ILPB2/415-973/13-4/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 października 2013 r. (data wpływu 9 października 2013 r.), uzupełnionym pismami: z dnia 25 października 2013 r. (data wpływu 29 października 2013 r.), z dnia 22 listopada 2013 r. (data wpływu 26 listopada 2013 r.) oraz z dnia 2 grudnia 2013 r. (data wpływu 5 grudnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Burmistrz Miasta i Gminy zarządzeniem z dnia xx 2011 r. powołał na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.; dalej "u.p.z.p.") Gminną Komisję (...).

Jak wynika z treści art. 8 ust. 3 u.p.z.p. organ wykonawczy gminy ustala organizację i tryb działania gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej w drodze regulaminu. Ustawa nie określa formy aktu prawnego wójta, burmistrza, prezydenta miasta powołującego komisję oraz członków jej składu, zatem przyjąć należy, że powinno to nastąpić w drodze zarządzenia. Nie jest ono aktem prawa miejscowego, zatem wchodzi w życie z dniem podjęcia i nie podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Stąd też Burmistrz Miasta i Gminy przedmiotowym zarządzeniem z dnia (...) 2011 r. określił skład osobowy Komisji, sposób wynagradzania jej członków oraz tryb działania Komisji korzystając z przysługującej mu kompetencji wynikającej z ustawy (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 10 stycznia 2005 r. III SA/GL 1398/04, LEX nr 828246). Przedmiotowy organ składa się z osób o wykształceniu i przygotowaniu fachowym związanym bezpośrednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego.

Burmistrz ma obowiązek powołania Gminnej Komisji (...) stanowiącej instytucję działającą przy organach gminy, a spełniającą wymaganą przez prawo rolę w zachowaniu ładu urbanistycznego. Zgodnie z u.p.z.p. jest to organ doradczy w sprawach planowania i zagospodarowania przestrzennego. Gminna komisja urbanistyczno-architektoniczna opiniuje: wyniki analiz dokonanych przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta w zakresie zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy oraz oceny aktualności studium planów miejscowych (por. art. 32 ust. 1 i 2 u.p.z.p); projekty studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego w toku sporządzania tego studium (por. art. 11 pkt 5 u.p.z.p.); projekty miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w toku sporządzania tego planu (art. 17 pkt 6 lit. a) u.p.z.p. Brak wydania stosownej opinii komisji w toku postępowania dotyczącego sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stanowi przesłankę dla stwierdzenia nieważności uchwały rady gminy w sprawie uchwalenia takiego planu.

W § 10 pkt 1 regulaminu wprowadzonego ww. zarządzeniem określone zostało, że członkowie Komisji otrzymują wynagrodzenie miesięcznie z tytułu pełnionej funkcji.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.; dalej "u.p.z.p."), burmistrz miasta powołuje gminną komisję urbanistyczno-architektoniczną, jako organ doradczy w sprawach planowania i zagospodarowania przestrzennego.

Z powyższej regulacji wynika, że powołanie gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej jest obligatoryjne dla wójta, burmistrza albo prezydenta miast. Co się tyczy ustalania organizacji i trybu działania gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej, a zatem także kwestii wynagradzania jej członków, organ wykonawczy gminy ustala powyższe w drodze regulaminu (por. art. 8 ust. 3 u.p.z.p.). Zgodnie bowiem z treścią art. 8 ust. 3 u.s.g. burmistrz powołuje gminną komisję urbanistyczno-architektoniczną, jako organ doradczy, oraz ustala, w drodze regulaminu, jej organizację i tryb działania.

Stąd zgodnie z orzecznictwem jedynie burmistrz posiada kompetencję do określenia zasad wynagradzania członków Komisji (...), personalnego doboru członków komisji, jak i ustalenia, jaki stosunek prawny ma być podstawą członkostwa w komisji. (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 10 stycznia 2005 r. III SA/Gl 1398/04, LEX nr 828246 cyt:"Uprawnienie do powołania oraz określenia organizacji i tryby działania Komisji oznacza (...) dla Prezydenta Miasta kompetencje w zakresie zarówno personalnego doboru członków komisji, jak i ustalenia, jaki stosunek prawny ma być podstawą członkostwa w komisji, na jakiej zasadzie odbywa się praca w Komisji, jak i czym jest dokumentowana, co stanowi podstawę ewentualnego wynagrodzenia i za jakie czynności ono członkom komisji przysługuje").

