ILPB2/415-708/11-2/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2011 r. (data wpływu 21 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 23 marca 2010 r. Wnioskodawczyni nabyła prawo własności stanowiące odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego w budynku spółdzielni. Uprzednio przysługiwało Zainteresowanej spółdzielcze lokatorskie prawo do tego lokalu. Wobec znacznego pogorszenia sytuacji życiowej Wnioskodawczyni (brakuje Jej środków na leki oraz na opłaty, w tym w szczególności na czynsz) zdecydowała się podpisać umowę o dożywocie. Zainteresowana planuje przenieść własność nieruchomości w zamian za dostarczenie Jej środków utrzymania, poprzez zapewnienie dożywotnio i nieodpłatnie mieszkania w zbywanym lokalu oraz dostarczanie przez nabywcę comiesięcznych środków w łącznej kwocie ok. 370 zł, pomniejszanych przed ich przekazaniem o zryczałtowaną kwotę ok. 220 zł na poczet opłat czynszowych, aż do śmierci. W rzeczywistości co miesiąc, do końca życia, Wnioskodawczyni będzie otrzymywała kwotę ok. 150 zł, podlegającą waloryzacji. Czynsz faktycznie będzie opłacał nabywca. Z treści powołanej wyżej umowy o dożywocie będzie wynikało ponadto, że nabywca będzie ponosił koszty bieżącej eksploatacji nieruchomości, tj. czynszu, w tym składek na fundusz remontowy oraz podatku od nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 1 stanowisko przedstawia się następująco.

Umowa o dożywocie nie jest umową odpłatną (tak SN, III CZP 121/93, oraz wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, sygn. akt I SA/Wr 639/10, I SA/Sz 559/10, I SA/Kr 1587/09). Polega ona na tym, że w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Podstawową funkcją umowy dożywocia jest więc funkcja alimentacyjna, zapewnia ona bowiem zbywcy dożywotnie utrzymanie, w zakresie i na zasadach ustalonych w umowie. Katalog obowiązków nabywcy strony mogą kształtować w sposób dowolny.

W treści umowy o dożywocie, którą Wnioskodawczyni planuje zawrzeć chce zagwarantować sobie możliwość dożywotniego, nieodpłatnego korzystania z tego lokalu. Ponadto nabywca zobowiąże się, do dostarczania Zainteresowanej powtarzających się świadczeń w pieniądzu, wypłacanych co miesiąc w kwocie ok. 370 zł, przy czym kwota ta przed wypłatą ma być pomniejszana o zryczałtowaną kwotę ok. 220 zł na poczet opłat czynszowych, aż do śmierci. W rzeczywistości co miesiąc, do końca życia, Wnioskodawczyni będzie otrzymywała kwotę ok. 150 zł, podlegającą waloryzacji. Czynsz faktycznie będzie opłacał nabywca.

Z treści powołanej wyżej umowy o dożywocie wynikać będzie ponadto, że nabywca ponosić będzie koszty: bieżącej eksploatacji nieruchomości, tj. czynszu, w tym składek na fundusz remontowy, podatku od nieruchomości oraz opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.

Stanowisko doktryny jednoznacznie wskazuje, iż przy umowach odpłatnych konieczne jest istnienie stałej ekwiwalentności. Tymczasem dożywotnik przenosi na nabywcę własność nieruchomości z chwilą podpisania aktu notarialnego, a następnie przez nieokreślony okres "oczekuje" na odpowiednią "spłatę" od nabywcy. Nie ma żadnej pewności, że określone świadczenia otrzyma, a jeśli nawet to jaka będzie ich wysokość, i czy będzie miała ona charakter adekwatny do wartości rynkowej nieruchomości. Ponadto jak wynika z orzecznictwa kwestia opodatkowania umowy o dożywocie, w których jedna ze stron - starszy schorowany człowiek przekazuje majątek swojego życia, w zamian za pewne świadczenia, niemogąc sobie poradzić z ogromem opłat, które na niego spadają, powinna być przez organy podatkowe rozpoznawane z dozą wrażliwości, nie profiskalnie, ale na korzyść podatnika - osoby w podeszłym wieku, zmierzającej do zapewnienia sobie utrzymania i opieki na wypadek utraty zdolności do samodzielnego bytowania. Wobec powyższego umowa o dożywocie nie jest umową odpłatną i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast ocena Wnioskodawczyni odnosząca się do pytania nr 2 (w sytuacji jeśli organ podatkowy uzna, iż umowa o dożywocie jest umową odpłatną) jest następująca.

