ILPB2/415-403/13-3/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2013 r. (data wpływu 23 kwietnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 czerwca 2013 r. (data wpływu 21 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 23 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Ośrodek realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej udzielając wsparcia osobom / rodzinom w formie świadczeń wymienionych w art. 36 ustawy o pomocy społecznej. Ustawa określa m.in. zasady i tryb udzielania pomocy klientom, których dochód nie przekracza określonych "kryteriów dochodowych". Świadczenia m.in. w postaci usług opiekuńczych, specjalistycznych usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, posiłków w tym wraz z dowozem do miejsca zamieszkania - przyznawane są również przy dochodach przekraczających ustawowe kryterium dochodowe, jednakże z ustaloną odpłatnością ze strony świadczeniobiorcy. Odpłatność regulują odrębne przepisy. Ośrodek w myśl art. 104 ust. 4 ww. ustawy oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych w przypadkach szczególnie uzasadnionych z uwagi na trudną sytuację przede wszystkim dochodową, zdrowotną, rodzinną osób / rodzin, którym udzielono pomocy przy dochodach przekraczających "kryterium dochodowe" odstępuje, zwalnia od żądania zwrotu wydatków na udzielone świadczenie. Wymieniony przepis ustawy stosowany jest również w sytuacjach umorzenia świadczeń nienależnie pobranych. Odstąpienia, zwolnienia, umorzenia realizowane są w sposób częściowy lub całościowy. Analizę przedstawionych przypadków dokonuje się szczegółowo, skrupulatnie, wnikliwie i dogłębnie. Powyższe wynika przede wszystkim z trudnej sytuacji materialnej świadczeniobiorcy, niekorzystnej sytuacji zdrowotnej, zdarzenia losowego tj. wskazań, które przyczyniają się do niekorzystnego położenia materialnego, społecznego klienta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwoty z tytułu odstąpienia / zwolnienia od żądania zwrotu wydatków na udzielone świadczenie z tytułu opłat określonych w ustawie i rozporządzeniu oraz kwoty z tytułu umorzenia nienależnie pobranych świadczeń wymienionych w wymienionej ustawie stanowią dla świadczeniobiorców przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych i tym samym skutkują obowiązkiem wystawienia informacji PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota od której odstępuje się od żądania zwrotu należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, zwalnia z odpłatności oraz kwota umorzonego świadczenia nienależnie pobranego, podlegającego zwrotowi, nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej w skład których należy uwzględnić również wartość kwoty umorzonej, odstąpionej oraz zwolnionej z obowiązku zwrotu a co za tym idzie, nie należy sporządzać PIT-u 8C. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawia fakt, iż decyzje w tych sprawach są podejmowane jedynie w przypadkach szczególnie uzasadnionych, tj. wystąpienia szczególnych okoliczności dotyczących sytuacji osoby / rodziny. Szczególny przypadek jest na tyle wyrazisty i odbiegający od sytuacji innych osób znajdujących się w trudnej sytuacji, że uzasadnia podjęcie ww. decyzji z uwagi na okazjonalność, nadzwyczajność występującego zdarzenia, które jest na tyle dotkliwe w skutkach i tak daleko ingerujące w sytuację życiową danej osoby, że nie jest ona sama w stanie jej pokonać nawet przy uwzględnieniu ludzkiej zapobiegliwości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności" wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej.

Zgodnie z art. 98 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.) świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi od osoby lub rodziny korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej, niezależnie od dochodu rodziny. Art. 104 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Przepis art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej stanowi, iż w przypadkach szczególnie uzasadnionych, zwłaszcza jeżeli żądanie zwrotu wydatków na udzielone świadczenie, z tytułu opłat określonych w ustawie oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części stanowiłoby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłoby skutki udzielanej pomocy, właściwy organ, który wydał decyzję w sprawie zwrotu należności, o których mowa w ust. 1, na wniosek pracownika socjalnego lub osoby zainteresowanej, może odstąpić od żądania takiego zwrotu, umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty.

Z wniosku wynika, iż ośrodek realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej udzielając wsparcia osobom / rodzinom w formie świadczeń wymienionych w art. 36 ustawy o pomocy społecznej. W myśl art. 104 ust. 4 ustawy oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych, w przypadkach szczególnie uzasadnionych z uwagi na trudną sytuację przede wszystkim dochodową, zdrowotną, rodzinną osób / rodzin, którym udzielono pomocy przy dochodach przekraczających "kryterium dochodowe" Wnioskodawca odstępuje, zwalnia od żądania zwrotu wydatków na udzielone świadczenie. Wymieniony przepis ustawy stosowany jest również w sytuacjach umorzenia świadczeń nienależnie pobranych.

Uregulowanie w przepisach o pomocy społecznej kwestii dotyczących odstąpienia, zwolnienia od żądania zwrotu wydatków na udzielone świadczenie, a także umorzenia świadczeń nienależnie pobranych świadczy o tym, iż powyższe są również rodzajem świadczeń z pomocy społecznej i jako takie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia z tego tytułu informacji PIT-8C.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.