ILPB2/436-114/11-2/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2011 r. (data wpływu 17 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania udzielonej pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 17 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania udzielonej pożyczki oraz opodatkowania otrzymanej pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce. W dniu 13 czerwca 2011 r. spółka otrzymała od "A" Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce, której jest udziałowcem, pożyczkę w kwocie 300 000,00 zł.

W dniu 14 czerwca 2011 r. Wnioskodawca udzielił z tych środków pożyczki spółce "B", która posiada 99% udziałów u Wnioskodawcy (Spółka "B" jest spółką z siedzibą w Polsce i jest czynnym podatnikiem VAT).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Poza tą pożyczką spółka udzieliła pożyczki swojemu drugiemu wspólnikowi w 2009 r., na co otrzymała już interpretacje potwierdzającą jej stanowisko o zwolnieniu z p.c.c. Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości będzie udzielał pożyczki innym podmiotom oraz otrzymywał pożyczki od innych podmiotów, które będą czynnymi podatnikami VAT. Zarówno otrzymana pożyczka, jak i udzielona pożyczka są oprocentowane. Zarówno otrzymaną, jak i udzieloną pożyczkę Wnioskodawca potraktował jako usługę pośrednictwa finansowego podlegającą podatkowi od towarów i usług.

"A" Sp. z o.o. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie gier na automatach o niskich wygranych i jest czynnym podatnikiem VAT zwolnionym z opodatkowania na podstawie art. 43 pkt 1 ust. 15.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1, natomiast w odniesieniu do pytania nr 2 wydana została interpretacja indywidualna z dnia 15 września 2011 r. nr ILPB2/436-114/11-3/WS

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 1, czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki pieniężnej przez pożyczkodawcę, który jest czynnym podatnikiem VAT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem p.c.c., ponieważ z tytułu tej transakcji pożyczkodawca świadczy usługę pośrednictwa finansowego podlegającą podatkowi od towarów i usług (zwolnioną z tego podatku). Takie stanowisko potwierdzają też przepisy prawa oraz stosowana przez organy podatkowe praktyka. Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy o p.c.c., w tym umowy pożyczek, przy czym zgodnie z art. 4 pkt 7 wymienionej ustawy przy umowie pożyczki podatek obciąża pożyczkobiorcę. Na podstawie jednak art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o p.c.c. wyłączone z opodatkowania są czynności cywilnoprawne, w których przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona.

W ocenie Wnioskodawcy, udzielenie przez pożyczkodawcę będącego podatnikiem VAT oprocentowanej pożyczki pieniężnej innemu podmiotowi jest świadczeniem przez pożyczkodawcę usługi, na rzecz pożyczkobiorcy, oznaczonej w PKWiU w sekcji J "Usługi pośrednictwa finansowego" symbolem PKWiU 65.22.10.00-00 jako "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym". Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 powołanej ustawy świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Cechą odpłatności jest istnienie bezpośredniego związku o charakterze przyczynowym pomiędzy otrzymaną zapłatą (wynagrodzeniem), a wykonanym świadczeniem - w tym przypadku usługą. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Udzielenie przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki pieniężnej z obowiązkiem jej zwrotu przez pożyczkobiorcę w ustalonym umową terminie wraz z należnym wynagrodzeniem w postaci odsetek za korzystanie z udostępnionego kapitału - spełnia w ocenie Wnioskodawcy kryterium do uznania tej czynności za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy zakresem przedmiotowym ustawy objęte są również zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

W myśl art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zauważyć jednak należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Artykuł 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi bowiem, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez "podatek od towarów i usług" rozumie się podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Z kolei stosownie do art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, "państwo członkowskie" to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 14 czerwca 2011 r. Wnioskodawca udzielił pożyczki spółce "B", która posiada 99% udziałów u Wnioskodawcy (Spółka "B" jest spółką z siedzibą w Polsce i jest czynnym podatnikiem VAT).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Udzielona pożyczka jest oprocentowana, natomiast Wnioskodawca potraktował ją jako usługę pośrednictwa finansowego podlegającą podatkowi od towarów i usług.

Reasumując, stwierdzić należy, że tutejszy organ podatkowy - zgodnie ze złożonym wnioskiem - nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy umowa pożyczki jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli zatem przedmiotowa czynność udzielenia przez Wnioskodawcę pożyczki - jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub korzysta ze zwolnienia od tego podatku, wówczas pożyczka ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że nawet gdyby przedmiotowa pożyczka podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to ze względu na treść art. 4 pkt 7 ww. ustawy Wnioskodawca nie byłby zobowiązany do zapłaty podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.