ILPB2/415-98/14-2/WM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2014 r. (data wpływu 21 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni w dniu 25 stycznia 1998 r. nabyła w 1/4 spadek po zamarłym ojcu. Podstawą nabycia jest prawomocne postanowienie sądu rejonowego z dnia 25 września 2001 r. o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym.

W skład majątku spadkowego weszła nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym (...), dla której sąd rejonowy - wydział ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą oraz gospodarstwo rolne położone w miejscowościach: (...), dla którego sąd rejonowy - wydział ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą.

Jeśli chodzi o nieruchomość gruntową (gospodarstwo rolne) w księdze wieczystej jako właściciele wpisani byli:

a. A i B - na prawach wspólności ustawowej - w udziale wynoszącym 5/8 części, przy czym A udział w tej nieruchomości nabyła na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego z dnia 1 sierpnia 1990 r. i postanowienia z dnia 25 września 2001 r. wydanego przez sąd rejonowy o stwierdzeniu nabycia spadku po pierwszym mężu, zmarłym, a B (aktualny mąż matki Zainteresowanej) na podstawie darowizny z dnia 26 marca 2002 r.;

b. C - córka - w udziale wynoszącym 1/8 części;

c. D - córka - w udziale wynoszącym 1/8 części;

d. E - syn - w udziale wynoszącym 1/8 części.

Dnia 21 lutego 2012 r. Wnioskodawczyni wraz z rodzeństwem i matką dokonali, przed notariuszem, umownego działu spadku, w ten sposób, że:

a. C, D, E nabyli w udziałach po 1/12 (jednej dwunastej) części każdy z nich nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym (...);

b. A nabywa do majątku osobistego - udział wynoszący 3/8 (trzy ósme) części w gospodarstwie rolnym nieruchomości objętej księgą wieczystą, położonej w miejscowościach: (...).

A, C, D, E oświadczyli zgodnie, że na powyższy dział spadku wyrażają zgodę i że wymienione wyżej nieruchomości wyczerpują cały majątek spadkowy po zmarłym, a także, że niniejszy dział spadku następuje bez żadnych spłat i dopłat, uważają się za całkowicie rozliczonych oraz zapewniają, że nie będą wnosić z tytułu tej umowy żadnych roszczeń, a wartość przedmiotu umowy podają na łączną kwotę 670 000,00 zł (sześćset siedemdziesiąt tysięcy złotych).

Wskutek działu spadku Wnioskodawczyni wraz z rodzeństwem - C i E stali się współwłaścicielami nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, natomiast utracili swój udział w gospodarstwie rolnym.

Dział spadku z dnia 21 lutego 2012 r. nie jest tożsamy z nabyciem w drodze spadku z dnia 25 września 2001 r. Jest on tylko i wyłącznie podziałem rzeczy wspólnej.

Dnia 19 lipca 2013 r. Zainteresowana wraz z rodzeństwem sprzedała nieruchomość za łączną kwotę 164 000,00 zł.

Według Wnioskodawczyni w dniu działu spadku Zainteresowana nie dokonała nabycia, ponieważ wartość otrzymanych w jego wyniku udziałów w nieruchomości nie przekroczyła wartości udziałów nabytych w spadku po ojcu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni winna zapłacić podatek dochodowy z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w wyniku działu spadku z dnia 21 lutego 2012 r., nie nabyła większego udziału w spadku. W rezultacie nie nastąpiło nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego.

W wyniki działu spadku z dnia 21 lutego 2012 r. stan majątku Wnioskodawczyni nie uległ powiększeniu, gdyż zrzekła się Ona udziałów w nieruchomościach położonych (...), a otrzymała udział w wysokości 1/12 w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Tym samym nie doszło do wzbogacenia się, a jedynie do nowego podziały rzeczy wspólnej.

Według Zainteresowanej, nabycie nastąpiło dnia 25 stycznia 1998 r. (data śmierci ojca), a zatem sprzedaż nieruchomości nastąpiła po upływie 5 lat od dnia jej nabycia.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż przedmiotowych udziałów w nieruchomości w dniu 19 lipca 2013 r. nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, a tym samym przychód uzyskany z tej sprzedaży w ogóle nie podlega opodatkowaniu, gdyż sprzedaż ta nastąpiła po upływie 5 lat od daty nabycia.

Na poparcie prezentowanego wyżej stanowiska Zainteresowana przywołała wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w powyższym przepisie decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu (dochodu) ma moment ich nabycia.

Z analizy wniosku wynika, że Zainteresowana - wraz z rodzeństwem i matką - nabyła w drodze spadkobrania po ojcu zmarłym w 1998 r. 1/4 udziału w spadku. W skład majątku spadkowego weszła nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz gospodarstwo rolne położone w miejscowościach: (...). Następnie w 2012 r. dokonano umownego działu spadku. Wartość otrzymanych w wyniku tego działu spadku nieruchomości nie przekroczyła wartości udziałów nabytych przez Zainteresowaną w drodze spadku po ojcu.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji spadku oraz współwłasności, dlatego też przy zdefiniowaniu tych pojęć należy sięgnąć do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: z dnia 17 grudnia 2013 r.; Dz. U. z 2014 r. poz. 121), a w szczególności do art. 922 tego Kodeksu, zgodnie z którym spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl zaś art. 924 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Dochodzi wówczas do powstania wspólności majątku spadkowego. Wspólność ta nie jest tożsama ze wspólnością w częściach ułamkowych w rozumieniu art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, gdyż jej przedmiotem jest spadek, a nie rzecz. Wspólnością objęte są wszystkie prawa majątkowe podlegające dziedziczeniu i istniejące w chwili otwarcia spadku, a więc także prawa z istoty swej podzielne.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom i nie zmieni tego fakt, że dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku.

Dział spadku nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich sprzedaży - które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Tak więc co do zasady, dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego działu spadku podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zauważyć należy, że taka sytuacja nie wystąpiła na gruncie badanej sprawy. Jak bowiem wskazano powyżej, wartość otrzymanych w wyniku działu spadku nieruchomości nie przekroczyła wartości udziałów nabytych przez Zainteresowaną w drodze spadku po ojcu.

Rekapitulując poczynione wyżej spostrzeżenia, stwierdzić należy, że skoro w wyniku działu spadku wartość otrzymanych udziałów w nieruchomości nie przekroczyła wartości udziałów nabytych przez Zainteresowaną w drodze spadkobrania za datę nabycia tej nieruchomości należy uznać datę śmieci ojca Wnioskodawczyni, tj. 1998 r.

Zatem, dokonana w 2013 r. sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W konsekwencji, z tytułu sprzedaży, o której mowa powyżej, Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo, odnosząc się do powołanego przez Zainteresowaną wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, wskazać należy, że stanowisko przyjęte w tych orzeczeniu nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej rozstrzygnięcia tut. Organu. Powyższe wynika z treści art. 153 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.