Wobec powyższego Burmistrz w (...) 2011 r. wydał zarządzenie, w którym ustalił regulamin i powołał członków Komisji (...).

Zarządzenie to - zgodnie z art. 30 u.s.g. - jest realizacją każdorocznych zapisów uchwały Rady Miejskiej w sprawie budżetu Miasta i Gminy: w szczególności w bieżącym roku uchwała Rady Miejskiej z dnia (...) 2012 w sprawie budżetu Miasta i Gminy na rok 2013 w Rozdziale xx przeznacza na funkcjonowanie Rady Miejskiej kwotę na diety radnych w wysokości 406.255 złotych, zgodnie z pismem z dnia (...) 2012 r. pt. "Planowany budżet na 2013 rok" gdzie Kierownik Biura Rady Miejskiej wnioskował:

Paragraf - diety radnych - 406.255 złotych, w tym:

* 384.000 zł kwota diet Przewodniczącego rady oraz radnych rady Miejskiej wynosi miesięcznie około 32.000 x 12 miesięcy

* 3.900 zł kwota diet dla radnych - członków komisji Mieszkaniowej

* 13.555 zł. Kwota diet dla radnych - członków komisji Urbanistycznej

* zł. Obsługa Młodzieżowej Rady (przeniesiono na paragraf - zakupy)

* 4.000 zł delegacje radnych.

Tym samym Rada Miejska przeznaczyła kwotę na diety radnych w wysokości 406.255 złotych, w tym kwotę 13.355 złotych na diety dla radnych członków Komisji Urbanistycznej, a Burmistrz zgodnie z tym wykonał zaplanowany budżet wypłacając przeznaczone na to przez Radę Miejską środki.

W dniu 27 czerwca 2007 r. - realizując art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - Rada Miejska podjęta uchwałę w sprawie radnych Rady Miejskiej oraz należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych przysługujących radnym Rady Miejskiej.

W przedmiotowej uchwale Rada Miejska zobowiązała radnego do udziału w pracach Rady Miejskiej i jej komisjach oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany radny. Jednocześnie ustaliła miesięczną, maksymalną stawkę wysokości diety określając ją na poziomie 65% maksymalnej wysokości diety.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 26 lipca 2000 r. w sprawie maksymalnej wysokości diet przysługujących radnemu gminy (tekst jedn.: Dz. U. Nr 61, poz. 710) maksymalna wysokość dla radnego miasta (przedział od 15 tys. do 100 tys. mieszkańców) np. bieżącym roku wynosił 1.987,27 złotych.

W przedmiotowej sprawie dieta radnego w Gminie wynosi 1.291,73 złotych.

Zważywszy na treść ww. regulaminu gdzie stawki za udział w komisji urbanistycznej wynoszą 600 złotych miesięcznie to suma łącznie wypłaconych diet nie przekracza kwoty przewidzianej rozporządzeniem i mieści się w kwocie diet dla członków Komisji (...) będących radnymi.

Podsumowując Burmistrz Miasta i Gminy do powołania Komisji Urbanistycznej jest zobligowany przez ustawę. Zgodnie z orzecznictwem (wyrok Wojewódzkiego Sądu Wojewódzkiego w Gliwicach z dnia 10 stycznia 2005 r. III SA/Gl 1398/04, LEX nr 828246) mógł do niej powołać również radnych, którzy dysponowali wykształceniem i przygotowaniem fachowym związanym bezpośrednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego. W Gminie jest trzech radnych na dziewięciu członków. Burmistrz Miasta i gminy przeznaczył środki pieniężne na wypłaty diet dla radnych zgodnie z każdoroczną uchwałą budżetową w wysokości przeznaczonej na środki dla tych radnych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 4 października 2013 r. (data wpływu 26 listopada 2013 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej Zainteresowany wskazał, co następuje:

Wynagrodzenie jakie radny otrzymuje z tytułu członkostwa w Komisji Architektoniczno-Urbanistycznej będącej komisją samorządową o charakterze doradczym, jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych i obywatelskich. Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo.

