ILPB2/415-436/08-2/ES - Czy wynagrodzenie uzyskiwane w wyniku bezpośredniej realizacji projektów realizowanych w ramach Programu Ramowego oraz Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG jest zwolnione od podatku?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2008 r. (data wpływu - 27 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów osób fizycznych z tytułu wykonywania prac na rzecz projektu finansowanego ze środków Unii Europejskiej - jest:

W dniu 27 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów osób fizycznych z tytułu wykonywania prac na rzecz projektu finansowanego ze środków Unii Europejskiej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest pracownikiem Instytutu Logistyki i Magazynowania, który w ramach prowadzonej działalności badawczo - rozwojowej realizuje projekty finansowane z bezzwrotnych środków pomocowych Unii Europejskiej, takich jak programy ramowe badań oraz projekty dofinansowywane ze środków Unii Europejskiej w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG. Znaczna część wynagrodzenia Zainteresowanego wypłacana była za bezpośrednią realizację celów 6 Programu Ramowego Badań oraz Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG.

Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG jest to instrument pomocy finansowej udzielanej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (jednego z czterech funduszy strukturalnych). Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG III jest finansowana przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w 75% w przypadku podmiotów realizujących projekt w Polsce oraz współfinansowany przez tych partnerów i uczestników krajowych w 25%.

Środki Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG należą do bezzwrotnej pomocy finansowej wypłacanej z budżetu Unii Europejskiej przez Komisję Europejską i dalej poprzez Instytucję Płatniczą odpowiedzialną za sporządzanie i składanie wniosków płatniczych w zakresie funduszy Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego do Komisji Europejskiej, otrzymywanie płatności i wypłacanie dofinansowania na poszczególne przedsięwzięcia. Instytucja Płatnicza wypłaca środki stanowiące refundację kosztów poniesionych na realizację projektów INTERREG na konto koordynatora projektu.

W przypadku projektów realizowanych przez Instytut Logistyki i Magazynowania był to we wszystkich przypadkach podmiot zagraniczny.

Koordynator projektu przelewał środki otrzymane z Komisji Europejskiej na konta partnerów projektu, w tym na konto Instytutu Logistyki i Magazynowania. Środki stanowiące 75% kosztów poniesionych na realizację projektów Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG wpływały na konto Instytutu Logistyki i Magazynowania bezpośrednio z zagranicy na zasadzie opisanego powyżej systemu płatności. Środki wypłacane są podmiotom bezpośrednio realizującym cele programu finansowanego z pomocy bezzwrotnej w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG, a więc podmiotom realizującym projekty Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG.

Pracodawca Wnioskodawcy opierając się na interpretacji Ministerstwa Finansów o sygnaturze DD6-8213-8/06/DZ/412 z dnia 30 sierpnia 2006 r. zdecydował się odprowadzać zaliczki na poczet podatku dochodowego od dochodów związanych z wdrażaniem projektów Programu Ramowego i Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, będąc pracownikiem Instytutu Logistyki i Magazynowania w 2007 roku realizował On bezpośrednio cele Programu Ramowego oraz Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG finansowanych z bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej. Zatem otrzymywane w tym czasie wynagrodzenie w ocenie Zainteresowanego powinno podlegać zwolnieniu podatkowemu przewidzianemu w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w części w jakiej było finansowane z omówionych powyżej źródeł bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej.

Interpretacja Ministerstwa Finansów o sygnaturze DD6-8213-8/06/DZ/412 dotyczy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych i fizycznych dochodów pochodzących ze środków pomocowych finansowanych z funduszy strukturalnych oraz współfinansowanych ze środków krajowych i odnosi się do jednofunduszowych sektorowych programów operacyjnych oraz wielofunduszowego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Dochody Wnioskodawcy pochodzą z wynagrodzeń wypłacanych z tytułu bezpośredniej realizacji celów Programu Ramowego oraz Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG, źródeł bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej.

