ILPB2/415-734/09-4/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2009 r. (data wpływu 17 lipca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 października 2009 r. (data wpływu 12 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym pismem z dnia 30 września 2009 r., znak: ILPB2/415-734/09-2/AJ wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia tego wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 30 września 2009 r., skutecznie doręczono w dniu 5 października 2009 r. Natomiast odpowiedź na nie została nadana w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego w dniu 9 października 2009 r. (data wpływu 12 października 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W roku 2003 Wnioskodawczyni dokonała zakupu mieszkania własnościowego, stanowiącego wspólność ustawową małżeńską za kwotę 35 000 zł.

Dnia 15 marca 2007 r. - na kilka dni przed uprawomocnieniem wyroku sądu o rozwodzie

- Zainteresowana podpisała umowę notarialną o podział majątku wspólnego oraz zniesienie współwłasności. W wyniku tych umów podzielony został wspólny majątek w sposób uznany przez strony jako sprawiedliwy, zwłaszcza, że od marca 2007 r. Wnioskodawczyni stała się matką samotnie wychowującą dziecko. Poprzez podział majątku wspólnego Zainteresowana nie odczuła faktu przyjęcia korzyści majątkowej, ani wzbogacenia się.

Dnia 25 czerwca 2009 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży mieszkania z zamiarem inwestycji środków na cele mieszkaniowe. Zainteresowana nadmieniła, że od 2007 r. nie była zameldowana w tym mieszkaniu, ale mieszkała w nim wraz z synem i ponosiła wszystkie koszty wynikające z utrzymania lokalu (czynsz, media i inne).

Wnioskodawczyni wskazała, że w urzędzie skarbowym poinformowano Ją, że istotny jest akt notarialny z 2007 r., w którym dokonał się podział majątku wspólnego.

W świetle stanowiska urzędu skarbowego Wnioskodawczyni podlega podatkowi dochodowemu od 55 000 zł.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowana wskazała, że podczas dokonywania podziału majątku dnia 15 marca 2007 r. (przed uprawomocnieniem wyroku sądu orzekającego o rozwodzie) przyznano Jej na wyłączną własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o pow. 36,94 m ².

W zamian za zrzeczenie się przez byłego męża prawa do mieszkania Wnioskodawczyni musiała dokonać Jego spłaty. Wówczas mieszkanie było warte 45 000 - 50 000 zł.

Spłacając męża Wnioskodawczyni przekazała Mu kwotę 13 000 zł oraz samochód osobowy oszacowany wówczas na kwotę ok. 7 000 zł.

Samochód był kupiony za własne środki, chociaż ojciec Zainteresowanej widniał w dowodzie rejestracyjnym jako współwłaściciel jedynie ze względu na możliwość uzyskania zniżki przy ubezpieczeniu. Wnioskodawczyni uważa, że podzieli się majątkiem po równo.

W chwili obecnej, w drodze aktu darowizny Wnioskodawczyni otrzymała od mamy działkę, na której znajduje się dom w stanie surowym o powierzchni 73 m ².

Pieniądze, które Wnioskodawczyni otrzymała ze sprzedaży mieszkania przeznacza na Jego remont oraz prace związane z jak najszybszą przeprowadzką do tego domu.

W tej sytuacji trudno byłoby Zainteresowanej jeszcze uiścić podatek dochodowy, zwłaszcza, że nie jest osobą zamożną i nie prowadzi żadnej działalności przynoszącej dodatkowe dochody.

Zakładając, że w roku 2007 mieszkanie warte było 50 000 zł, a Wnioskodawczyni przekazała mężowi 13 000 zł + 7 000 zł (wartość auta), to zważywszy na fakt, że pozostawało na Jej utrzymaniu małoletnie dziecko, był to podział sprawiedliwy, po połowie.

Wnioskodawczyni wskazała, że w momencie nabycia mieszkania były mąż miał niskie dochody. Ona natomiast była studentką i nie posiadała żadnych dochodów. Wkład Wnioskodawczyni i Jej męża w zakup mieszkania był znikomy.

Cały wysiłek finansowy związany z zakupem mieszkania ponieśli rodzice i dziadkowie Wnioskodawczyni, którzy przez kilka lat starali się zdobyć pieniądze na zakup mieszkania dla Zainteresowanej i Jej rodziny. Mieszkanie zostało zakupione od znajomych rodziców, którzy przyjmowali zapłatę w niewielkich ratach. Wnioskodawczyni nie była zameldowana w tym mieszkaniu, mimo, że tam mieszkała i płaciła rachunki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania nr 1 i nr 4 dotyczące opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania i przeznaczenia środków uzyskanych z jego sprzedaży na cele mieszkaniowe. Natomiast w zakresie pytań nr 2 i nr 3 Zainteresowana powinna zwrócić się z zapytaniem do właściwego urzędu skarbowego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie powinna odprowadzać podatku dochodowego, ponieważ zakup mieszkania został dokonany w roku 2003 (6 lat temu).