Zgodnie z treścią wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 września 2004 r. (sygn. akt: III SA/Po 391/04) uchylającego rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego orzekające o nieważności uchwały Rady Miejskiej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie ustalenia diet dla radnych będących członkami oraz biorących udział w posiedzeniach Społecznej Komisji Mieszkaniowej gminna komisja, stanowiąca organ doradczy gminy, winna być traktowana jak komisja o której mowa w art. 24 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: "usg"). Tym samym radni będący jej członkami są uprawnieni do otrzymywania świadczeń określonych w art. 25 ust. 4 usg z tytułu uczestnictwa w jej pracach. Nie zmienia powyższego okoliczność, że dana komisja nie jest wymieniona w Statucie Gminy jako stała komisja Rady. Nawet zatem doraźny charakter komisji nie pozbawia radnych desygnowanych do niej świadczeń z art. 25 ust. 4 u.s.g. Istotnym jest bowiem jej samorządowy charakter, zobowiązanie radnego do udziału w pracach komisji oraz fakt, że komisja ma niewątpliwie społeczny charakter. Radny uczestnicząc w jej pracach wykonuje pracę dla dobra ogółu, poza zajęciami zawodowymi. W tym miejscu należy podkreślić, iż Społeczna Komisja Mieszkaniowa wykazuje szereg podobieństw do Komisji Architektoniczno-Urbanistycznych jak i komisji przetargowych. Składać się bowiem może z radnych: nie jest powoływana przez radę gminy: jest organem doradczym; a podstawę dla jej powołania stanowią przepisy odrębne. Tym samym wnioski wynikające z przedmiotowego orzeczenia odnoszą się także do Komisji (...).

Podobne stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 lipca 2001 r. (sygn. akt: III RN 114/00. OSNP 2002/2132, OSNP-wkł. 2001/23/7, OwSS 2002/1/28/28) określając, że rada gminy może ustanowić diety i zwrot kosztów podróży dla radnych desygnowanych do komisji przetargowej (por. art. 24 i 25 usg). Jak wynika z uzasadnienia ww. wyroku nie sposób zgodzić się z poglądem, że skoro komisja nie jest powoływana przez radę gminy, to rada nie może przyznać diet i rekompensat radnym powołanym do tych komisji. Jest to zbyt wąska interpretacja art. 24 i art. 25 ust. 4 usg. Wobec braku takiego przepisu prawa powszechnie obowiązującego, który by uniemożliwiał radzie gminy ustalenie diet dla radnych za działalność stanowiącą wykonywanie mandatu radnego, inną niż praca w radzie gminy lub jej organach, powołana przez zarząd gminy komisja przetargowa jest instytucją samorządową w rozumieniu art. 24 u.s.g. Udział w jej pracach radnego powołanego w jej skład jest obowiązkiem radnego, a zatem rada gminy jest uprawniona do ustalania uchwalą przysługujących mu świadczeń określonych w art. 25 ust. 4 tej ustawy.

Niewątpliwie powoływana przez burmistrza Gminna Komisja (...) jest instytucją samorządową w rozumieniu art. 24 ustawy o samorządzie gminnym. Udział w jej pracach radnego jest jego obowiązkiem, a zatem rada gminy jest uprawniona do ustalenia uchwałą przysługujących mu świadczeń określonych w art. 25 ust. 4 tej ustawy. W przedmiotowej sprawie rada uczyniła to uchwałą Rady Miejskiej z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie diet radnych Rady Miejskiej oraz należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych przysługujących radnym Rady Miejskiej oraz uchwałą Rady Miejskiej w sprawie budżetu Miasta i Gminy na rok 2013.

