ILPB2/415-62/08-3/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2008 r. (data wpływu 27 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 27 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawca w sierpniu 2001 r. wraz z bratem nabył na mocy ustawy spadek po zmarłej matce, która była m.in. właścicielką nieruchomości, o łącznej powierzchni 1,2985 ha. Jak wskazuje Zainteresowany powyższa nieruchomość została nabyta przez spadkodawcę na mocy prawomocnego orzeczenia o wykonaniu aktu nadania z dnia 22 listopada 1961 r. Ponadto na obszarze opisanej nieruchomości znajdują się dwa budynki gospodarcze, przy czym w jednym z tych budynków wydzielona została część mieszkalna. Zgodnie z treścią nakazu płatniczego w sprawie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 r. przedmiotowa nieruchomość objęta jest podatkiem rolnym, przy czym określona w nakazie powierzchnia użytków rolnych wynosi 1,1341 ha. Obecnie Wnioskodawca planuje podjęcie kroków prawnych w celu uregulowania statusu ww. nieruchomości, tzn. zlecił Swemu pełnomocnikowi złożenie we właściwym sądzie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Na podstawie wydanego przez sąd postanowienia Zainteresowany zamierza dokonać odpowiednich zmian w księdze wieczystej dotyczącej przedmiotowej nieruchomości. Z uwagi na fakt, iż nie jest obecnie możliwe ustalenie, jakie stanowisko w trakcie postępowania spadkowego zajmie brat Wnioskodawcy, należy założyć dwa możliwe zdarzenia przyszłe:

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest drugie przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, natomiast w zakresie pierwszego zdarzenia przyszłego wydano interpretację indywidualną nr ILPB2/436-62/08-2/MK z dnia 25 września 2008 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługuje w przypadku obu opisanych zdarzeń przyszłych przewidziane w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) zwolnienie od tego podatku dotyczące nabycia własności nieruchomości, które w rozumieniu przepisów o podatku rolnym stanowią gospodarstwo rolne lub jego część.

Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm., dalej: ustawa) zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn podlega nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi z kilkoma wyjątkami, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.) wynika, iż za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nie posiadającej osobowości prawnej. W przedmiotowym stanie faktycznym nie ulega wątpliwości, iż dziedziczona nieruchomość klasyfikowana jest jako gospodarstwo rolne, ponieważ zgodnie z ugruntowanym w piśmiennictwie stanowiskiem "decyzja ustalająca wysokość podatku rolnego wydana przez wójta, burmistrza (prezydenta) osobie fizycznej, a w odniesieniu do osób prawnych deklaracja na podatek rolny stanowi dowód, że przedmiotem nabycia jest gospodarstwo rolne lub jego część również dla celów podatku od spadków i darowizn" (K. Chustecka, Nabycie gospodarstwa rolnego jako przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn oraz opłaty skarbowej, NPN.1999.4.51). Skoro zatem nieruchomość dziedziczona przez Wnioskodawcę jest gospodarstwem rolnym, nabycie jej własności powinno być zwolnione od podatku od spadków i darowizn. Równocześnie zgodnie z zasadą superficies solo cedit oraz celowościową wykładnią przepisów zwolnieniem podatkowym powinny zostać objęte także budynki gospodarcze związane z tym gospodarstwem rolnym. W opinii Zainteresowanego nie ma przy tym znaczenia, czy własność nieruchomości nabędzie On samodzielnie, czy wraz z bratem. Przewidziane w ustawie zwolnienie ma bowiem charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy. Skoro przedmiotem dziedziczenia jest gospodarstwo rolne, wszyscy spadkobiercy nabywający jego własność powinni zostać objęci tym zwolnieniem - oczywiście w wysokości proporcjonalnej do uzyskanego przez poszczególnych spadkobierców udziału we współwłasności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej drugiego przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Ponieważ nabycie ww. nieruchomości w drodze spadku nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "spadek", dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Art. 924 ustawy - Kodeks Cywilny stanowi, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast zgodnie z art. 925 ww. ustawy spadek nabywa się z chwilą otwarcia spadku. Jak z powyższego wynika spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Na podstawie art. 926 § 1 i § 2 ww. ustawy powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce albo nie może być spadkobiercą.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w sierpniu 2001 r. Wnioskodawca wspólnie z bratem nabył na mocy ustawy spadek po zmarłej matce, w skład którego wchodzi m.in. nieruchomość o powierzchni 1,2985 ha. Ponadto, obecnie Zainteresowany planuje uregulowanie stanu prawnego nabytej nieruchomości w szczególności poprzez wystąpienie do właściwego sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem:

Stosownie do zapisu art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ww. zwolnienie stosuje się, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast według art. 4 ust. 5 ww. ustawy ilekroć jest w niej mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Art. 2 ust. 1 ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Stosownie do postanowień paragrafu 68 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 454) w sprawie ewidencji gruntów i budynków, użytki rolne dzielą się na:

Na tle powyższego należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - przysługuje w każdym przypadku, gdy przedmiotem spadku jest gospodarstwo rolne lub jego część - w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. Ponadto art. 4 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy stanowi również podstawę zwolnienia od podatku od spadków i darowizn nabycia usytuowanych na gruntach gospodarstw rolnych budynków gospodarczych służących bezpośrednio produkcji rolnej. Z treści ww. artykułu wynika bowiem, że ustawodawca wyłączył zwolnienie od podatku tylko dla budynków mieszkalnych i budynków zajętych na cele specjalistycznej produkcji rolnej.

Reasumując, należy stwierdzić, że nabycie przedmiotowej nieruchomości, wraz z budynkami gospodarczymi służącymi bezpośrednio produkcji rolnej, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Zaznaczyć jednak należy, że powyższe dotyczy tylko tej części nieruchomości, która w chwili nabycia stanowi gospodarstwo rolne w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. Powyższego zwolnienia nie będzie można jednak zastosować w odniesieniu do pozostałej części ww. nieruchomości niesklasyfikowanej w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne oraz w stosunku do budynków mieszkalnych.

Zatem jak z powyższego wynika w przypadku stwierdzenia przez sąd nabycia własności przedmiotowej nieruchomości wyłącznie przez Wnioskodawcę, spadkobiercy będzie przysługiwać prawo do zwolnienia na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn na warunkach w nim wskazanych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. Organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.