ILPB2/415-4/13-2/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 30 listopada 2012 r. (data wpływu: 2 stycznia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 2 stycznia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od 1997 r. Wnioskodawczyni jest pracownikiem "A", zatrudnionym od 2001 r. na stanowisku producenta wewnętrznego. Ze względu na pokrewieństwo zadań okazjonalnie pełni także funkcję kierownika produkcji. Obie funkcje wykonuje w Agencji Producenckiej "A".

Zgodnie z przepisami wewnętrznymi "A" (Uchwałą Zarządu) - definiującymi funkcję stanowiska pracy: "Producentem wewnętrznym - jest pracownik zatrudniony w agencji produkcji audycji telewizyjnych na stanowisku pracy, któremu powierza się wytworzenie dla anten lub kontrahentów zewnętrznych, audycji telewizyjnej zgodnie z zatwierdzonym scenariuszem i w ramach środków określonych w kosztorysie tej audycji. Kierownik produkcji pełni pokrewną do producenta wewnętrznego funkcję, z tym zastrzeżeniem, iż jest ona realizowana na poziomie operacyjnym, tj. w obrębie konkretnej audycji, odcinka stanowiącego element większej serii, czy też obszaru czynności przy bardziej złożonych produkcjach. Kierownik produkcji działa na zlecenie producenta wewnętrznego, a producent wewnętrzny na zlecenie anten bądź kontrahentów zewnętrznych.

Zgodnie z aktualną ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., audycja "A" wyczerpuje wszelkie cechy utworu chronionego prawem autorskim i stanowi utwór audiowizualny, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 9 tej ustawy. Każdorazowo cechuje się niepowtarzalnym charakterem i indywidualnym wkładem twórczym. Zarówno producent telewizyjny i kierownik produkcji wykonuje pracę składającą się z czynności twórczych, organizacyjnych, technicznych, ekonomicznych, prawnych, które wprost prowadzą do stworzenia utworów audiowizualnych. Są oni kluczowymi współautorami utworu, mającymi newralgiczne znaczenie dla kształtowania jego postaci począwszy od etapu koncepcji, a na postaci finalnej dzieła skończywszy. Osobiście odpowiadają za całościowe przeprowadzenie złożonego procesu produkcyjnego na wszystkich jego etapach. Odpowiadają za dostarczenie koncepcji zgodnej z oczekiwaniami zamawiającego, skompletowanie zespołu twórców dających rękojmię osiągnięcia zamierzonego rezultatu artystycznego - w tym m.in. reżysera, wydawcy, scenarzysty, realizatora obrazu, dźwięku oraz światła, autora oprawy muzycznej, autora scenografii, grafika komputerowego, montażysty. W ich gestii leży zarówno dobór nabywanych praw, pozyskanie elementów inscenizacyjnych, pozyskanie aktorów, prowadzących lub/i osób występujących w audycji. Ich bezpośredni udział w procesie twórczym i kreatywnym audycji jest niezwykle rozległy i przekłada się bezpośrednio na efekt artystyczny realizowanego dzieła.

Od strony formalnej istotnym w tym przypadku jest fakt, iż na podstawie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - art. 12 ust. 1, podobnie jak pozostałe zawody twórcze zatrudnione w "A", każdorazowo przenoszą na pracodawcę prawa do utworów wytworzonych w ramach stosunku służbowego. Ważnym aspektem jest też fakt, iż tak samo, jak w przypadku innych zawodów twórczych, umowa o pracę Zainteresowanej w "A" nie określała nominalnego bądź procentowego udziału tzw. zwykłych obowiązków oraz części należnej z tytułu przeniesienia praw autorskich do utworów wytworzonych przez siebie z tytułu umowy o pracę. W tym zakresie "A" korzysta z zapisów art. 12 ust. 1 obowiązującej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, stanowiącym o "nabyciu z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowych w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron".