Przyznanie radnym diety w wyższej wysokości w związku z uczestnictwem w pracach komisji urbanistyczno-architektonicznej nie stanowi wykroczenia ponad upoważnienie z art. 25 ust. 4. w zw. z art. 24 u.s.g. Co więcej, zwrot diet i kosztów podróży jest obligatoryjny, za czym przemawia zwrot, jakim posłużył się ustawodawca art. 25 u.s.g.: "przysługuje". Oznacza to bezwzględny obowiązek wypłacenia radnemu diety z tytułu poniesionych przez niego kosztów w związku ze świadczeniem przez radnego społecznie pracy na rzecz samorządu. Nie może bowiem mieć miejsca sytuacja, w której radny dopłacałby do sprawowanej przez siebie funkcji w organie gminy. U podstaw przyznania radnym prawa do zwrotu diet i kosztów podróży służbowych leży przede wszystkim fakt, że uczestnicząc w pracach organów samorządu, ponosi on określone koszty tejże działalności. Do kosztów tych należy zaliczyć w szczególności utratę wynagrodzenia za pracę, jak i innych zarobków, które mógłby uzyskać w czasie, który poświęca na działalność na rzecz samorządu. Z tego to właśnie tytułu ustawodawca przewidział i zagwarantował radnym rekompensatę utraconych zarobków w formie diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych.

Reasumując, radny nie mogąc domagać się zwrotu utraconych zarobków, uzyskuje jednocześnie przywilej ustawowy do otrzymania z tego tytułu rekompensaty w formie zryczałtowanej diety, stanowiącej przychód zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko to znajduje pełne odzwierciadlenie w aktualnym orzecznictwie oraz jest powszechnie stosowane przez jednostki samorządu terytorialnego.

Natomiast uzupełniając treść wniosku z dnia 4 października 2013 r. (data wpływu 5 grudnia 2013 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej na podstawie art. 14b § 7 ustawy z dnia 29 sierpnia - Ordynacja podatkowa Wnioskodawca przedłożył uchwalę Kolegium Izby Obrachunkowej z 18 listopada 2013 r. umarzającą postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Miejskiej z dnia 24 września 2013 r. w sprawie zmiany uchwały budżetowej Miasta i Gminy na rok 2013 r.

Z treści uzasadnienia ww. uchwały jednoznacznie wynika, iż radni powołani do Gminnej Komisji (...) wypełniają swe obowiązki wynikające z art. 24 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.

Tym samym radnemu przysługuje z tytułu uczestnictwa w przedmiotowej komisji dieta, ustalona zgodnie z art. 25 ust. 4 i 8 ustawy o samorządzie gminnym, tj. w niniejszej sprawie w oparciu o uchwałę Rady Miejskiej w Swarzędzu z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie ustalenia radnych Rady Miejskiej i sołtysów Gminy oraz należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych przysługujących radnym Rady Miejskiej.

Reasumując, Regionalna Izba Obrachunkowa w (...) uznała, iż wynagrodzenie jakie radny otrzymuje z tytułu członkostwa w Komisji (...) jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych oraz obywatelskich, i jest de iure dietą. Tym samym uznać je należy za przychód zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przychód radnych z tytułu pełnienia funkcji członków Gminnej Komisji (...) jest zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.; dalej u.p.d.o.f.").

2. W przypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej na pytanie pierwsze czy płatnik jest zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy. Jaki PIT płatnik powinien wystawić w takiej sytuacji.

Zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie członków Komisji mieści się w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Gmina, jako płatnik nie ma obowiązku dokonywać poboru zaliczek na podatek dochodowy od ww. wynagrodzeń do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Zgodnie z art. 24 ustawy o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.) radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany. Zdaniem Burmistrza powołanie radnego na członka organu doradczego Gminy, jakim jest Gminna Komisji (...), w drodze zarządzenia stanowi o powołaniu go w formie władczego aktu administracyjnego do instytucji samorządowej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 września 2005 r., sygn. akt: OSK 1966/04, LEX nr 194976), gdzie pełni on obowiązki o charakterze społecznym i obywatelskim. Obowiązki te przy tym dotyczą ładu przestrzennego gminy.

