ILPB2/415-44/11-4/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2011 r. (data wpływu 10 stycznia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 marca 2011 r. (data wpływu 4 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 23 marca 2011 r. nr ILPB2/415-44/10-2/AJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Zainteresowaną do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, iż nieuzupełnienie wniosku w wyznaczonym terminie spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.

Pouczono również Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 23 marca 2011 r., (skutecznie doręczono dnia 28 marca 2011 r.), zaś w dniu 4 kwietnia 2011 r. Zainteresowana uzupełniła ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego - 31 marca 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 27 września 1999 r. Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem kupiła lokal użytkowy.

Obecnie po rozwodzie nastąpił podział majątku wspólnego. Na mocy ugody sądowej z dnia 20 kwietnia 2010 r. majątek został podzielony na dwie równe części.

W wyniku podziału Wnioskodawczyni została jedynym właścicielem ww. nieruchomości oraz drugiej nieruchomości, które są obciążone hipotekami przymusowymi.

Były mąż otrzymał inną nieruchomość. Wszystkie nieruchomości zostały zakupione wspólnie w okresie trwania małżeństwa i stanowiły majątek wspólny.

W ugodzie sądowej Zainteresowana została zobowiązana do spłaty zadłużenia obu nieruchomości, które zostały Jej przyznane oraz wyrównania udziału byłego męża w majątku wspólnym w kwocie 44.902,07 zł.

Wnioskodawczyni spłaciła zadłużenie nieruchomości i byłego męża zaciągając kredyt w wysokości 99.754, 26 zł.

Dnia 13 grudnia 2010 r. Zainteresowana sprzedała lokal użytkowy - nabyty w dniu 27 września 1999 r. - za kwotę 58.000 zł.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowana wskazała, iż w lokalu, który był sprzedany nie prowadziła działalności gospodarczej. Działalność gospodarczą prowadził były małżonek, ale przed sprzedażą lokalu działalność ta została zaprzestana.

Wnioskodawczyni wskazała również, iż lokal ten w ugodzie sądowej o podziale majątku wspólnego został Jej przyznany w celu spłaty długów byłego małżonka. Niestety suma, za którą lokal został sprzedany nie pokrywa kosztów zadłużenia, które Zainteresowana ma spłacić. Były małżonek w związku z wyrównaniem udziału w majątku wspólnym (zgodnie z ugodą sądową) został spłacony.

Wnioskodawczyni poinformowała także, że nigdy nie prowadziła i nie prowadzi działalności gospodarczej. Jest zatrudniona jako położna na umowę o pracę. Lokal, w którym były małżonek prowadził działalność gospodarczą, został kupiony w dniu 27 września 1999 r. na prawach wspólności ustawowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni będzie musiała zapłacić podatek od sprzedaży nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek od sprzedaży nieruchomości nie powinien Jej dotyczyć, gdyż data zakupu nieruchomości to rok 1999. Zainteresowana uważa, że jest to data nabycia nieruchomości, a ugoda sądowa (podział majątku) tylko dzieli wspólny majątek i przyznaje nieruchomość na wyłączną własność.

Kwota za którą nieruchomość została sprzedana pokryła wysokości kosztów zobowiązań, które zostały nałożone w wyniku ugody sądowej z dnia 20 kwietnia 2010 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym. Jeżeli natomiast odpłatne zbycie nieruchomości następuje po upływie tego okresu, przychód z tego tytułu nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, dla określenia właściwej podstawy prawnej normującej zasady opodatkowania przychodu uzyskanego z jej zbycia, istotne jest z punktu widzenia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustalenie zarówno daty jak i formy nabycia nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem nabyła w dniu 27 września 1999 r. lokal użytkowy. W wyniku podziału majątku wspólnego - na mocy ugody sądowej z dnia 20 kwietnia 2010 r. - Zainteresowana została jedynym właścicielem ww. nieruchomości oraz drugiej nieruchomości, które są obciążone hipotekami przymusowymi, natomiast były mąż otrzymał inną nieruchomość.

Wnioskodawczyni została zobowiązana do spłaty zadłużenia obu przyznanych Jej nieruchomości oraz wyrównania udziału byłego męża w majątku wspólnym w kwocie44.902,07 zł. Dnia 13 grudnia 2010 r. Zainteresowana sprzedała - nabyty w dniu 27 września 1999 r. - lokal użytkowy.

W przedmiotowej sprawie dla określenia skutków podatkowych sprzedaży ww. nieruchomości w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przede wszystkim należy ustalić, kiedy nastąpiło nabycie na własność przez Wnioskodawczynię nieruchomości, a tym samym od jakiego momentu należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy tj. czy od daty kiedy nastąpiło nabycie zbytej w 2010 r. nieruchomości do majątku wspólnego małżonków (1999 r.), czy też od daty kiedy nastąpił podział majątku wspólnego małżonków (2010 r.).

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dopiero z chwilą ustania tej wspólności następuje jej przekształcenie i wówczas małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

W każdej sytuacji, kiedy w wyniku podziału majątku jeden z małżonków został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem majątku, a po stronie małżonka zobowiązanego do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział w majątku wspólnym.

W tej części bowiem, w której przyznane na wyłączną własność składniki majątkowe przekraczają wartość udziału w majątku wspólnym, podmiot musi zapłacić odpowiednią kwotę tytułem wyrównania udziałów w postaci dopłaty pieniężnej.

W tym zakresie niewątpliwie podatnik nabywa prawo własności nieruchomości w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie "nabycie" użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Reasumując, w świetle ww. przepisów nabycie własności nieruchomości w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu "nabycie", jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedstawiając stan faktyczny Zainteresowana wskazała, iż w wyniku podziału majątku dorobkowego została jedynym właścicielem lokalu użytkowego nabytego w 1999 r. oraz drugiej nieruchomości, natomiast były mąż Wnioskodawczyni nabył inną nieruchomość. Zainteresowana została zobowiązana do spłaty zadłużenia obu nieruchomości oraz wyrównania obu udziału byłego małżonka w majątku wspólnym w kwocie 44.902, 07 zł.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni prawo własności przedmiotowej nieruchomości (która została sprzedana w dniu 13 grudnia 2010 r.) nabyła w następujący sposób:

* w dniu 27 września 1999 r., kiedy to przedmiotowa nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego małżonków - w części odpowiadającej udziałowi w majątku wspólnym,

* w dniu 20 kwietnia 2010 r., tj. w dniu zawarcia ugody sądowej o podziale majątku wspólnego - w części, przekraczającej Jej udział w majątku wspólnym.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż dokonane w dniu 13 grudnia 2010 r. odpłatne zbycie ww. nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 1999 r. nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Natomiast do opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości w części, która została nabyta ponad udział we współwłasności nieruchomości, w wyniku podziału majątku małżeńskiego w dniu 20 kwietnia 2010 r., będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia od 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

* dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

* dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości (udziału w nieruchomości) lub praw.

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż wartość wynikająca z umowy sprzedaży, przypadająca na pozostałą część nieruchomości tj. część, którą Wnioskodawczyni nabyła w 2010 r. w wyniku podziału majątku wspólnego, podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tej części nieruchomości nastąpiła przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47. ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.