ILPB2/415-798/14-2/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2014 r. (data wpływu 10 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 10 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sąd rodzinny, w swoim wyroku, nałożył na ojca Wnioskodawcy (dalej: dłużnik alimentacyjny) obowiązek alimentacyjny względem Wnioskodawcy. Ze swojego obowiązku dłużnik alimentacyjny przestał się wywiązywać.

Na tej podstawie Wnioskodawca złożył wniosek o wszczęcie egzekucji sądowej przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu, która okazała się skuteczna tylko w części - ojciec Wnioskodawcy posiada kamienicę czynszową, z której czerpie pożytki. Jest to jego jedyne udokumentowane źródło dochodów. Zajęte przez komornika dochody z najmu, osiągane przez dłużnika alimentacyjnego pokrywają jedynie małą część należności alimentacyjnych.

Następnie Wnioskodawca zażądał przymusowej sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji. Niestety komornik, po dwukrotnej próbie sprzedaży, umorzył postępowanie w tej części, gdyż nie znalazła się osoba zainteresowana kupnem nieruchomości.

W nieruchomości dłużnika alimentacyjnego znajduje się kilka wolnych lokali (obecnie nieużytkowanych).

Wnioskodawca pragnie, poza zajęciami komorniczymi, zamienić formę otrzymywania części alimentów na prawo do pobierania pożytków z tytułu najmu jednego lub kilku lokali znajdujących się w nieruchomości należących do dłużnika alimentacyjnego w taki sposób, że to on byłby bezpośrednim odbiorcą płatności czynszów uiszczanych przez wynajmujących lokale, a to wszystko za zgodą i upoważnieniem dłużnika alimentacyjnego. W konstrukcji prawnej Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do dysponowania lokalami dłużnika alimentacyjnego i prawo do pobierania z tego tytułu pożytków, jak również obowiązek pokrywania kosztów związanych z odpowiednim utrzymaniem nieruchomości. Różnica tych kwot będzie stanowiła podstawę zapłaty należnych alimentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy kwoty otrzymane w ramach świadczenia zamiennego w stosunku do alimentów należnych na podstawie wyroku sądu są dochodami zwolnionymi w myśl art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b u.p.d.o.f., czy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, takie świadczenia nadal korzystają ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b u.p.d.o.f. w takim zakresie, w jakim pozostają one w związku z przedmiotem zasądzonych alimentów. Nie ma znaczenia forma, w jakiej dłużnik alimentacyjny przekazuje wierzycielowi środki na pokrycie zobowiązania alimentacyjnego, a jedynie sam fakt ich przekazywania, z zastrzeżeniami ustawowymi odnośnie ograniczeń zwolnienia (kryterium wieku, kwoty, nakazu sądowego itp.).

Przy odmiennym założeniu, uprawniony do otrzymania alimentów, które wypłacane w formie bezpośredniej nie stanowiłyby podstawy do naliczania podatku dochodowego od osób fizycznych, aktywnie poszukując zamiennych form do spełnienia świadczenia alimentacyjnego na dobro własne, ale także i na dobro dłużnika alimentacyjnego, obarczony zostałby dodatkowym obowiązkiem podatkowym. Konstrukcja i założenia przepisu art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b u.p.d.o.f mają na celu zwolnienie od opodatkowania alimentów, z enumeratywnie określonymi wyjątkami. Skoro zatem w wyjątkach tych ustawodawca nie przewidział dopuszczalnego prawnie świadczenia zamiennego, uznać należy, że takie świadczenie alimentacyjne nadal korzysta ze zwolnienia podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy inne źródła. Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W myśl natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 127 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są alimenty:

Ponieważ przepis ten nie definiuje pojęcia "alimenty" interpretując je odwołać się należy do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.), regulującego zagadnienia dotyczące obowiązku alimentacyjnego.

Stosownie do art. 133 § 1 Kodeksu, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W myśl art. 135 § 2 powołanego Kodeksu, wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Z przytoczonych przepisów nie wynika wprost, że dostarczanie środków utrzymania ma dokonać się w postaci przekazania określonej kwoty pieniężnej, bądź żywności lub odzieży. Uznać więc należy, że dopuszczalna jest każda postać świadczeń alimentacyjnych, będąca skutecznym zadośćuczynieniem obowiązkowi alimentacyjnemu, a wybór powinien odpowiadać celowi, jakiemu obowiązek ten służy i uwzględniać okoliczności każdego konkretnego przypadku.

Z opisanego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca pragnie, poza zajęciami komorniczymi, zamienić formę otrzymywania części alimentów na prawo do pobierania pożytków z tytułu najmu jednego lub kilku lokali znajdujących się w nieruchomości należących do dłużnika alimentacyjnego w taki sposób, że to on byłby bezpośrednim odbiorcą płatności czynszów uiszczanych przez wynajmujących lokale, a to wszystko za zgodą i upoważnieniem dłużnika alimentacyjnego.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że kwota czynszów uiszczanych przez wynajmujących lokale, otrzymywana przez Wnioskodawcę jako świadczenie zamienne w stosunku do alimentów należnych na podstawie wyroku sądu, stanowić będzie przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.