Wynagrodzenie jakie radny otrzymuje z tytułu członkostwa w komisji jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych i obywatelskich. Ma ono zatem charakter analogiczny do otrzymywanych przez radnych diet związanych z wykonywaniem przez nich mandatu. W przedmiotowej sprawie powołanie do komisji wynika z władczego aktu burmistrza, na mocy którego radny został powołany na członka komisji. Burmistrz nie zawierał jakiejkolwiek umowy z radnymi wchodzącymi w skład Komisji, a jedynie - w drodze zarządzenia - powołał ich w jej skład. Udział w komisji w pierwszym rzędzie stanowi ustawowe realizowanie powierzonych zadań w ramach organu o charakterze społecznym i obywatelskim. Nie można tego członkostwa utożsamiać ze świadczeniem pracy w sensie komercyjnym i zmierzającym do uzyskania odpowiedniego wynagrodzenia.

Przychody jakie radny otrzymuje z tytułu uczestnictwa w pracach przedmiotowej Komisji winny być traktowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, określone w art. 13 pkt 5 u.p.d.o.f., a zatem jako przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. Wynika to z faktu, że wynagrodzenie otrzymywane przez radnego z tytułu członkostwa w komisji jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych i obywatelskich ma charakter analogiczny do otrzymywanych przez radnych diet związanych z wykonywaniem przez nich mandatu.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że fakt, iż zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy z dnia (...) 2011 r. stosuje pojęcie "wynagrodzenie" nie oznacza, iż świadczenie to nie ma w swej istocie charakteru diety. Jak słusznie wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (por. wyrok z dnia 20 maja 2008 r., sygn. akt: I SA/Gl 957/07, LEX nr 469658)"każda dieta jest wynagrodzeniem (z tytułu pełnienia szczególnych obowiązków), ale nie każde wynagrodzenie jest dietą". Innymi słowy "dieta" jest pojęciem szerokim, w którym mogą się mieścić świadczenia określone w przepisach różnymi nazwani, np. rekompensata, ryczałt, ekwiwalent czy też wynagrodzenie.

W orzecznictwie zwracano już uwagę, że wyraz "wynagrodzenie" jest pojęciem niejednoznacznym i używany jest zarówno w aktach normatywnych, jak i w języku potocznym w różnych znaczeniach" (por. wyrok NSA z 24 października 1990 r. II SA 694/90, ONSA 1990, Nr 4, poz. 8). Radnemu, który jest członkiem Gminnej Komisji (...), nie można przyznawać jedynie diety radnego wynikającej z pełnienia przez niego funkcji w radzie gminy, pomijając wynagrodzenie z tytułu członkostwa w komisji powołanej na podstawie art. 8 ust. 3 u.p.z.p., gdyż każde z tych świadczeń pieniężnych przyznawane jest na podstawie odrębnych podstaw prawnych (jedno na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, a drugie na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Nie zmienia to faktu, iż oba świadczenia przysługują radnemu z tytułu wykonywania czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich.

W związku z powyższym należy uznać, że wobec radnych, będących członkami Komisji, ma zastosowanie zwolnienie podatkowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.o.f. obejmującego diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Zwolnienie to odnosi się bowiem do przychodów wymienionych w punkcie art. 13 pkt 5 u.p.d.o.f. do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł. O pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy zaś do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji, która reprezentuje społeczeństwo. Zgodnie z orzecznictwem tak rozumiane obowiązki społeczne lub obywatelskie można pełnić nie tylko na podstawie wyboru, lecz także w wyniku powołania przez właściwy organ, wyznaczenia przez upoważnioną organizację społeczną lub na skutek podobnych zdarzeń określonych prawem. Do zakwalifikowania przychodu jako zwolnionego od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.o.f. musi być spełniony warunek obywatelskiego bądź społecznego charakteru obowiązku łącznie z warunkiem ustawowej podstawy jego pełnienia (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2007 r. III SA/Wa 141/07, LEX nr 401573).