Z powyższych względów zarówno w odniesieniu do zatrudnienia Wnioskodawczyni, jak i wszystkich innych zawodów twórczych, stosowana w "A" ewidencja czasu pracy nie uwzględniała rozdziału na część związaną tworzeniem utworów i z tzw. zwykłymi obowiązkami pracowniczymi. Do roku 2001 płatnik ("A") w zaliczkach na poczet podatku dochodowego stosował dla podatników zatrudnionych na stanowisku producent wewnętrzny, kierownik produkcji i organizator produkcji zryczałtowaną - 50% stawkę kosztu uzyskania przychodu wynikającą z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W 2001 r. płatnik dokonał zmian w zakresie sposobu wewnętrznego zaszeregowania, wyodrębniając pracowników zatrudnionych na ww. stanowiskach i tworząc nową grupę zawodową pn. realizacji audycji telewizyjnych i filmu. W zakresie tej grupy zawodowej uznał co do zasady, iż zakres czynności realizowanych na tych stanowiskach nie będzie wiązał się z czynnościami twórczymi. Założenia te jednak nie pociągnęły za sobą konsekwencji w zakresie zmiany czynności i procesów wykonywanych na tych stanowiskach, która prowadziłaby do eliminacji jednoznacznie twórczego charakteru wykonywanych zadań. W kolejnych zmianach regulacji dotyczących funkcjonowania wewnętrznego Systemu Producenckiego (kluczowym zbiorze regulacji dotyczącym produkcji wewnętrznej) Zarząd "A" utrzymał twórczy charakter stanowisk producenckich odpowiednio specyfikując wykaz przyporządkowanych im zadań twórczych.

Co więcej, w samej definicji producenta wewnętrznego jednoznacznie określił, iż jest to osoba, której "powierza się wytworzenie audycji telewizyjnej" (tekst jedn.: wg ustawy utworu audiowizualnego) - nieprzypadkowo sięgając po wyraz "wytworzenie" jako leżącego w bezpośrednim związku z wyrazami "utwór" i "twórca". W zakresie regulaminu wynagradzania przyjął, iż premia zadaniowa wypłacana na tych stanowiskach uwzględniać będzie analogiczną konstrukcję jaką stosuje się do pozostałych zawodów twórczych w systemie honoracyjnym, gdzie główna część wynagrodzenia jest wprost powiązana z ilością, poziomem i złożonością czynności twórczych wykonanych przy produkcjach poszczególnych audycji "A" i jest uzupełniana o stałe wynagrodzenie zasadnicze przyporządkowaną do tzw. zwykłych (pozatwórczych) obowiązków pracowniczych. Przede wszystkim jednak zaniechał zakładanych zmian w zakresie faktycznie wykonywanych czynności - utrzymując twórczy ich charakter.

Jak wskazała Zainteresowana, w tym kontekście zasadnym jest przytoczyć uzasadnienie do wyroku Sądu Najwyższego (sygnatura III RN/133/01) sankcjonujące status faktycznie wykonywanych czynności względem tzw. aktów prawnych (umów, regulaminów, itp.). Wprowadzone zmiany zaszeregowania zablokowały w systemach ewidencji płacowej możliwość kwalifikowania przez jednostki produkcyjne czynności wykonywane przez producentów, kierowników i organizatorów produkcji jako czynności twórczych. W konsekwencji tego, naliczane wynagrodzenia w części wynikającej z tytułu współtworzenia audycji "A" przez ww. grupę zawodową nie były objęte przez płatnika zryczałtowaną - 50% stawką kosztu uzyskania przychodu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wykonując zadania producenta wewnętrznego i kierownika produkcji "A" latach 2006-2012 Wnioskodawczyni przysługiwało prawo stosowania zryczałtowanej - 50% stawki kosztu uzyskania przychodu dla przychodów uzyskiwanych bezpośrednio z tego współtworzenia audycji "A".

Zdaniem Wnioskodawczyni, na podstawie argumentów przedstawionych w opisanym stanie faktycznym oraz w związku z wykonywaniem czynności twórczych związanych z tworzeniem utworu audiowizualnego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 9 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, co odzwierciedla m.in. stosowne przenoszenie praw autorskich - w związku ze sprawowaniem funkcji producenta wewnętrznego i kierownika produkcji audycji telewizyjnych przysługuje Jej prawo stosowania zryczałtowanej stawki 50% kosztu uzyskania przychodu.

