ILPB2/415-637/12-4/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Związku przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2012 r. (data wpływu 2 lipca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 października 2012 (data wpływu 3 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania diet wypłacanych w związku z pełnieniem funkcji we władzach związkowych, w odniesieniu do pytania nr 1 - jest prawidłowe.

W dniu 2 lipca 2012 r. Związek (...) złożył ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania diet wypłacanych w związku z pełnieniem funkcji we władzach związkowych.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3, § 4 i 14f § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 25 września 2012 r., nr ILPB2/415-637/12-2/ES, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 25 września 2012 r., skutecznie doręczono w dniu 27 września 2012 r., natomiast w dniu 3 października 2012 r. (data nadania 2 października 2012 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zarząd Oddziału X w (...) złożył pismo do Urzędu Skarbowego w (...) z zapytaniem: czy należy odprowadzać podatek od diet (400 zł miesięcznie) w związku z pełnieniem funkcji we władzach X i organach statutowych. Naczelnik Urzędu Skarbowego w (...) odpowiedział, że wolne od podatku są diety, otrzymane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł. Jednak zaznaczył, że jego opinia nie jest wiążąca i wskazał by X zwrócił się o wydanie interpretacji w trybie art. 146 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Wnioskodawca wskazał, iż według Statutu Związku (...) - X jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządnym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki zrzeszającym osoby zatrudnione w szkołach, przedszkolach, placówkach wychowawczych, opiekuńczych i specjalnych szkołach wyższych, instytucjach naukowych i instytucjach współpracujących z oświatą i nauką oraz emerytów oświaty.

Wnioskodawca opiera swoje działania na Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, umowach międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską oraz przepisach prawa powszechnie obowiązującego.

X posiada osobowość prawną.

Terenem działania Wnioskodawcy jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej. Siedzibą X jest (...).

Strukturę X tworzą ogniwa organizacyjne:

* okręgi,

* oddziały,

* ogniska.

Oddział X w (...) liczy (...) członków. Działalność władz związkowych dotyczy działań społecznych na rzecz środowiska oświatowego.

W piśmie z dnia 1 października 2012 r. stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku Wnioskodawca wyjaśnił, iż wypłaca kol. Y od stycznia 2008 r. dietę w wysokości 400 zł brutto miesięcznie za wykonywanie działań społecznych na rzecz środowiska oświatowego.

Kol. Y we władzach X działa od 1994 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy należy odprowadzać podatek dochodowy od osób fizycznych od diety (400 zł brutto) za wykonywanie działań społecznych.

Odprowadzane jest 18%, tj. 72 zł miesięcznie.

2. Czy należy się zwrot niesłusznie pobranego podatku i od kiedy, skoro za kol. Y X płaci podatek od stycznia 2008 r.

X co roku wypełnia PIT-4R i PIT-11.

Tut. Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1. Natomiast w zakresie pytania nr 2 w dniu 9 października 2012 r. wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPB2/415-637/12-./ES.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie należy odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli kwota diety nie przekracza 2 280 zł X wykonuje pracę społeczną na rzecz pracowników oświaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów jest, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 5 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Wyłączenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, odnosi się do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł.

Dokonując wykładni cytowanego wyżej przepisu, należy stwierdzić, że diety i kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Jeżeli natomiast diety lub zwrot kosztów otrzymuje członek organizacji, niepełniący żadnej funkcji w organie stanowiącym osoby prawnej - to przychody te w obecnym stanie prawnym - do wysokości określonej w ww. przepisie korzystają ze zwolnienia.

Wskazać należy, iż zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych uznaje się działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sądów powszechnych.

Jak wynika z powyższego, obowiązkami społecznymi i obywatelskimi w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła, czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia również wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracach instytucji (w szczególności samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych).

Do pojęcia "pełnienia obowiązków społecznych" zaliczono zatem również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.

Zauważyć należy, iż Związek (...) - zwany dalej X - jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządnym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki, zrzeszającym osoby, o których mowa w art. 7, zwane dalej członkami X (art. 1 Statutu Związku).

Zgodnie z art. 5 ww. Statutu celem X jest:

Z kolei, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 10 Statutu Związku, członek ma prawo korzystać z diet i zwrotu kosztów w związku z pełnieniem funkcji we władzach X i organach statutowych, w trybie i na zasadach określonych przez Zarząd Główny.

Zajęcie jednoznacznego stanowiska co do zwolnienia z opodatkowania diet przyznanych działaczom związkowym Oddziału jest możliwe po zapoznaniu się ze strukturą organizacyjną tego Związku. Istotne w omawianej sprawie jest bowiem ustalenie, czy poszczególne Oddziały Związku mają odrębną osobowość prawną, a jeżeli tak, to czy zarząd takiego oddziału jest organem stanowiącym.

Jak wynika z art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.), statut związku zawodowego określa w szczególności strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną.

Statut Związku stanowi, iż: osobowość prawną posiada Związek (w art. 3 Statutu) oraz organizacje zakładowe działające w pionie szkolnictwa wyższego i nauki (art. 66 ust. 1 Statutu).

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 Statutu Związku, Związek tworzy następujące ogniwa organizacyjne:

W świetle art. 16 ust. 4 ww. Statutu, poszczególne ogniwa organizacyjne X nie posiadają osobowości prawnej, z zastrzeżeniem art. 66.

Przenosząc poczynione powyżej spostrzeżenia prawne na grunt analizowanej sprawy, wskazać należy, iż Oddział Związku (...) nie posiada odrębnej osobowości prawnej i wyłączenie, o którym mowa w cytowanym wyżej art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje przychodów z tytułu diet otrzymywanych przez działaczy zarządu Oddziału Związku.

Reasumując, stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie ma obowiązku odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych od wypłacanej przez Oddział X diety w wysokości 400 zł miesięcznie, za wykonywanie działań społecznych, bowiem ww. dietę uzyskuje osoba należąca do grupy działaczy związkowych korzystająca ze zwolnienia, określonego art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.