ILPB2/415-381/08/10-S/ES - Możliwość zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do wynagrodzenia dla twórcy wynalazku za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę.

Po wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 października 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 991/10

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 października 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 991/10 - stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 19 maja 2008 r. (data wpływu - 21 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania 50%kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 21 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 15 kwietnia 2008 r. została zasądzona na rzecz Wnioskodawcy kwota od "A" S.A. Sprawa sądowa dotyczyła wynagrodzenia dla twórców patentu z tytułu korzystania z wynalazku przez "A" w okresie od XXX do XXX.

Wnioskodawca wyjaśnia, że jest współtwórcą projektu racjonalizatorskiego "Układ kontroli napięć (...), który uzyskał ochronę patentową pod nr (...). Działalność racjonalizatorska Zainteresowanego nie była wpisana w zakres Jego obowiązków służbowych, a pracowniczy projekt wynalazczy nie został dokonany w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy. Wnioskodawca nie zawierał umowy o przeniesienie własności projektu wynalazczego, jak również umowy o dzieło, czy zlecenia na wykonanie projektu racjonalizatorskiego. Zgodnie z art. 98 ustawy o wynalazczości twórcy przekazali pracowniczy projekt wynalazczy do korzystania pracodawcy. Pracodawca decyzją z dnia 22 sierpnia 1997 r. przyjął pracowniczy projekt wynalazczy do korzystania. Art. 98a ust. 2 ustawy o wynalazczości zobowiązywał pracodawcę do wypłaty wynagrodzenia w przypadku korzystania z wynalazku, do którego przejął prawo na podstawie art. 98 ust. 2.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługują 50% koszty uzyskania przychodu od zasądzonej na Jego rzecz kwoty, która jest wynagrodzeniem dla twórcy wynalazku za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę, gdy przedsiębiorcy przysługuje prawo do patentu na podstawie art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości w przypadku przekazania przez twórców pracowniczego projektu wynalazczego do korzystania przedsiębiorcy, przejście prawa do wynalazku następuje z dniem zgłoszenia wynalazku przedsiębiorcy pod warunkiem przyjęcia go przez przedsiębiorcę do korzystania w terminie jednego miesiąca, chyba, że strony ustalą inny termin. W ocenie Zainteresowanego prawomocny wyrok NSA w Katowicach nr ISA/Ka 1281/01, który rozpatrywał tezę a nie indywidualną sprawę, orzekł, że do sytuacji wynikających z art. 98 ust. 2 mają zastosowanie przepisy art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i upoważniają do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów od zasądzonej kwoty. Zainteresowany nadmienia, że ww. prawomocne orzeczenie NSA wiąże nie tylko strony ale i sąd który je wydał, lecz również inne sądy i organy państwowe - art. 170 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 20 sierpnia 2008 r. interpretację indywidualną nr ILPB2/415-381/08-2/ES, w której stanowisko Pana uznał za nieprawidłowe.

W interpretacji wskazano, iż zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), wypłacona kwota zasądzona wyrokiem Sądu Okręgowego stanowi przychód z praw majątkowych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Natomiast w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów przysługujących w związku z przedmiotową należnością stwierdzono, że zgodnie z art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów określa się w zryczałtowanej wysokości 50% uzyskanego przychodu jedynie w odniesieniu do przychodów:

* z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego (odnosi się do tych sytuacji, w których wypłata wynagrodzenia twórcy projektu wynalazczego wiąże się z zawarciem umowy przenoszącej prawo własności tego projektu),

* z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,

* z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Z uwagi na powyższe stwierdzono, że przedmiotowe wynagrodzenie nie spełnia żadnego z wyżej wymienionych warunków i niesłuszne jest stanowisko Wnioskodawcy o zastosowaniu ryczałtowych - 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu zasądzonej należności.

Pismem z dnia 27 sierpnia 2008 r. Pan wezwał Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W wyniku ponownej analizy sprawy, nie stwierdzono podstawy do zmiany tej interpretacji.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 22 września 2008 r. nr ILPB2/415/W-48/08-2/AM wskazano, iż w rozpatrywanej sprawie brak podstaw do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym, Pan, wniósł w dniu 2 października 2008 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 5 lutego 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1154/08, w którym uchylił zaskarżoną interpretację stwierdzając, iż została ona wydana z uchybieniem trzymiesięcznego terminu określonego w art. 14d Ordynacji podatkowej.

W dniu 26 marca 2009 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z dnia 27 lipca 2010 r., sygn. akt II FSK 773/09 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok WSA we Wrocławiu przekazując sprawę do ponownego rozpoznania WSA we Wrocławiu.

Wyrokiem z dnia 15 października 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 991/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił zaskarżoną interpretację.