Zdaniem Zainteresowanej, opodatkowaniu będą podlegały jedynie świadczenia uzyskane w zamian za przeniesienie prawa własności nieruchomości. Wobec faktu, iż przedmiotową nieruchomość nabyła w 2010 r., uzyskany przez Nią przychód będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, iż od każdego otrzymanego świadczenia/renty (przychodu), będzie płaciła podatek. Jak zaznaczyła powyżej umowa o dożywocie na charakter alimentacyjny. Ma ona tym samym na celu dostarczyć osobie, która jest właścicielem nieruchomości, dodatkowych środków utrzymania, a tym samym zapewnić jej możliwość dalszej egzystencji chociażby w bardzo skromnych warunkach.

Reasumując, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazują kiedy powstaje obowiązek podatkowy, przy umowach o tak specyficznym charakterze jaką jest umowa o dożywocie. Wobec powyższego należy mieć na względzie wykładnię przepisów prawa, gdzie w analogicznej sytuacji sądy nakazują rozstrzyganie spraw z dozą wrażliwości, nie profiskalnie, ale na korzyść podatnika, czyli osoby w podeszłym wieku, zmierzającej do zapewnienia sobie utrzymania i opieki na wypadek utraty zdolności do samodzielnego bytowania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 3 (w sytuacji jeśli organ podatkowy uzna, iż opodatkowaniu podlegałyby otrzymane co miesiąc świadczenia) - podatek dochodowy powinna płacić wyłącznie od kwoty ok. 150 zł. Jest to bowiem kwota, którą faktycznie będzie otrzymywała. Kwota 220 zł to kwota czynszu, którą nabywca przedmiotowego mieszkania będzie uiszczał sam, bezpośrednio na rachunek spółdzielni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Okolicznością, którą należy w przedmiotowej sprawie rozważyć jest ustalenie, czy zawarcie umowy dożywocia jest odpłatnym zbyciem nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej. Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Ustawa nie ogranicza przy tym możliwości przeniesienia własności nieruchomości w zamian za ustanowienie praw dożywocia tylko do nieruchomości gruntowych. Możliwe zatem jest ustanowienie dożywocia na nieruchomości budynkowej lub lokalowej.

Charakterystyczną cechą takiej umowy jest ekwiwalentność świadczeń strony tej umowy, przy czym w doktrynie uznaje się, iż jest to ekwiwalentność rozumiana w sensie subiektywnym, a nie obiektywnym, co oznacza, że świadczenia stron względem siebie nie muszą mieć tego samego wymiaru ekonomicznego, ustalanego według kryteriów obiektywnych. Podkreślenia wymaga, iż tego rodzaju umowy zaliczane są do odpłatnych czynności prawnych, które charakteryzują się tym, iż każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej).

Uwzględniając powyższe, umowa o dożywocie, polegająca na tym, że w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie - ma charakter umowy wzajemnej, a w konsekwencji - jest czynnością prawną o charakterze odpłatnym, tj. w jej wyniku dochodzi do odpłatnego zbycia nieruchomości.

