ILPB2/436-106/09-3/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2009 r. (data wpływu do Biura KIP w Płocku 12 czerwca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 31 lipca 2009 r. (data wpływu 5 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash pooling - jest prawidłowe.

W dniu 12 czerwca 2009 r. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością XXX złożyła do Izby Skarbowej w Warszawie Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash pooling oraz podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu.

Pismem z dnia 15 czerwca 2009 r. nr YYY Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - przekazał wniosek Spółki z o.o. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od towarów i usług, zgodnie z właściwością, stosownie do § 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 236. poz. 1632) - do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu.

Wyjaśnić bowiem należy, że zgodnie ze znowelizowanym art. 14a ustawy - Ordynacja podatkowa, z dniem 1 lipca 2007 r. organem właściwym do dokonywania interpretacji przepisów prawa podatkowego został Minister Finansów.

Natomiast, stosownie do art. 14b § 6 Ordynacji podatkowej Minister Finansów upoważnił - w drodze ww. rozporządzenia - dyrektorów czterech izb skarbowych do wydawania interpretacji indywidualnych w jego imieniu i w ustalonym zakresie, określając jednocześnie właściwość rzeczową i miejscową upoważnionych organów.

W analizowanym przypadku, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydania pisemnej interpretacji od dnia 1 stycznia 2009 r. jest - w związku z § 6 ww. rozporządzenia - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza przystąpić do systemu zarządzania płynnością finansową, w którym będą uczestniczyć inne spółki powiązane grupy X w ramach umowy kredytu odnawialnego oraz porozumienia w sprawie zerowego salda systemu.

System zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami dziennymi w grupie rachunków, zwany dalej systemem "cash pooling" jest produktem stworzonym w celu:

* zwiększenia efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi dostępnymi kredytami poprzez optymalizację przychodów i kosztów odsetkowych

* efektywnego finansowania bieżących potrzeb uczestników systemu w zakresie kapitału obrotowego,

* poprawy płynności finansowej poszczególnych uczestników systemu.

Usługa świadczona będzie przez Bank... na rzecz grupy wspomnianych wyżej podmiotów powiązanych (zwanych dalej "Uczestnikami"), którzy posiadać będą w Banku bieżące rachunki bankowe (zwane rachunkiem ZBA).

ZZZ z siedzibą w D. będzie pełnił funkcję agenta struktury (zwanego dalej "Właścicielem Rachunku Skonsolidowanego"). Rozliczenia w strukturze będą odbywały się poprzez przeznaczony do tego celu Rachunek Skonsolidowany.

Struktura cash poolingu opiera się na bilansowaniu (tj. zerowaniu) sald na prowadzonych przez bank rachunkach ZBA uczestników z wykorzystaniem Rachunku Skonsolidowanego.

Każdy właściciel rachunku ZBA upoważnia bank i zleca mu likwidowanie każdego dodatniego salda rachunku ZBA i uznawanie tą kwotą Rachunku Skonsolidowanego. Jeżeli saldo Rachunku ZBA będzie ujemne, wówczas Właściciel Rachunku Skonsolidowanego upoważnia bank do obciążenia Rachunku Skonsolidowanego kwotą ujemnego salda. Kwotą obciążenia zostanie uznany odpowiedni Rachunek ZBA. Odsetki od powyższych transakcji będą ustalone i wypłacane/pobierane przez X na poziomie rynkowym, korzystniejszym jednak niż poziom odsetek, jaki dany Uczestnik uzyskałby na podstawie samodzielnie zawartej dwustronnej umowy z bankiem. Odsetki będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (np. miesięcznym).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy opisana powyżej usługa cash poolingu świadczona przez bank na rzecz Wnioskodawcy - uczestnika nie podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash pooling. Natomiast w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku od towarów i usług została wydana odrębna interpretacja z dnia 3 września 2009 r. nr ILPP2/443-775/09-3/ISN.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługa zarządzania płynnością finansową w ramach umowy pomiędzy Bank... a spółkami grupy XXX nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w związku z czym po stronie Zainteresowanego nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku.

W myśl art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu tym podatkiem podlega zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługa polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej świadczonej na podstawie umowy o świadczenie usługi cash poolingu, która nie znajduje odpowiednika w kodeksie cywilnym, pozostając umową nienazwaną, nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Zainteresowanego celem ustawodawcy tworzącego opisywaną normę prawną w takiej właśnie postaci było precyzyjne określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu.

Natura usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling), świadczonej na podstawie umowy o świadczenie usługi cash pooling wskazuje, że jest to rozbudowany system rozliczeń finansowych w obrębie danej grupy kapitałowej - nie jest to natomiast żadna z czynności wymienionych w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto Wnioskodawca zauważa, iż organy statystycznie już wielokrotnie klasyfikowały czynności polegające na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cach pooling) jako usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez bank.

W opinii Zainteresowanego jest to dodatkowe potwierdzenie, iż usługa świadczona w ramach struktury cash poolingu nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowo zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie tut. Organ zauważa, że tekst jednolity ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych został opublikowany w Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm., a nie jak podał Wnioskodawca - w części wniosku dotyczącej przedstawienia własnego stanowiska w sprawie - Dz. U. z 2005 r. Nr 41 poz. 399.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których - w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku spółki konstrukcja "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash pooling" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "cash poolingu" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo należy dodać iż, dokumenty dołączone przez Wnioskodawcę do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienai tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno