ILPB2/415-548/09-2/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2009 r. (data wpływu - 25 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 25 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 3 marca 1997 r. syndyk masy upadłościowej Przedsiębiorstwa X Y dokonał na rzecz Wnioskodawcy sprzedaży, w formie aktu notarialnego, przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55 ¹ Kodeksu cywilnego, na które składały się m.in. prawo użytkowania wieczystego działki gruntu nr xx/y o powierzchni 1ha59a01 m ² oraz prawo własności znajdujących się na tej działce budynków i budowli. Powyższego nabycia dokonał do Swojego majątku odrębnego na cele działalności gospodarczej. Na tej nieruchomości Zainteresowany prowadzi do dziś działalność gospodarczą w postaci Przedsiębiorstwa X i Y. W dniu 3 grudnia 2008 r. X Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad złożyła Wnioskodawcy ofertę rozwiązania umowy użytkowania wieczystego nieruchomości za odszkodowaniem pieniężnym ustalonym wg zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości, w trybie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.). XDDKiA zaproponowała Zainteresowanemu zapłatę odszkodowania za nieruchomość oznaczoną jako zabudowana działka gruntu nr xx/y o pow. 1,5901 ha, ustalonego wg zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Ponadto Wnioskodawca poinformował, iż w przypadku nieskorzystania z oferty zostanie wszczęte postępowanie wywłaszczeniowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane odszkodowanie lub kwota wypłacona w wyniku postępowania wywłaszczeniowego za prawo użytkowania wieczystego działki gruntu nr xx/y oraz za prawo własności znajdujących się na tej działce budynków i budowli będą zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku otrzymania odszkodowania za prawo użytkowania wieczystego działki gruntu nr xx/y oraz za prawo własności znajdujących się na tej działce budynków i budowli będzie to odszkodowanie zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Zainteresowanego przepis ten jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) ww. ustawy, gdyż dotyczy przychodów uzyskanych z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Uważa, że jedynym ograniczeniem w stosowaniu tego zwolnienia jest warunek zawarty w art. 21 ust. 1 pkt 29 in fine, który w Jego stanie faktycznym nie występuje. Zasada racjonalnego ustawodawcy zakłada, że żaden przepis prawa nie może być traktowany, jako zbędny. Skoro tak, to norma zawarta w art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy w zestawieniu z normami, zawartymi w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. powyżej ustawy, jest normą szczególną. Inaczej byłaby zbędna, gdyż warunki wypłacania odszkodowań za nieruchomości przejmowane przez Skarb Państwa na drogi wynikają z uregulowań ustawowych, tj. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.). Zgodnie z art. 12 ust. 5 tej ustawy do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania stosuje się przepisy o gospodarce nieruchomościami. Dodatkowo art. 23 odsyła w zakresie nieuregulowanym w ustawie do ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zatem do odszkodowań wypłacanych na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych stosuje się zwolnienie, przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bez względu na okoliczność, że dotyczy to majątku podatnika związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wykładnia funkcjonalna przepisu art. 21 ust. 1 pkt 29 daje te same rezultaty, co wykładnia gramatyczna. Stosując zasady logiki formalnej należy stwierdzić, że zbiór stanów faktycznych, podpadający pod normę wyrażoną w art. 21 ust. 1 pkt 29 mieści się w całości w zbiorze stanów faktycznych podpadających pod normy wyrażone w art. 21 ust. 1 pkt 3. Jego wyróżnienie przez ustawodawcę w dodatkowej jednostce redakcyjnej ustawy wyraźnie wskazuje na cel ustawodawcy, jakim jest ustanowienie szczególnego zwolnienia dla odszkodowań wypłacanych stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami bez względu na rodzaj i kwalifikacje nieruchomości wywłaszczanych na cele publiczne. Ustawodawca zrównał tym samym sytuacje prawnopodatkową osób fizycznych, poddanych przymusowi wyzbycia się nieruchomości na cele publiczne.

Wnioskodawca dodatkowo wskazał, że w przypadku odmowy przez Niego przyjęcia odszkodowania oraz wszczęcia w wyniku tej odmowy przymusowego postępowania wywłaszczeniowego, kwoty otrzymane w wyniku przymusowego postępowania wywłaszczeniowego będą korzystać również ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zasady ustalania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej zostały określone w art. 14 tej ustawy, który w ust. 1 stanowi, że za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

Natomiast w myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 cyt. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z pierwszego zdania zacytowanego przepisu wynika zatem, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z tego zwolnienia jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia właśnie z przychodem z tytułu odszkodowania lub z tytułu zbycia nieruchomości, który zostanie wypłacony Wnioskodawcy stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Natomiast w zdaniu drugim analizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 29 zostały zawarte warunki dodatkowe - przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

Jak wynika z powyższego zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy powyższe warunki dotyczące okresu sprzedaży oraz ceny nabycia będą spełnione łącznie.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności znajdujących się na nim budynków w 1997 r. Natomiast X Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wystąpiła do Zainteresowanego z wnioskiem o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego w dniu 3 grudnia 2008 r.

Zatem do otrzymania przez Wnioskodawcę ewentualnego odszkodowania lub należności za grunt i budynki dojdzie po upływie 2 lat od momentu ich nabycia przez Zainteresowanego.

Należy więc stwierdzić, iż nie zostanie spełniona jedna z negatywnych przesłanek, mogąca wykluczyć możliwość zastosowania wskazanego wyżej zwolnienia.

Biorąc pod uwagę zaprezentowane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przepisy prawne w tym zakresie należy stwierdzić, iż otrzymane odszkodowanie lub kwota wypłacona w wyniku postępowania wywłaszczeniowego za prawo użytkowania wieczystego działki gruntu nr xx/y oraz za prawo własności znajdujących się na tej działce budynków i budowli będą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.