Cechą umów odpłatnych jest natomiast to, że świadczenie jednej strony umowy znajduje swój odpowiednik w świadczeniu drugiej strony. Jest to sytuacja, gdy każda ze stron umowy uzyskuje ekwiwalent (równoważnik) dla świadczenia własnego. Nie dochodzi więc w takim przypadku do sytuacji, gdy tylko jedna ze stron odnosi korzyść z dokonanego świadczenia, a świadczenie zbywcy nie odbywa się kosztem uszczuplenia własnego majątku. Niewątpliwe w przypadku umowy o dożywocie nie mamy do czynienia z klasycznym przykładem ekwiwalentności świadczeń jak przy umowie sprzedaży, gdzie świadczeniu zbywcy odpowiada uiszczenie ceny przez nabywcę. Nie oznacza to jednak, że przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje pod tytułem darmym. W zamian za swoje świadczenie zbywca nieruchomości (dożywotnik) uzyskuje bowiem określone świadczenia służące zaspakajania jego potrzeb w taki sposób, aby nie musiał on przyczyniać się do zdobywania środków na zaspokojenie niezbędnych wymagań życiowych. Świadczenie dożywotnika ma więc swój odpowiednik (równoważnik) w świadczeniach nabywcy nieruchomości. Nie ma przy tym znaczenia dla kwestii odpłatności to, czy świadczenie nabywcy odpowiada dokładnie wartości nieruchomości. Istotą odpłatności umowy o dożywocie jest bowiem to, że zbywca dokonując przysporzenia nie czyni tego kosztem własnego majątku, albowiem uzyskuje ekwiwalentne świadczenie, posiadające określony wymiar materialny, przejawiający się choćby w zaoszczędzeniu przez zbywcę tych wydatków, które musiałby ponieść w związku z własnym utrzymaniem, gdyby nie doszło do zawarcia umowy o dożywocie. Uzyskiwane przez dożywotnika świadczenia niewątpliwe mają określony walor finansowy, a tym samym przyjąć należy, że po stronie zbywcy nie dochodzi do bezpłatnego przysporzenia kosztem własnego majątku.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że umowa dożywocia zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest formą odpłatnego zbycia nieruchomości. Należy zatem przyjąć, iż w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, zawarta umowa o dożywocie stanowi dla dożywotnika (zbywcy) źródło przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, w sytuacji gdy następuje przed upływem 5 letniego terminu liczonego od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w dniu 23 marca 2010 r. Wnioskodawczyni nabyła prawo własności stanowiące odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego w budynku spółdzielni. W związku z brakiem środków na leki oraz na opłaty, w tym w szczególności na czynsz Zainteresowana zdecydowała się podpisać umowę o dożywocie i planuje przenieść własność nieruchomości w zamian za dostarczenie Jej środków utrzymania, poprzez zapewnienie dożywotnio i nieodpłatnie mieszkania w zbywanym lokalu oraz dostarczanie przez nabywcę comiesięcznych środków w łącznej kwocie ok. 370 zł, pomniejszanych przed ich przekazaniem o zryczałtowaną kwotę ok. 220 zł na poczet opłat czynszowych, aż do śmierci. Tak więc co miesiąc do końca życia, Wnioskodawczyni będzie otrzymywała kwotę ok. 150 zł, podlegającą waloryzacji. Czynsz faktycznie będzie opłacał nabywca nieruchomości. Ponadto z treści umowy o dożywocie będzie wynikało, iż nabywca będzie ponosił koszty: bieżącej eksploatacji przedmiotowej nieruchomości, tj. czynszu, w tym składek na fundusz remontowy oraz podatku od nieruchomości.

W przypadku zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu (dochodu) ma moment ich nabycia z uwagi na fakt, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulegały zmianie.

Z powyższego wynika, iż nabycie przez Zainteresowaną przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w 2010 r.

Wnioskodawczyni planuje zbyć - na podstawie umowy dożywocia - ww. nieruchomość.

W odniesieniu do przychodu uzyskanego ze zbycia ww. nieruchomości, zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.), od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl przytoczonego przepisu art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Jak już wspomniano wcześniej, z uwagi na to, iż umowa dożywocia nie określa kwotowo ceny, za jaką nieruchomość jest zbywana, przychód dożywotnika określa się w oparciu o wartość rynkową zbywanej nieruchomości.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e tej ustawy, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zgodnie z art. 22 ust. 6f ww. ustawy, koszty nabycia lub koszty wytworzenia, o których mowa w ust. 6c, są corocznie podwyższane, począwszy od roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie lub wytworzenie zbywanych rzeczy lub praw majątkowych, do roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nastąpiło ich zbycie, w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Jednocześnie należy zauważyć, że umowa dożywocia nie określa kwotowo ceny, za jaką nieruchomość jest zbywana. Nabywca zobowiązuje się jedynie do świadczeń określonych w art. 908 Kodeksu cywilnego. Z tego względu przychód dożywotnika określa się w oparciu o wartość rynkową zbywanej nieruchomości.

Przychód dla celów podatkowych - stosownie do cytowanego powyżej art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - stanowi wartość rynkowa zbywanych na podstawie umowy dożywocia rzeczy lub praw majątkowych, określona na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia - pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Reasumując, stwierdzić należy, iż przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię ze zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat licząc, od końca roku podatkowego w którym nastąpiło nabycie, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 19% podstawy obliczenia tego podatku, na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

Z uwagi na fakt, iż umowa dożywocia nie określa kwotowo ceny, za jaką nieruchomość jest zbywana, przychód dożywotnika określa się w oparciu o wartość rynkową zbywanej nieruchomości i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podatek jest płatny jednorazowo w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym zostanie przeniesiona własność nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie.

Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawczynię wyroków sądów, które Jej zdaniem przemawiają za słusznością stanowiska przedstawionego we wniosku, należy wskazać, iż nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, iż zdaniem tut. Organu podatkowego, tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Co więcej, stanowiska sądów administracyjnych są w kwestii będącej przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej niejednolite. Istnieją bowiem wyroki potwierdzające stanowisko tut. Organu prezentowane w przedmiotowej sprawie, np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Gd 825/09.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.