ILPB2/415-57/09-5/JK - Opodatkowanie odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu pod linie energetyczne.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 zerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 6 stycznia 2009 r. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie 19 stycznia 2009 r.), uzupełnionym w dniu 17 marca 2009 r. oraz w dniu 20 marca 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 7 stycznia 2009 r. Pan złożył do Urzędu Skarbowego w X wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego. Pismem z dnia 15 stycznia 2009 r. nr (...) Naczelnik Urzędu Skarbowego w X - działając na podstawie art. 15 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 236, poz. 1632) - przekazał wniosek Pana do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu.

Wyjaśnić bowiem należy, iż z dniem 1 stycznia 2009 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 236, poz. 1632) zmieniające rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Powyższa zmiana dotyczy podatników posiadających miejsce zamieszkania lub siedzibę na terenie województwa (...), dla których od 1 stycznia 2009 r. interpretacje indywidualne w imieniu Ministra Finansów wydawane są przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

W analizowanym przypadku, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydania pisemnej interpretacji od dnia 1 stycznia 2009 r. jest Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 9 marca 2009 r. nr ILPB2/415-57/09-2/JK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia - w terminie 7 dni od dnia doręczenia przedmiotowego wezwania - braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 9 marca 2009 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 13 marca 2009 r.), zaś w dniach 17 marca 2009 r. oraz 20 marca 2009 r. do tut. organu wpłynęły pisma, którymi Zainteresowany uzupełnił braki formalne objęte ww. wezwaniem.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 29 października 2008 r. Zainteresowany zawarł umowę notarialną z Elektrownią na ustanowienie na czas nieograniczony służebności przesyłu pod linie energetyczne mające przebiegać przez działki rolne Wnioskodawcy. Z uwagi na fakt, iż ustanowienie takiej służebności powoduje trwałe ograniczenie z korzystania z nieruchomości jak również zmniejsza wartość tej nieruchomości Zainteresowany otrzymał odszkodowanie w kwocie 4.523,19 zł.

Wnioskodawca podaje, że umowa została poprzedzona negocjacjami, zgodnie z art. 124 ust. 3 ustawy o nieruchomościach (umowa wstępna z dnia 23 kwietnia 2007 r.). Budowana linia energetyczna jest budową, o której mowa w art. 143 ust. 2, a inwestor jest spółką Skarbu Państwa. W § 6 umowy zawarto szereg ograniczeń co do sposobu korzystania z działki.

W § 8 przedmiotowej umowy stwierdzono, iż jest to trwałe ograniczenie z korzystania z nieruchomości, radykalnie zmniejszające jego wartość rynkową.

Wnioskodawca wskazuje, że działki na których ustanowiono służebność nie wchodzą w skład gospodarstwa rolnego.

Warunki służebności zostały wpisane do księgi wieczystej, odpis aktu notarialnego znajduje się we właściwym urzędzie skarbowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z odszkodowaniem za służebność przesyłu otrzymanym na podstawie ustawy o gospodarce gruntami (art. 124 i 125) oraz art. 305¹ Kodeksu cywilnego przysługuje Zainteresowanemu prawo do zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Zainteresowany zadał natomiast pytanie:

Czy otrzymane odszkodowanie za służebność przesyłu energii elektrycznej (305¹) korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 3 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 3 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych albowiem spełnione zostały wszelkie przesłanki do art. 21 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a to: art. 124, 128 ust. 4, 143 ust. 2 ustawy o nieruchomościach, a nadto art. 49 i 305¹ Kodeksu cywilnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie tutejszy organ pragnie zauważyć, że Wnioskodawca przedstawiając stan faktyczny powołuje się na przepisy ustawy o gospodarce gruntami, natomiast przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej tego stanu powołuje się na przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Mając na uwadze merytoryczną treść wniosku Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu przyjął, że Zainteresowany miał na myśli przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603).

Ponadto tut. organ zauważa, że Zainteresowany określając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego błędnie powołał przepis normujący zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa we wniosku wskazując na art. 21 ust. 3 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Mając jednak na uwadze całokształt informacji zwartych we wniosku oraz piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu przyjął, że Wnioskodawca miał na myśli przepis art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany otrzymał odszkodowanie na podstawie przepisów art. 124 i 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

W sytuacji, gdy odszkodowanie wypłacone zostało na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami to korzysta ze zwolnienia ujętego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle bowiem art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia się od tego podatku przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomości lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50 % od wysokości uzyskanego wywłaszczenia lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Zgodnie z art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Stosownie do ust. 4 ww. art. 124, na osobie lub jednostce organizacyjnej występującej o zezwolenie ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1. Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, stosuje się odpowiednio przepis art. 128 ust. 4.

Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości jest obowiązany udostępnić nieruchomość w celu wykonania czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1. Obowiązek udostępnienia nieruchomości podlega egzekucji administracyjnej.

W myśl art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami odszkodowanie przysługuje również za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa w art. 120 i 124-126.

Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o tę kwotę odpowiadającą temu zmniejszeniu.

Reasumując, należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy otrzymane przez Zainteresowanego odszkodowanie wypłacone zostało na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, korzysta ono ze zwolnienia ujętego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo należy dodać, iż jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.