W roku 2007 doszło do podziału wspólnego majątku a nie zakupu. Pieniądze, które Wnioskodawczyni otrzymała ze sprzedaży mieszkania zamierza przeznaczyć na cele mieszkaniowe, zapewniając w ten sposób warunki lokalowe najbliższej rodzinie, zwłaszcza, że w miejscu zameldowania czas przebywania Zainteresowanej jest ograniczony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). W myśl cytowanej ustawy, istota wspólności ustawowej wyraża się w tym, że: 1) powstaje z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa (o ile wcześniej przyszli małżonkowie nie zawarli małżeńskiej umowy majątkowej - intercyzy), 2) obejmuje majątek wspólny (rozumiany jako przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich). Co więcej, wspólność ustawowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania udziały małżonków w majątku wspólnym nie są określone, a zatem jest to typ współwłasności łącznej.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków.

Zniesienie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku, choć, jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Ponadto należy wskazać, iż w myśl art. 45 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód oraz może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny, przy czym nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny (art. 45 § 2).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2003 r. Wnioskodawczyni dokonała zakupu mieszkania własnościowego, stanowiącego wspólność ustawową małżeńską za kwotę 35 000 zł.

Dnia 15 marca 2007 r., na kilka dni przed uprawomocnieniem wyroku sądu o rozwodzie, Zainteresowana sporządziła umowę o podział majątku wspólnego oraz zniesienie współwłasności. W wyniku podziału majątku zostało Zainteresowanej przyznane na wyłączną własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o pow. 36,94 m ².

W zamian za zrzeczenie się przez byłego męża prawa do mieszkania Wnioskodawczyni musiała dokonać Jego spłaty. Mieszkanie było warte 45 000 - 50 000 zł.

Spłacając męża Wnioskodawczyni przekazała kwotę 13 000 zł oraz kupiony za własne środki samochód osobowy, oszacowany wówczas na kwotę ok. 7 000 zł.

Dotychczasowe ustalenia w zakresie stanu faktycznego, jak i stanu prawnego, mają wpływ na określenie skutków prawnopodatkowych, jakie wyniknęły ze sprzedaży opisanego we wniosku prawa do lokalu mieszkalnego.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

Dla ustalenia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy pięcioletniego terminu zasadnym jest określenie momentu nabycia przedmiotowego prawa.

Zgodnie z zasadami prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę orzecznictwo sądu, nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie nieruchomości (ograniczonego prawa rzeczowego) na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku wspólnym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi mieszczącemu się w majątku dorobkowym małżeńskim nastąpiło w 2003 r., natomiast za datę nabycia części tego lokalu, która przekracza udział Zainteresowanej w majątku wspólnym należy przyjąć dzień dokonania jego podziału w 2007 r. oraz zniesienia współwłasności.

W konsekwencji sprzedaż udziału w przedmiotowym lokalu nabytego w 2003 r. nie będzie stanowiła źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ponieważ jego odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie.

Natomiast przychód uzyskany ze sprzedaży w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2007 r. będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W odniesieniu do nabycia udziału w lokalu mieszkalnym nabytego w 2007 r. zastosowanie będą miały przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy zmienianej w art. 1 (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r..

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do treści art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Przy czym zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Obowiązek zapłaty podatku nie dotyczy jednak podatników spełniających warunki określone w art. 21 ust. 1 pkt 126 i ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zważywszy na treść art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy wolnymi od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Stosownie do art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. - zwolnienie to ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Wymóg złożenia w terminie tego oświadczenia jest więc, obok zameldowania na pobyt stały w sprzedawanym lokalu przez okres 12 miesięcy, warunkiem koniecznym do zastosowania omawianego zwolnienia. Warunek ten wynika wprost z przepisu art. 21 ust. 21, dotyczącego zwolnień przedmiotowych, przez co stał się on nieodłącznym elementem regulacji dotyczącej możliwości skorzystania ze zwolnienia przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w myśl art. 8 ust. 3 powołanej ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, podatnicy do których mają zastosowanie przepisy dotyczące tzw. ulgi meldunkowej, oświadczenie o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., składają w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, 14 dniowy termin określony w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., nie ma zastosowania.

Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawczyni wskazała, iż w przedmiotowym mieszkaniu nie była zameldowana.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i przytoczone przepisy prawne stwierdzić należy, że przychód ze sprzedaży spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w części nabytej w 2003 r. nie stanowi źródła przychodów (i tym samym nie będzie podlegał opodatkowaniu) z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast dochód uzyskany przez Zainteresowaną z odpłatnego zbycia ww. prawa do lokalu mieszkalnego, w części nabytej w 2007 r. w drodze podziału majątku wspólnego oraz zniesienia współwłasności, podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r.

Przeznaczenie przez Zainteresowaną środków ze sprzedaży mieszkania na cele mieszkaniowe w przedmiotowej sprawie nie ma wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, gdyż w obowiązującym w latach 2007-2008 stanie prawnym nie funkcjonowało zwolnienie przedmiotowe dotyczące przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe.

Końcowo, tut. organ informuje, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.