejonowego z dnia 21 września 2006 r. po zmarłej w dniu 19 września 2005 r. babci, natomiast pozostałą część nabyła w grudniu 2009 r. w formie darowizny od ojca.

W obu przypadkach Wnioskodawczyni została zwolniona z uiszczenia podatku od spadków i darowizn. W związku z różnymi interpretacjami przepisów, Zainteresowana ma wątpliwości, czy spełni warunki określone w ww. ustawach, dotyczące zwolnienia z obowiązku uiszczenia podatku w momencie sprzedaży mieszkania.

Zainteresowana wskazuje, iż przed planowaną sprzedażą posiadanego obecnie mieszkania zamierza kupić lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, znajdujący się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na zakup tego lokalu mieszkalnego zostanie zaciągnięty kredyt w Banku. Kredyt ten zostanie spłacony w części ze środków uzyskanych ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania.

Wnioskodawczyni informuje, że czynności sprzedaży zamierza dokonać przed upływem pięciu lat od otrzymania spadku. Ponadto nie prowadzi i nie będzie prowadzić działalności gospodarczej w chwili sprzedaży mieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze, dotyczące podatku od spadków i darowizn. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytanie drugie, dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, w dniu 28 września 2010 r. wydano interpretację indywidualną nr ILPB2/415-779/10-4/AP.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 1, sytuacja opisana w stanie faktycznym spełnia wymogi do utrzymania w mocy decyzji zgodnie z art. 16 ust. 7 jeżeli nabycie lokalu nastąpi nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Natomiast nabycie mieszkania za kredyt przed zbyciem nie będzie spełniać wymogów nakładanych przez ustawę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem spadku.

Ponieważ nabycie udziału w ww. nieruchomości w drodze spadku nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - w brzmieniu obowiązującym w dniu nabycia spadku, tj. 19 września 2005 r. - w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

* w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,

* w drodze spadku przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,

* w drodze spadku przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, sprawujące przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy,

nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m ² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Według zapisu art. 16 ust. 2 ww. ustawy, z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat.

W myśl art. 16 ust. 7 omawianej ustawy, nie stanowi jednak podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Analiza treści powołanego przepisu wskazuje więc, że ustawodawca określił dwa warunki, które należy spełnić łącznie, aby podatnik, któremu przysługiwała omawiana ulga, nie utracił jej wskutek zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat.

Pomimo nie sprecyzowania w akcie prawnym, co należy rozumieć przez "konieczność zmiany warunków mieszkaniowych" należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika. Innymi słowy winna ona mieć charakter obiektywny i imperatywny. Dla spełnienia tej przesłanki nie wystarczy zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych. Za przesłankę taką uznać można np. trudne warunki materialne podatnika, w sytuacji gdy przeznaczył on środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży domu na zakup lokalu o mniejszej powierzchni i z niższym czynszem, w wyniku czego nastąpiła poprawa położenia materialnego podatnika. Będzie nią również zmiana miejsca pracy, choroba spadkobiercy/obdarowanego lub członków jego najbliższej rodziny z nim zamieszkujących, która uniemożliwia dalszą egzystencję w nabytej nieruchomości, wreszcie zakup nowej nieruchomości lub uzyskanie pozwolenia na jej budowę zmierzające do poprawy niedostatecznych warunków mieszkaniowych nabywcy i jego rodziny.

Podkreślić należy, że powołane powyżej przykłady ilustrujące "konieczność zmiany warunków mieszkaniowych" nie wyczerpują wszystkich okoliczności mieszczących się w zakresie przedmiotowym użytego przez ustawodawcę zwrotu, bowiem każda sytuacja w jakiej znajduje się podatnik winna być rozpatrywana indywidualnie. Niemniej jednak wskazać należy, że konieczna zmiana warunków mieszkaniowych występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może dłużej zamieszkiwać w nabytym w spadku mieszkaniu.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, jest nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na budowę albo nabycie innego lokalu nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia lokalu nabytego w spadku (darowiźnie).

Analiza powyższego przepisu wskazuje na to, że ustawodawca dla zachowania ulgi wymaga jedynie, by nabycie nowego lokalu nastąpiło nie później, niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia; oznacza to spełnienie tego warunku także w takiej sytuacji, gdy nabycie nowego lokalu nastąpi przed datą zbycia lokalu nabytego w spadku czy darowiźnie, a jego zakup zostanie sfinansowany ze środków pochodzących z kredytu bankowego.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Zainteresowana zamierza sprzedać mieszkanie, które nabyła częściowo w drodze spadku po zmarłej w 2005 r. babci, a częściowo w drodze darowizny od ojca w 2009 r.. Przedmiotowa sprzedaż jest podyktowana względami osobistymi, tj. potrzebą polepszenia Swojej sytuacji mieszkaniowej w związku z planowanym powiększeniem rodziny. Przy czym Zainteresowana wskazuje, iż zakup nowego mieszkania ma nastąpić jeszcze przed planowaną sprzedażą posiadanego obecnie mieszkania. Zakup zostanie sfinansowany ze środków finansowych pochodzących z kredytu bankowego, który to kredyt zostanie spłacony w części ze środków uzyskanych ze sprzedaży nabytego w spadku i darowiźnie mieszkania.

Reasumując, stwierdzić należy, że w sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawczyni, wbrew temu co sama twierdzi, spełni oba warunki uprawniające Ją do zachowania ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. konieczności zmiany warunków mieszkaniowych i nabycia innego lokalu mieszkalnego nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Powyższe oznacza więc, że z tytułu nabycia spadku po zmarłej w dniu 19 września 2005 r. babci Zainteresowana nie będzie musiała zapłacić podatku od spadków i darowizn.

Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.