ILPB2/415-691/14-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2014 r. (data wpływu 16 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest:

* prawidłowe - w odniesieniu do skutków podatkowych wypłacania ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej,

* nieprawidłowe - w odniesieniu do skutków podatkowych wypłacania ekwiwalentu za używanie własnej odzieży oraz obuwia.

W dniu 16 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca posiada stanowiska pracy, z których wykonaniem wiąże się konieczność dostarczenia pracownikom odzieży ochronnej.

Stosownie do przepisów art. 237 ze znaczkiem 7 Kodeksu Pracy, pracodawca określił szczegółowo rodzaj odzieży i obuwia roboczego na konkretnych stanowiskach pracy Zarządzeniem Kierownika z 2014 r. w sprawie: zasad przydzielania odzieży ochronnej roboczej, środków higieny osobistej.

Zgodnie z art. 237 ze znaczkiem 7 pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze spełniające wymagania określone w Polskich Normach; jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu. Pracodawca może również ustalić stanowiska na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą własnej odzieży i obuwia roboczego.

U Wnioskodawcy do ww. stanowisk pracy zaliczany jest: pracownik socjalny i asystent rodziny.

Wykonywanie pracy na ww. stanowiskach wiąże się z pracą w terenie między innymi; przeprowadzenie rodzinnych wywiadów środowiskowych, dokonywanie oceny sytuacji rodziny, monitorowanie funkcjonowania rodziny, prowadzenie konsultacji wychowawczej, udzielanie wsparcia, udzielanie pracy socjalnej, rozpoznawanie istniejących potrzeb w zakresie pomocy społecznej, itd.

Kolejnym pracownikiem jest opiekunka społeczna, do której obowiązków należy: pomoc w obowiązkach życia codziennego, wykonywanie czynności związanych z utrzymaniem czystości osoby i higieny pomieszczeń użytkowych, przygotowywanie posiłków, pielęgnacja w czasie choroby, utrzymanie w czystości bielizny pościelowej, itd.

Natomiast do obowiązków robotnika gospodarczego należą prace porządkowo-gospodarcze, tj. utrzymanie w czystości placów, chodników, drobne prace konserwacyjno-naprawcze.

Nadmienić należy, że są to osoby zatrudniane na okres kilku miesięcy, nie są zawierane z nimi umowy na dłuższe okresy czasu w związku z czym nie ma możliwości zakupu odzieży ochronnej i roboczej.

Ponadto zgodnie z Zarządzeniem Kierownika, jak i z zapisem art. 237 ze znaczkiem 9 konserwacja przedmiotów, naprawa oraz pranie należą do obowiązków pracodawcy czyli pracodawca realizuje swój obowiązek poprzez umożliwienie pracownikowi prania odzieży lub przez wypłatę ekwiwalentu za wykonywanie powyższych czynności we własnym zakresie, poza godzinami pracy.

W związku z brakiem możliwości prania odzieży na terenie zakładu ustalono kwotę ekwiwalentu pieniężnego za pranie odzieży roboczej we własnym zakresie na kwotę 36,16 zł miesięcznie (4 x 9,04 zł za jedno pranie). Powyższa kwota stanowi kalkulację zużytego proszku do prania, zużytej energii elektrycznej, zużytej wody i opłaty za ścieki, amortyzacji pralki, zużytego czasu na pranie oraz częstotliwości prania.

Kwota powyższych ekwiwalentów będzie wypłacana na konto pracowników po upływie przepracowanego roku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy od wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego dla pracowników socjalnych, asystentów rodziny, opiekunki społecznej, robotnika gospodarczego (zatrudnionego na kilka miesięcy) oraz ekwiwalentu za pranie odzieży we własnym zakresie należy pracownikom pobrać podatek dochodowy od osób fizycznych, wypłata powyższych ekwiwalentów nastąpi zgodnie z Zarządzeniem Kierownika MGOPS, Regulaminem Gospodarowania odzieżą ochronną oraz Kodeksem Pracy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata pracownikom socjalnym, asystentom rodziny, opiekunce społecznej, robotnikowi gospodarczemu ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego w wysokości zgodnej z zapisem w Zarządzeniu Kierownika ustalone na podstawie cen obowiązujących na rynku lokalnym, nie jest przychodem pracownika, lecz rekompensatą za korzystanie z prywatnej odzieży podczas wykonywania obowiązków służbowych w ramach pracy terenowej.

Zgodnie z art. 237 ze znaczkiem 7 § 1 Kodeksu pracy pracodawca ma obowiązek nieodpłatnego zapewnienia pracownikowi odzieży i obuwia roboczego spełniających wymagania w Polskich Normach jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu.

Z powyższego wynika, że ekwiwalent za używanie własnej odzieży i obuwia zamiast roboczego przysługuje na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Przepisy Kodeksu pracy są przepisami rangi ustawowej i określają jednocześnie zasady przyznawania przedmiotowych ekwiwalentów. Natomiast ekwiwalent za pranie odzieży roboczej odpowiada kosztom poniesionym przez pracownika ponieważ został ustalony z uwzględnieniem aktualnych cen rynkowych środków piorących, wody, energii elektrycznej, robocizny, amortyzacji dlatego też podlega zwolnieniu z opodatkowania go podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w odniesieniu do skutków podatkowych wypłacania ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej,

* nieprawidłowe - w odniesieniu do skutków podatkowych wypłacania ekwiwalentu za używanie własnej odzieży oraz obuwia.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, że w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się więc zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wypłaca pracownikom ekwiwalenty za używanie własnej odzieży i własnego obuwia oraz za pranie odzieży roboczej na podstawie przepisów Kodeksu pracy.

Zagadnienia dotyczące dostarczania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, a także związanych z tym wypłat ekwiwalentów pieniężnych reguluje dział X "Bezpieczeństwo i higiena pracy", rozdział IX "Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze" ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Stosownie do postanowień art. 2377 § 1 ustawy - Kodeks pracy pracodawca ma obowiązek nieodpłatnego zapewnienia pracownikowi odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania określone w Polskich Normach:

Jednocześnie art. 2377 § 2 Kodeksu pracy stanowi, że pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i własnego obuwia zamiast roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zgodnie z art. 2377 § 3 ww. ustawy przepis ten nie dotyczy stanowisk, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.

Pracownikowi używającemu własnej odzieży i własnego obuwia, zgodnie z art. 2377 § 2, pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny (art. 2377 § 4).

Ponadto na podstawie art. 2379 § 2 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe, oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie. Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika (art. 2379 § 3).

Zatem wypłacane pracownikom ekwiwalenty pieniężne za używanie własnej odzieży oraz obuwia i za pranie odzieży roboczej stanowią przychód pracowników ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

W tym miejscu wskazać należy, że warunkiem zwolnienia jest wyłącznie to, by prawo do ekwiwalentu i zasady jego przyznawania wynikały z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Z informacji przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, że ekwiwalenty pieniężne za używanie własnej odzieży i obuwia oraz za pranie odzieży roboczej jest wypłacany pracownikom na podstawie przepisów Kodeksu pracy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wypłata ekwiwalentów pieniężnych za używanie własnej odzieży i obuwia oraz za pranie odzieży roboczej - stanowiących przychody ze stosunku pracy - z uwagi na fakt, że ekwiwalenty te zostały przyznane zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, że wypłata pracownikom ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia nie jest przychodem pracownika, lecz rekompensatą za korzystanie z prywatnej odzieży podczas wykonywania obowiązków służbowych - należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.