Jak trafnie podniesiono w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 kwietnia 1997 r. (sygn. akt: SA/Ka 481/96) brak legalnej definicji czynności, o których mowa w art. 13 pkt 5 u.p.d.f., nakazuje szerokie rozumienie tego wyrażenia. Norma prawna wyrażona w art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.f. wprowadza odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania. Ustawodawca uznał, że przychody, o których mowa w tym przepisie, powinny korzystać ze zwolnienia. O tym, czy dane świadczenie jest dietą w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 17 p.d.f., decyduje istota tego świadczenia, a nie jego nazwa. Przyjęcie innego poglądu prowadziłoby do sytuacji, w której zwolnienie, o którym mowa, przysługiwałoby wyłącznie posłom, senatorom itd. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 października 1997 r., sygn. akt: III SA 341/96, LEX nr 31583).

Podsumowując, zdaniem płatnika wynagrodzenie członków Gminnej Komisji (...) mieści się w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych bowiem o zakwalifikowaniu przedmiotowego świadczenia jako diety decydować będzie jego istota, a nie nazwa. Tym samym płatnik nie ma obowiązku dokonywać poboru zaliczek na podatek dochodowy od ww. wynagrodzeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie ogólnej zasady sformułowanej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy wynika, iż jednym ze źródeł przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Zgodnie z art. 13 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

* pkt 5 - przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7,

* pkt 6 - przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, "za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych uznaje się działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sądów powszechnych". Jak wynika z powyższego, z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy więc do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, jakimi są obowiązki wynikające z funkcji np.: radnego, posła, czy senatora. Są to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych.

Zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje zastosowanie jedynie w przypadku przychodów określonych w art. 13 pkt 5 ww. ustawy, w związku z czym przychody uzyskane z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 6, w tym przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, nie korzystają z przedmiotowego zwolnienia.

Zadania własne gminy określone zostały w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Zaliczyć do nich można m.in. sprawy ładu przestrzennego.

W myśl art. 24 ww. ustawy, radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.

Na podstawie art. 8 ust. 3 z dnia 27 marca 2003 r. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), Marszałek województwa, wójt, burmistrz albo prezydent miasta powołuje, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, odpowiednio wojewódzką albo gminną komisję urbanistyczno-architektoniczną, jako organ doradczy, oraz ustala, w drodze regulaminu, jej organizację i tryb działania.

Biorąc pod uwagę, że ustawodawca wyraźnie wyodrębnia poszczególne źródła i rodzaje przychodów, jednoznacznie kwalifikując przychody otrzymywane przez członków komisji powoływanych przez organy samorządowe (art. 13 pkt 6 ww. ustawy), wynagrodzenia takie nie mogą być zaliczane do przychodów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich (art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Konsekwencją powyższego jest m.in. wyłączenie stosowania wobec członków komisji samorządowych zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (obejmującego diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich). Zwolnienie to odnosi się bowiem wyłącznie do przychodów wymienionych w punkcie 5 art. 13 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące uregulowania prawne, stwierdzić należy, że przychody otrzymywane przez członków Gminnej Komisji (...) należy zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Udział w posiedzeniach komisji nie jest bowiem realizacją obowiązku obywatelskiego, ale obowiązków nałożonych przez organ gminy w związku z realizacją zadań własnych gminy, a kwoty otrzymywane przez członków komisji stanowią wynagrodzenie za udział w ich pracach.

W związku z powyższym Wnioskodawca obowiązany jest do poboru zaliczek na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Przy tym, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 4 ww. ustawy, koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 - w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Z przepisu art. 42 ust. 1 ww. ustawy wynika, że płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku, gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Jednakże roczne deklaracje dotyczące podatku pobranego zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przesyłają do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio (art. 42 ust. 1a ustawy).

Stosownie do art. 42 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru.

Reasumując wynagrodzenia otrzymywane przez członków Gminnej Komisji (...) stanowią dla tych osób przychód z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca dokonując ich wypłaty zobowiązany jest do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy. Jednocześnie w terminie wskazanym w art. 42 ust. 1a powinien złożyć we właściwym urzędzie skarbowym roczną deklarację PIT-4R, natomiast w terminie wskazanym w art. 42 ust. 2 pkt 1 przesłać podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu imienną informację PIT-11.

Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych, wskazać należy, że stanowisko przyjęte w tych orzeczeniach nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej rozstrzygnięcia tut. Organu. Powyższe wynika z treści art. 153 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.