ILPB2/415-405/13-2/WM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2013 r. (data wpływu 24 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa pracowników w imprezach integracyjnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa pracowników w imprezach integracyjnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej jako: "Spółka") prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji samochodów i części do samochodów. Spółka zatrudnia w sumie około 6 200 pracowników. Są to pracownicy zarówno działu produkcyjnego Spółki, jak i pracownicy administracyjni.

Wnioskodawca organizuje w ciągu roku dla swoich pracowników oraz ich rodzin szereg spotkań integracyjnych i okolicznościowych, turnieje piłki nożnej oraz inne, opisane poniżej.

Celem organizacji wszystkich spotkań jest budowanie więzi zespołowych między pracownikami, jak również więzi pracowników z firmą. Motywem organizacji imprez jest chęć poprawy komunikacji między pracownikami, budowania pozytywnej atmosfery, jak również wiedzy o działalności Spółki, jak i jej produktach. Ponadto w ramach imprez integracyjnych Wnioskodawca stara się propagować wśród pracowników zdrowy styl życia, czynne uprawianie sportu oraz budowanie świadomości ekologicznej.

Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę przykładowych, organizowanych przez Spółkę imprez.

Bieg po C. - to impreza sportowa, która ma za zadanie integrować pracowników Spółki oraz szerzyć idee zdrowego stylu życia i czynnego uprawiania sportu. Bieg po C. wspiera działania Spółki także w zakresie zdrowia pracowników. W imprezie mogą wziąć udział pracownicy ich rodziny. Część pracowników i członków ich rodzin bierze udział w biegu, a część kibicuje.

Organizowany jest również turniej piłkarski o Puchar Wnioskodawcy dla pracowników Spółki oraz ich rodzin. Są to zawody, w których rywalizują ze sobą drużyny sformowane z pracowników Spółki, a członkowie ich rodzin i pracownicy nie biorący udziału w turnieju kibicują. Również w przypadku tej imprezy naczelnym jej celem jest propagowanie zdrowego trybu życia.

Z kolei w trakcie imprezy Rajd C. pracownicy Spółki oraz ich rodziny mają możliwość usiąść za kierownicą samochodu, przy produkcji, którego pracują każdego dnia i wziąć udział w wyścigu, podczas którego sprawdzają swoje umiejętności orientacyjne oraz sprawnościowe.

Dodatkowo w trakcie trwania imprezy organizowane są różnego rodzaju atrakcje zarówno dla dzieci, jak i ich rodziców.

Wszystkie spotkania mają charakter otwarty i dobrowolny, mogą z nich korzystać wszyscy pracownicy, wedle własnego uznania. Spółka, ze względy na liczbę zatrudnionych, nie jest w stanie wskazać, którzy pracownicy wzięli udział w imprezie, jak również w jakim zakresie poszczególni uczestnicy skorzystali z oferowanych w trakcie imprez atrakcji, w tym postawionego do dyspozycji pracowników poczęstunku.

Koszt wszystkich imprez finansowany jest w całości ze środków obrotowych Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wartość poniesionych przez Spółkę wydatków w związku z organizacją spotkań integracyjnych stanowi dla pracowników przychód z nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w przepisie art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: "ustawa o PIT") za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z kolei, zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle powyższych przepisów, w opinii Wnioskodawcy, należy stwierdzić, iż ażeby pieniądze i wartości pieniężne mogły zostać zaliczone do przychodów pracowników jako nieodpłatne świadczenia wystarczającym jest, aby były one postawione do dyspozycji pracowników. W przypadku natomiast świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń mogą być uznane za przychód jedynie po otrzymaniu tych świadczeń przez podatnika.

Zatem, biorąc powyższe przepisy pod uwagę, zdaniem Spółki, w przypadku świadczeń w naturze przychód u pracownika może powstać wyłącznie, jeżeli świadczenia te zostały faktycznie otrzymane przez pracownika, a nie jedynie postawione do dyspozycji pracownika.

Taka wykładnia przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o PIT jest zgodna z przepisem art. 2 i 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej pozwala bowiem na precyzyjne i jednoznaczne określenie zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Spółki, ze względu na fakt, iż nie jest możliwe ustalenie przez Wnioskodawcę, czy pracownicy faktycznie otrzymali dane świadczenie oraz jaka jest ewentualnie wartość indywidualnego świadczenia otrzymanego przez poszczególnych pracowników - nie istnieje również możliwość ustalenia przychodu tego pracownika. Przedmiotem opodatkowania może być tylko i wyłącznie rzeczywista i skonkretyzowana wartość świadczenia, a nie wartość statystycznie ustalona. Spółka, aby przypisać poszczególnym pracownikom wartość nieodpłatnego świadczenia musiałaby dokonać statystycznego podziału wartości wydatków poniesionych przez Spółkę na organizację imprez przez statystyczną liczbę pracowników. Takie działanie powodowałoby, że każdemu z pracowników przypisana zostałaby nieprawdziwa wartość nieodpłatnego świadczenia.