W opinii Wnioskodawcy wyżej wymienione źródła dochodów wyczerpują znamiona pomocy bezzwrotnej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Traktowanie tych dochodów jako zwolnionych z podatku dochodowego od osób fizycznych wynika ze specyficznego charakteru projektów realizowanych w ramach ww. programów. Program Ramowy jest bezpośrednio wymieniony w przywołanym wyżej przepisie. Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG jest to instrument pomocy finansowej udzielanej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (jednego z czterech funduszy strukturalnych). Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG III jest finansowana przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w 75% w przypadku podmiotów realizujących projekt w Polsce oraz współfinansowany przez tych partnerów i uczestników krajowych w 25%. Środki Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG należą do bezzwrotnej pomocy finansowej wypłacanej z budżetu Unii Europejskiej przez Komisję Europejską i dalej poprzez Instytucję Płatniczą odpowiedzialną za sporządzanie i składanie wniosków płatniczych w zakresie funduszy Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego do Komisji Europejskiej, otrzymywanie płatności i wypłacanie dofinansowania na poszczególne przedsięwzięcia. Instytucja Płatnicza wypłaca środki stanowiące refundację kosztów poniesionych na realizację projektów INTERREG na konto koordynatora projektu. W przypadku projektów realizowanych przez Instytut Logistyki i Magazynowania był to we wszystkich przypadkach podmiot zagraniczny.

Koordynator projektu przelewał środki otrzymane z Komisji Europejskiej na konta partnerów projektu, w tym na konto Instytutu Logistyki i Magazynowania. Środki stanowiące 75% kosztów poniesionych na realizację projektów Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG wpływały na konto Instytutu Logistyki i Magazynowania bezpośrednio z zagranicy na zasadzie opisanego powyżej systemu płatności. Środki wypłacane są podmiotom bezpośrednio realizującym cele programu finansowanego z pomocy bezzwrotnej w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG, a więc podmiotom realizującym projekty Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG.

Takie stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne orzeczenia sądów administracyjnych. W jednym z wyroków sąd stwierdził, że w zakresie omawianego zwolnienia ustawa wymaga przede wszystkim, aby podatnik bezpośrednio realizował cel programu, w ramach, którego otrzymywane są bezzwrotne środki pomocy. Osoba prawna będąca beneficjentem pomocy, z natury rzeczy nie może być bezpośrednim realizatorem celów, które realizują zaangażowane przez nią osoby fizyczne. W ten sposób, zdaniem sądu, również pracownika podmiotu będącego beneficjentem pomocy, można uznać za osobę bezpośrednio realizującą cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dotychczas organy podatkowe traktowały pracowników jako osoby, którym beneficjent pomocy zlecił na podstawie umowy wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem. Co więcej zdaniem sądu, "ustawa nie uzależnia zastosowania przedmiotowego zwolnienia od tego, czy podatnik otrzymuje bezpośrednio środki w ramach bezzwrotnej pomocy". W innym wyr. wojewódzki sąd administracyjny stwierdził, że "ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 46 nie posłużył się jako warunkiem zwolnienia, kryterium bezpośredniego kierowania środków bezzwrotnej pomocy do podatnika jako przekazywanie wprost tych środków, lecz nawiązał do szerokiej formuły pochodzenia ze środków bezzwrotnej pomocy". W związku z tym zdaniem sądu można uznać, iż dochód danego podatnika pochodzi z bezzwrotnej pomocy, jeżeli u jego źródeł leżą środki tego rodzaju, bez względu na to czy wypłacane są one bezpośrednio czy jako refundacja poniesionych kosztów. Jak wynika z omawianych orzeczeń, należy również - zdaniem Zainteresowanego - zwrócić uwagę na cel i istotę europejskich funduszy pomocowych. Środki z nich pochodzące mają przede wszystkim wpływać korzystnie na rozwój określonych sektorów gospodarki, nie powinny zaś stanowić źródeł wtórnego finansowania budżetu państwa. Wojewódzki sąd administracyjny stanął na stanowisku, że środki nie powinny podlegać opodatkowaniu, jeżeli stanowią dochód osób bezpośrednio uczestniczących w realizacji przedsięwzięć, stanowiących zamierzony cel funkcjonowania funduszy pomocowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowego od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dalej zwanej updof, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

W świetle ww. przepisu dochody podatników korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego w sytuacji, gdy spełnione są łącznie dwie przesłanki:

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, Instytut Logistyki i Magazynowania realizował projekty dofinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach programu INTERREG III oraz 6 Programu Ramowego Badań. Natomiast cele programów w ramach tych projektów bezpośrednio realizowały, zatrudnione na podstawie umów o pracę, osoby fizyczne.