W związku z powyższym, uwzględniając uzasadnienie ww. wyroku, stwierdza się co następuje.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest współtwórcą projektu racjonalizatorskiego. Na ten wynalazek został udzielony patent na rzecz spółki (pracodawcy Zainteresowanego). Działalność racjonalizatorska Wnioskodawcy nie należała do Jego obowiązków pracowniczych (służbowych). Nie zawierał też umowy (o dzieło, zlecenia) o wykonanie projektu wynalazczego. We wniosku Zainteresowany wskazał, że pracodawca nabył prawo własności do tego projektu, gdyż uzyskał na niego stosowny dokument patentowy.

W świetle powyższych okoliczności i zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), wypłacona kwota w postaci wynagrodzenia dla Wnioskodawcy stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do jego treści za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. W treści cyt. przepisu użycie zwrotu "w szczególności" oznacza wyszczególnienie przykładowo tylko kilku rodzajów praw majątkowych. Zatem możliwe jest zaliczenie do tego źródła przychodów także innych praw, nigdzie w ustawie nie wymienionych.

Należy zaznaczyć, w świetle przepisu art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty m.in. należności z tytułu praw majątkowych, na rzecz podatników objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, pełnią funkcję płatników. Ciąży na nich obowiązek obliczenia, pobrania i wpłaty do właściwego organu podatkowego zaliczki na podatek dochodowy od omawianych należności.

Natomiast w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów przysługujących w związku z przedmiotową należnością stwierdzić należy co następuje.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów określa się w zryczałtowanej wysokości 50% uzyskanego przychodu jedynie w odniesieniu do przychodów:

Status prawny twórców wynalazku w zakresie m.in. prawa do uzyskania patentu oraz prawa do wynagrodzenia regulują aktualnie przepisy ustawy - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117). Jednak zgodnie z art. 315 ust. 1 i 2 tej ustawy do praw w zakresie wynalazków i projektów racjonalizatorskich istniejących w dniu wejścia w życie tej ustawy oraz stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. Tak więc w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały przepisy ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (tekst jedn. z 1993 r., Nr 26, poz. 117, z późn. zm.).

W przypadku, gdy Zainteresowany nie zawierał umowy o dzieło, umowy zlecenia, a działalność racjonalizatorska nie należała do Jego obowiązków pracowniczych, to należało przyjąć, iż pracodawca nabył prawo do wynalazku na skutek przekazania go firmie przez pracownika jako twórcę. Jest to więc przekazanie, o którym mowa w art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości, a wynagrodzenie twórcy przysługiwało na podstawie art. 98a ust. 1 ustawy o wynalazczości.

Z art. 98 ust. 1 i 2 ustawy o wynalazczości, wynika, że ust. 1 formułuje dwa tryby przeniesienia przez twórcę praw do wynalazku na rzecz przedsiębiorcy. Pierwszy przez zawarcie sformalizowanej umowy i drugi przez przekazanie wynalazku do korzystania przez tego przedsiębiorcę, co w konsekwencji, zgodnie z art. 98 ust. 2 tej ustawy także prowadzi do przejścia prawa do patentu na tego przedsiębiorcę. Różnica między tymi trybami polega na tym, że w pierwszym przypadku twórca otrzymuje "zapłatę", a w drugim "wynagrodzenie".

W sytuacji, gdy w jednym i w drugim przypadku dochodzi do przeniesienia praw do patentu jako prawa majątkowego zbywalnego, to istotnie nie sposób upatrywać jakichś istotnych różnic między pojęciami "zapłata" z art. 98 ust. 1 a "wynagrodzenie" z art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości. Przejście prawa do patentu w trybie przekazania go do korzystania przez przedsiębiorcę nie obejmuje tylko uprawnienia do używania, ale obejmuje przejście prawa do patentu jako prawa do własności wynalazku. Na podstawie tego przekazania twórca wyzbywa się prawa do patentu jako prawa majątkowego zbywalnego.

Przeniesienie prawa własności wynalazku następuje bądź poprzez przeniesienie prawa do patentu albo przeniesienie prawa z patentu (art. 10 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy o wynalazczości). Skoro art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa wysokość zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu w wysokości 50% uzyskanego przychodu za uzyskanie zapłaty przez twórcę za przeniesienie prawa własności wynalazku, to oznacza to, że każdy przypadek przeniesienia prawa własności wynalazku (prawa do patentu, czy prawa z patentu), który będzie polegał na zapłacie, będzie korzystał z 50% zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu.

Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku opis stanu faktycznego oraz uregulowania prawne w tym zakresie stwierdzić należy, iż do otrzymanego wynagrodzenia, na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - Zainteresowany ma prawo zastosować 50% koszty uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.