Na poparcie swojego stanowiska Zainteresowana wskazała, iż wykonywane przez Nią czynności są jednoznacznie czynnościami twórczymi, niepowtarzalnymi, cechują się indywidualnym charakterem, a tym samym w pełnej rozciągłości spełniają przesłanki określone w domenie utworu zdefiniowanej w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz innych przepisach tej ustawy.

O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) - co w tym przypadku - zdaniem Wnioskodawczyni - jednoznacznie zachodzi.

Stosownie do art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, "koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód".

Zainteresowana podała, iż zgodnie z orzecznictwem zawartym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2002 r. (sygnatura III RN/133/01) należało przyjąć, że "prawa autorskie nie powstają w drodze oświadczeń woli stron umowy, lecz o ich istnieniu lub nieistnieniu przesądzają fakty, a więc w każdym wypadku konieczne jest ustalenie, czy konkretne zachowania danej osoby miały znamiona < >, której rezultatem było powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, będącego substratem materialnym twórczej działalności określonej osoby."

Jak wskazała Wnioskodawczyni, Jej stanowisko może znajdować potwierdzenie w piśmie Ministerstwa Finansów - Departamentu Podatków Bezpośrednich i Opłat z dnia 21 lipca 1994 r. (PO5/3-804-09390/94) skierowanym do Izb i Urzędów Skarbowych, które stanowi, iż do przychodów uzyskanych z tytułu działalności kierownika produkcji jako współtwórcy utworu audiowizualnego, stosuje się 50% koszty uzyskania przychodu.

Odnosząc się szczegółowo do przepisów prawa, Zainteresowana uważa, iż dla zaistniałego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące zapisy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy należy uznać, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są prawa majątkowe, za które uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Dla kwalifikacji prac twórczych w zakresie normy kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% nie ma w tym przypadku znaczenia forma stosunku prawnego, w ramach którego wykonane są prace twórcze, tj. czy to będzie umowa o pracę, czy też umowa o dzieło lub zlecenie. Wynagrodzenie wypłacone twórcom z tytułu praw autorskich, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw, zazwyczaj będzie stanowiło dla tych osób przychody z praw autorskich, o których mowa w art. 18 ww. ustawy.

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 ustawy nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. W odniesieniu do niektórych przychodów ustawodawca dopuścił możliwość ustalania kosztów zryczałtowanych. W przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami, mają zastosowanie 50% koszty uzyskanego przychodu.

Tak jak wskazano wcześniej, stosownie do art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika wdanym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

Zgodnie z zapisem art. 1 ust. 1 ustawy oprawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 9 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego są utwory audiowizualne - co bezpośrednio koresponduje z przedmiotowym wnioskiem.

Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia, nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, "domniemywa się, ze twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu".

Jak wskazała Zainteresowana, zgodnie z orzecznictwem zawartym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2002 r. (sygnatura III RN/I33/01) należało przyjąć, że podstawą dla ustalenia, czy określone działania maja charakter twórczy bądź nietwórczy, a w konsekwencji stanowią podstawę wytworzenia praw autorskich przez konkretne osoby nie są akty prawne (umowy, regulacje wewnętrzne, itp.), a decydujący jest w takim przypadku faktyczny charakter wykonywanych czynności (stan faktyczny, a nie formalno-prawny). Potwierdzają to następujące cytaty z ww. uzasadnienia wyroku:

"Rzecz w tym, że prawa autorskie nie powstają w drodze oświadczeń woli stron umowy, lecz o ich istnieniu lub nieistnieniu przesądzają fakty, a więc w każdym wypadku konieczne jest ustalenie, czy konkretne zachowania danej osoby miały znamiona "działalności twórczej", której rezultatem było powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, będącego substratem materialnym twórczej działalności określonej osoby."

(...)

"Nabycie praw autorskich, tak przez twórcę, jak i inny podmiot (w tym wypadku producenta - tak, jak w przypadku utworu audiowizualnego), jest rezultatem nie aktu prawnego (np. umowy), lecz aktu realnego, określonych czynności faktycznych."

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.