Należy zauważyć, iż INTERREG III to Inicjatywa Wspólnotowa, finansowana ze środków jednego z czterech funduszy strukturalnych, tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowana przez partnerów i uczestników krajowych. Pomoc z funduszy strukturalnych otrzymuje się jako refundację wcześniej poniesionych wydatków, których źródłem finansowania były krajowe środki publiczne. Po udokumentowaniu przez beneficjenta wydatków poniesionych na realizację zadania (projektu) możliwe jest wnioskowanie do Komisji Europejskiej przez odpowiednie instytucje o zwrot wydatkowanych kwot (w części współfinansowanej). Zwrócone środki zasilają źródło finansowania krajowego. Beneficjent nie jest przy tym zaangażowany w proces rozliczeń finansowych odbywający się pomiędzy odpowiednią instytucją krajową, a Unią Europejską.

W sytuacji przedstawionej we wniosku nie zostało zatem spełnione kryterium pochodzenia środków pieniężnych (źródła finansowania), o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a) u.p.d.o.f. - w odniesieniu do części wynagrodzenia otrzymywanego przez Zainteresowanego za realizację celów Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III.

W odniesieniu do części wynagrodzenia otrzymywanego przez Wnioskodawcę za realizację celów 6 Programu Ramowego Badań Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdza co następuje.

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanego wynika, że projekty 6 Programu Ramowego Badań są realizowane przez etatowych pracowników, zatrudnionych w Instytucie Logistyki i Magazynowania na podstawie umów o pracę. Wynagrodzenia z tego tytułu są wypłacane ze środków finansowych Unii Europejskiej za pośrednictwem koordynatora.

Niezależnie od tego, że przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy, tj. przez koordynatora - to Instytut jest odpowiedzialny za podejmowane decyzje, realizację celu programu, jak również Instytut jest adresatem bezzwrotnej pomocy.

Wobec tego należy uznać, że Instytut Logistyki i Magazynowania jest beneficjentem bezzwrotnej pomocy i w ramach tej pomocy otrzymuje środki na sfinansowanie wynagrodzeń osób bezpośrednio uczestniczących w realizacji projektów.

Należy jednak pamiętać o odróżnieniu czynności i prac o charakterze merytorycznym od czynności i prac o charakterze technicznym, organizacyjnym i pomocniczym. Zwolnieniu od podatku nie podlegają wynagrodzenia osób zaangażowanych jedynie pośrednio w realizację projektu, wykonujących pracę o charakterze pomocniczym lub polegające na wykonywaniu typowych funkcji kierowniczych, koordynacyjnych i nadzorczych, które aczkolwiek są niezbędne w procesie realizacji projektu, nie stanowią bezpośredniej realizacji celu programu pomocowego.

Zarówno pracodawca będący płatnikiem jak i pracownik zaangażowany w realizację projektu winni zadbać o taki sposób udokumentowania czynności pracownika związanych z realizacją projektu, aby kryterium bezpośredniej realizacji celu było jednoznaczne do oceny.

Jak wskazuje przepis, warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest bezpośrednie realizowanie celu programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy.

Reasumując dochody Zainteresowanego, uzyskiwane za realizację celów 6 Programu Ramowego Badań na podstawie umowy o pracę zawartej z osobą prawną - Instytutem, która "pierwsza" otrzymała bezzwrotną pomoc - korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.f., pod warunkiem, że Wnioskodawca realizuje bezpośrednio cel programu. Natomiast dochody Wnioskodawcy otrzymywane za realizację celów Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż nie są to środki pochodzące wprost z bezzwrotnej pomocy sfinansowanej z Unii Europejskiej, lecz refundacja wcześniej poniesionych wydatków, których źródłem finansowania były krajowe środki publiczne.

Końcowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wskazuje, że od części dochodów uzyskiwanych przez Wnioskodawcę za realizację celów 6 Programu Ramowego Badań pracodawca nie powinien pobierać zaliczek na podatek dochodowy - pod warunkiem, że Zainteresowany realizuje bezpośrednio cele ww. Programu.

Natomiast od części wynagrodzenia uzyskanego przez Wnioskodawcę za realizację celów Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III pracodawca jest zobowiązany pobierać zaliczki na podatek dochodowy, gdyż ta część wynagrodzenia Zainteresowanego nie podlega zwolnieniu od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podkreśla, że powołane przez Zainteresowanego we wniosku pisma organów podatkowych oraz wyroki sądów zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), został złożony przez Wnioskodawcę zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla Jego pracodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.