ILPB2/415-67/14-2/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2014 r. (data wpływu 13 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 13 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest studentem piątego roku studiów niestacjonarnych. Z tytułu czesnego za usługi edukacyjne płaci kwotę około 20 tys. zł rocznie. Siostra Wnioskodawcy jest studentką studiów dziennych. W tym roku akademickim podjęła studia na drugim kierunku studiów w tej samej uczelni. W świetle obowiązujących przepisów studia na drugim kierunku są płatne.

W związku z pogarszającą się sytuacją materialną rodziców i coraz większym kosztami ponoszonymi w związku z nauką Wnioskodawcy i jego siostry, Zainteresowany zwrócił się do Dziekana uczelni o zwolnienie z obowiązku uiszczenia opłaty za studia w roku akademickim 2013/2014. W złożonym wniosku Zainteresowany powołał się na § 20 pkt 1 uchwały z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie zasad pobierania opłat za świadczone usługi dydaktyczne oraz trybu i warunków zwalniania z tych opłat, na podstawie art. 99 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) oraz § 122 ust. 2 Statutu z dnia 30 maja 2006 r. (z późn. zm.). Zgodnie z § 20 pkt 1 powołanej wyżej Uchwały - Studenta/doktoranta studiów niestacjonarnych, który w czasie trwania studiów znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej, można zwolnić z opłaty za kształcenie (w całości albo w części).

Do wniosku Wnioskodawca dołączył zaświadczenia o dochodach za 2012 r. wszystkich członków rodziny wydane przez właściwy urząd skarbowy. Dołączył również niezbędne zaświadczenia wydane przez uczelnię, której studentką jest jego siostra. Wnioskodawca i jego siostra nie uzyskują żadnych dochodów, są na utrzymaniu rodziców. Wnioskodawca złożył wniosek w związku z trudną sytuacją materialną swojej rodziny. Argumenty zawarte we wniosku stanowiły podstawę zwolnienia z czesnego. Z powyższego zwolnienia student może skorzystać tylko raz w okresie studiów.

Decyzją z dnia 2 października 2013 r. Dziekan zwolnił Zainteresowanego z opłaty za usługi edukacyjne w roku akademickim 2013/2014. W decyzji powołano przytaczany przez Wnioskodawcę § 20 Uchwały.

Decyzja zawierała również informację o konieczności skontaktowania się z właściwym urzędem skarbowym w celu ustalenia ewentualnego obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu zwolnienia z opłaty czesnego występuje przychód podlegający opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, uzyskane zwolnienie z czesnego w związku z trudną sytuacją materialną, stanowi pomoc materialną i korzysta ze zwolnienia zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Potwierdzenie własnego stanowiska Wnioskodawca znalazł m.in w indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 września 2012 r. nr ILPB2/415-598/12-2/WM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłami przychodów są również inne źródła, które nie zostały wymienione w tym artykule.

Przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Pojęcie "świadczenia" dla celów podatkowych ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. W sytuacji bowiem, gdy w ujęciu cywilistycznym interpretuje się je najczęściej na tle stosunku zobowiązaniowego, w ten sposób, że rozumie się je jako zachowanie dłużnika zgodne z treścią zobowiązania, polegające na zadośćuczynieniu interesowi wierzyciela, będące działaniem czy też zaniechaniem, to na gruncie prawa podatkowego pod pojęciem "świadczenia nieodpłatnego" rozumieć należy te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Zaprezentowana definicja, mająca swoje źródło w orzecznictwie sądów administracyjnych, znajduje odzwierciedlenie w definicji słownikowej omawianego pojęcia, zgodnie z którą "nieodpłatne świadczenie" oznacza wszelkie świadczenia nie wymagające opłaty; takie za które się nie płaci, bezpłatne.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.) uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z:

Senat uczelni publicznej określa zasady pobierania opłat, wiążące rektora przy zawieraniu umów ze studentem, o których mowa w art. 160 ust. 3, oraz tryb i warunki zwalniania - w całości lub części - z tych opłat studentów lub doktorantów, w szczególności osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej (art. 99 ust. 3 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany wystąpił o zwolnienie z obowiązku uiszczania opłaty za studia niestacjonarne (zaoczne) w roku akademickim 2013/2014.

Zainteresowany motywował wniosek pogarszającą się sytuacją materialną rodziców i coraz większymi kosztami ponoszonymi w związku z nauką Wnioskodawcy i jego siostry.

Decyzją z dnia 2 października 2013 r. Dziekan zwolnił Zainteresowanego z opłaty za usługi edukacyjne w roku akademicki 2013/2014.

Zainteresowany wskazał, że decyzja o zwolnieniu z kosztów studiowania wydana została na podstawie § 20 pkt 1 uchwały z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie zasad pobierania opłat za świadczone usługi dydaktyczne oraz trybu i warunków zwalniania z tych opłat, na podstawie art. 99 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) oraz § 122 ust. 2 Statutu z dnia 30 maja 2006 r. (z późn. zm.). Zgodnie z § 20 pkt 1 powołanej wyżej Uchwały - Studenta/doktoranta studiów niestacjonarnych, który w czasie trwania studiów znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej, można zwolnić z opłaty za kształcenie (w całości albo w części).

Należy w tym miejscu zauważyć, że działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie może wypowiadać się w zakresie stwierdzenia, czy zwolnienie studenta z obowiązku uiszczania opłaty (czesnego) za studia można uznać (lub nie) za świadczenie pomocy materialnej dla studenta, ponieważ kwestia ta nie stanowi zagadnienia regulowanego przepisami prawa podatkowego.

Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stosownie do treści § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w związku z art. 14a § 6 Ordynacji podatkowej, Dyrektorzy Izb Skarbowych upoważnieni są w imieniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych do udzielania pisemnych interpretacji indywidualnych w zakresie przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa w sprawach pozostających we właściwości naczelników urzędów i dyrektorów izb skarbowych oraz naczelników urzędów i dyrektorów izb celnych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, pod pojęciem przepisów prawa podatkowego rozumie się przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych, przy czym mianem ustaw podatkowych - w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej określa się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Z powyższych regulacji wynika, że upoważniony Dyrektor Izby Skarbowej ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych i ratyfikowanych umów międzynarodowych związanych z materią podatkową. Interpretacja natomiast to ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Organ nie dokonuje zatem interpretacji innych przepisów niż przepisy podatkowe, w tym przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Uwzględniając powyższe, jeśli zwolnienie z opłaty za studia niestacjonarne, z uwagi na wyjątkowo trudną sytuację materialną, ma charakter świadczenia pomocy materialnej określonej w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to tego rodzaju świadczenie korzysta, jako mieszczące się w dyspozycji powołanego przepisu, ze zwolnienia od podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.