W opinii Wnioskodawcy, prawidłowość powyższego stanowiska została potwierdzona w orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym także przez Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z dnia 24 stycznia 2013 r. sygn. akt I FSK 1064/11 NSA uznał, że w odniesieniu do świadczeń w naturze przychód podatkowy powstaje wówczas, gdy świadczenia w naturze nie tylko zostały postawione do dyspozycji pracownika, lecz zostały również przez niego otrzymane. W ocenie NSA zwrot "otrzymane" odnosi się zarówno do samego faktu uzyskania świadczenia, jak i jego wielkości. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że w przypadku, gdy brak jest możliwości przypisania konkretnemu pracownikowi skonkretyzowanej wartości świadczenia, jakie otrzymał, nie można przypisać pracownikowi tych wartości w sposób statystyczny i opodatkować wartości świadczeń, które faktycznie przez pracownika nie zostały otrzymane.

Spółka wskazuje, iż podobnie w orzeczeniu z dnia 20 lutego 2013 r. NSA w sprawie o sygn. akt II FSK 1256/11 uznał, że nieodpłatne świadczenia w postaci uczestnictwa przez pracowników w imprezie integracyjnej stanowi przychód pracowników podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT tylko wtedy, gdy można precyzyjnie określić wartość świadczenia konkretnemu pracowników.

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość wydatków poniesionych przez Spółkę na organizację imprez opisanych w stanie faktycznym nie stanowi dla pracowników przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń również ze względu na ich charakter. Wydatki te ponoszone są przez Spółkę w celu realizacji zadań nałożonych na Spółkę jako pracodawcy i wynikających z Kodeksu pracy (art. 94 pkt 10 Kodeksu pracy), jak również leżą one w interesie Spółki. Celem tych wydatków bowiem nie jest spowodowanie przysporzenia po stronie pracowników, lecz osiągnięcie oczekiwanych rezultatów związanych z działalnością Spółki. Działania te ze swej istoty nie są nakierowane na rzecz pracownika, ale na lepsze wyniki Wnioskodawcy.

W opinii Spółki, w niniejszym stanie faktycznym ze względu na cel i charakter działań Wnioskodawcy nie można uznać, iż są one tożsame z wydatkami ponoszonymi wyłącznie w interesie pracowników lub z wydatkami, co do których otrzymania pracownik może decydować samodzielnie (np. pakiety medyczne).

W związku z faktem, iż w przypadku Spółki i imprez przez nią organizowanych nie jest możliwe określenie zindywidualizowanej wartości nieodpłatnego świadczenia przypadającego na poszczególnych pracowników oraz ze względu na cel i charakter spotkań, których faktycznym beneficjentem jest Wnioskodawca kwota wydatków poniesionych przez Spółkę na ich organizacje nie stanowi dla pracowników przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przychodami z szeroko rozumianego stosunku pracy, są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń pieniężnych w naturze, bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Z powyższego wynika, iż przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne przysporzenia majątkowe, takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo odpłatne. Do nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych na rzecz pracownika związanych ze stosunkiem pracy zalicza się między innymi różnego rodzaju spotkania o charakterze imprez integracyjnych, a w zasadzie ich wartość (koszt organizacji). Jeżeli przedmiotem nieodpłatnego świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatnego nie jest rzecz lub usługa, wchodząca w zakres działalności pracodawcy, wartość pieniężną tego rodzaju świadczenia ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b cyt. ustawy.

Zasady ustalenia wartości nieodpłatnych świadczeń zostały określone m.in. w art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Stąd też, w sytuacji usług zakupionych przez pracodawcę, wartość pieniężną tych świadczeń ustala się według cen zakupu.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, Spółka organizuje spotkania integracyjne, których głównym celem jest: chęć poprawy komunikacji między pracownikami, budowania pozytywnej atmosfery, jak również wiedzy o działalności Spółki, jak i jej produktach. Ponadto w ramach imprez integracyjnych Wnioskodawca stara się propagować wśród pracowników zdrowy styl życia, czynne uprawianie sportu oraz budowanie świadomości ekologicznej. Koszt wszystkich imprez finansowany jest w całości ze środków obrotowych Spółki. Wszystkie spotkania mają charakter otwarty i dobrowolny, mogą z nich korzystać wszyscy pracownicy, wedle własnego uznania. Wnioskodawca, ze względy na liczbę zatrudnionych, nie jest w stanie wskazać, którzy pracownicy wzięli udział w imprezie, jak również w jakim zakresie poszczególni uczestnicy skorzystali z oferowanych w trakcie imprez atrakcji, w tym postawionego do dyspozycji pracowników poczęstunku.

