ILPB2/436-122/09-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 6 lipca 2009 r. (data wpływu 15 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 15 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca otrzymał w 2008 r. od podmiotu zagranicznego pochodzącego z..., niebędącego jego udziałowcem, a także niezarejestrowanego dla potrzeb podatku od towarów i usług na terytorium kraju, dwie pożyczki pieniężne. Pożyczkodawca jest podatnikiem podatku VAT w..., jednak nie jest bankiem.

Zgodnie z umowami, Spółka jest zobowiązana do płacenia na rzecz udzielającego pożyczki odsetek od tych pożyczek.

Na wniosek Zainteresowanego, przedmiotowe pożyczki zostały zakwalifikowane przez Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urząd Statystyczny w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu PKWiU 65.22.10-00.00 "Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym".

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy Organ informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na drugie pytanie, natomiast w kwestii odpowiedzi na pierwsze pytanie w dniu 24 września 2009 r. wydano odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP2/443-919/09-2/EWW.

Zdaniem Wnioskodawcy, pożyczki udzielone przez pożyczkodawcę (tj. pożyczki udzielone poza systemem bankowym) korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz - w konsekwencji - umowy pożyczki nie podlegają opodatkowani podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o p.c.c.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 wskazanej ustawy.

Mając powyższe na uwadze, świadczenie usług podlegających, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce ma miejsce wówczas, gdy:

Powyższe przesłanki musza być spełnione łącznie.

W ocenie Spółki, udzielenie pożyczek należy uznać za odpłatne świadczenie usług, bowiem następuje ono w zamian za wynagrodzenie płatne w formie oprocentowania naliczanego od udzielonej pożyczki. W opisanym stanie faktycznym przesłanka wskazana w punkcie a) powyżej jest zatem spełniona.

W odniesieniu do przesłanki wskazanej w punkcie b), Spółka podała, iż zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 27 ust. 3 ustawy o VAT uznaje się, iż usługi finansowe (a taką właśnie usługę stanowi udzielenie pożyczek sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 65.22), świadczone przez podmiot zagraniczny dla polskiego podmiotu są opodatkowane w miejscu, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Biorąc pod uwagę fakt, że udzielanie pożyczek stanowi usługę finansową (sklasyfikowaną w PKWiU 65.22), w świetle powyższych przepisów należy uznać, że miejsce świadczenia przedmiotowych usług znajduje się w Polsce, tj. w kraju, gdzie nabywca usług (Spółka) posiada siedzibę. Tym samym, przesłanka wskazana w punkcie b) powyżej również jest spełniona.

Mając natomiast na uwadze, że pożyczka zostaje udzielona przez pożyczkodawcę na rzecz Wnioskodawcy (tj. osoby prawnej) i nie stanowi ona dostawy towarów, w przedstawionym stanie faktycznym spełnione są również przesłanki wskazane wyżej w punktach c) i d).

W konsekwencji, należy uznać, że udzielenie pożyczek na rzecz Spółki stanowi odpłatne świadczenie usług, których miejscem świadczenia jest Polska.

Zdaniem Zainteresowanego, pożyczki stanowią usługi korzystające ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w zw. z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT.

Załącznik nr 4 definiuje usługi zwolnione z VAT w Polsce, odnosząc się do symboli PKWiU poszczególnych usług. W pozycji nr 3 tego załącznika, jako zwolnione z opodatkowania VAT w Polsce, wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w PKWiU sekcja J ex (65-67).

Udzielenie pożyczek na rzecz Spółki przez pożyczkodawcę, jako usługa pośrednictwa finansowego sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 65.22.10-00.00 - korzysta zatem ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w zw. z poz. 3 załącznika nr 4 ustawy o VAT.

Zgodnie z ustawą o VAT, podatnikiem z tytułu tej transakcji będzie Spółka (zgodnie z ustawą o VAT, podatnikami z tytułu usług finansowych, tj. również usług udzielania pożyczek świadczonych przez podmioty nieposiadające siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju na rzecz podmiotów krajowych, są podmioty krajowe - art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). Mając na uwadze fakt, że zgodnie z powołanymi przepisami ustawy o VAT, ww. usługi korzystają ze zwolnienia z VAT, Spółka będzie uprawniona do wykazania przedmiotowych transakcji jako zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem na zasadach "importu usług".

Z kolei na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o p.c.c., umowy pożyczki podlegają co do zasady, opodatkowaniu p.c.c. w Polsce.

Zgodnie jednakże z przewidzianym w art. 2 ust. 4 lit. b) ustawy o p.c.c. wyjątkiem, nie podlegają p.c.c. "czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług" (z wyjątkami, nie znajdującymi zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym).

Jak wskazano powyżej, pożyczki są transakcjami zwolnionymi w Polsce z opodatkowania podatkiem VAT po stronie Spółki. Z tego względu, zdaniem Spółki, umowy pożyczki nie podlegają opodatkowaniu p.c.c. na podstawie art. 2 ust. 4 lit. b) ustawy o p.c.c.

Ponadto Spółka pragnie wskazać, iż zasadność prezentowanego przez Nią stanowiska, zgodnie z którym umowy pożyczki korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu p.c.c., znajduje odzwierciedlenie w licznych pismach organów podatkowych, dla przykładu w:

* Postanowieniu Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z dnia 25 października 2006 r. sygn. nr ZP/436-17/06,

* Postanowieniu Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 29 grudnia 2006 r. sygn. nr 1471/NTR2/443-378a/06/MP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, iż w powyższej sprawie - zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1319) - będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki. Stosownie do postanowień art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. zawarcia umowy pożyczki. Zgodnie natomiast z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez "podatek od towarów i usług" rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Jednakże, o wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku z uwzględnieniem wyjątków określonych w tym przepisie.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług, może bowiem skutkować wyłączeniem z obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zwolnienia importu usług finansowych, w dniu 24 września 2009 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP2/443-919/09-2/EWW, w którym Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe w pełnym zakresie i na podstawie art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej odstąpił od uzasadnienia prawnego interpretacji indywidualnej. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem Zainteresowanego "pożyczki udzielone przez pożyczkodawcę (tj. pożyczki udzielone poza systemem bankowym), korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT".

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że w opisanym we wniosku stanie faktycznym zastosowanie znajdzie przepis art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym opisana we wniosku umowa pożyczki, nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, tut. organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.