Mając na względzie powołane wcześniej przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podkreślić należy, iż przychód ze stosunku pracy powstaje w każdym przypadku, w którym mamy do czynienia z uzyskaniem przez pracownika realnej korzyści. Najistotniejszą więc kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje zidentyfikowanie samego świadczenia oraz momentu jego otrzymania przez pracownika. W tym też zakresie zauważyć należy, iż w przypadku organizowania przez pracodawcę spotkań integracyjnych o powstaniu przychodu przesądza fakt uczestnictwa przez uprawnione osoby w zorganizowanym przez Wnioskodawcę spotkaniu, a nie samo otrzymanie przez te osoby możliwości skorzystania ze spotkania.

Organizowanie imprez integracyjnych nie jest koniecznością wynikającą z przepisów powszechnie obowiązującego prawa.

Wzięcie udziału przez pracownika w spotkaniu integracyjnym zorganizowanym i w całości sfinansowanym przez pracodawcę jest równoznaczne z otrzymaniem przez niego nieodpłatnego świadczenia, którego wartość ustala się według zasad określonych w cyt. wyżej art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nieistotne jest przy tym, co i ile dana osoba skonsumuje, czy i z jakich atrakcji skorzysta, gdyż koszty zakupu poszczególnych postawionych do dyspozycji świadczeń ponoszone będą niezależnie od tego czy uprawnione osoby skorzystają z nich w pełnym zakresie, czy też nie. Istotnym dla celów podatkowych jest to, że osoby te skorzystały z możliwości udziału w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym im przez pracodawcę. Samo uczestnictwo pracownika w organizowanym spotkaniu, którego koszty pokrywa w całości pracodawca posiada konkretny wymiar finansowy.

Natomiast nie sposób się zgodzić z twierdzeniem Spółki, iż brak jest możliwości przyporządkowania do konkretnego pracownika wartości nieodpłatnego świadczenia.

Wskazać należy iż, ewentualne trudności towarzyszące ustaleniu wartości świadczenia, czy indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników, którzy będą uczestniczyć w spotkaniu, mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego. Jest to tylko problem organizacyjny możliwy do rozwiązania.

Zatem ustalenie przychodu u poszczególnych uczestników jest sprawą oczywistą. Nieistotne jest przy tym, co i ile dana osoba skonsumuje albo czy uczestniczy w całości imprezy, gdyż koszty zakupu poszczególnych postawionych do dyspozycji świadczeń ponoszone będą niezależnie od tego, czy uprawnione osoby skorzystają z nich w pełnym zakresie, czy też nie.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy pracodawca zorganizuje spotkanie o charakterze integracyjnym, w którym udział będą brali pracownicy i poniesie wszystkie koszty związane ze zorganizowaniem tego spotkania, winien ustalić wartość nieodpłatnego świadczenia dla każdej uprawnionej osoby, która weźmie w niej udział.

Techniczne trudności w ustaleniu wartości świadczenia, nie mogą bowiem stanowić podstawy do uznania, iż dana osoba świadczenia nie otrzymała. Samo skorzystanie z danego świadczenia przez uprawnionego pracownika (wzięcie udziału w zorganizowanym spotkaniu), skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu u każdej z osób, która będzie uczestniczyła w spotkaniu integracyjnym zorganizowanym przez pracodawcę.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż przy dochowaniu przez Wnioskodawcę należytej staranności, nie ma przeszkód w ustaleniu osób, które otrzymają przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia z tytułu uczestnictwa w organizowanych imprezach integracyjnych.

Wartość świadczenia, jaką Wnioskodawca winien doliczyć do przychodu danego uczestnika należy więc obliczyć dzieląc całkowity koszt organizacji imprezy przez liczbę osób, które będą zaproszone (np. wszystkich, jeżeli impreza była przewidziana dla wszystkich pracowników), a następnie tak ustaloną cenę jednostkową przypisać tylko osobom w niej uczestniczącym.

Przychód powstały w ten sposób po stronie pracowników Spółki, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, jako przychód ze stosunku pracy. Obliczoną wartość świadczeń, przypadających na pracownika, należy doliczyć do wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z treścią art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie natomiast do art. 31 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Rekapitulując poczynione powyżej rozważania, skonstatować należy, iż w przypadku uczestnictwa pracowników w imprezach integracyjnych - pracownikom tym Spółka zobowiązana jest przypisać przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i od łącznego dochodu z tytułu wypłaconego wynagrodzenia w danym miesiącu obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Spółkę wyroków sądów administracyjnych, wskazać należy, iż stanowisko przyjęte w tych orzeczeniach nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej rozstrzygnięcia tut. Organu. Powyższe wynika z treści art. 153 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 P., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.