ILPB2/415-369/13-3/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2013 r. (data wpływu 15 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia źródła przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia źródła przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W wyniku postępowania sądowego toczącego się przed Sądem Okręgowym w Y z powództwa Wnioskodawcy przeciwko byłemu pracodawcy spółce X sp. z o.o. z siedzibą w P. o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i zadośćuczynienie, na rozprawie w dniu 25 września 2012 r. Zainteresowany zawarł z pozwaną spółką ugodę sądową, na mocy której były pracodawca zobowiązał się zapłacić mu 20 000 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia - przy czym ugoda nie precyzowała czy są to kwoty netto, czy też brutto, oraz 250 zł tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu.

W dniu 8 października 2012 r. spółka X sp. z o.o. dokonała przelewem bankowym wypłaty wszystkich należnych z ugody sądowej świadczeń, po dokonaniu potrąceń należności publicznoprawnych z tytułu zaliczki na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wskutek dokonanych potrąceń zamiast kwoty 40 250 zł. Wnioskodawca otrzymał kwotę 29 910,56 zł.

Od wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w kwocie 20 000 zł pracodawca odprowadził zaliczkę na podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Od zadośćuczynienia w kwocie 20 000 zł pracodawca nie odprowadził zaliczki na podatek dochodowy, uzasadniając to treścią art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jednocześnie odprowadził od tej kwoty składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

W związku z odprowadzeniem przez pracodawcę od kwot wynikających z ugody sądowej zaliczki na podatek dochodowy oraz składek ZUS, powstaje pytanie, czy pracodawca w ogóle powinien odprowadzać od zasądzonej kwoty jakiekolwiek świadczenia publicznoprawne, czy też powinien wypłacić zasądzoną Wnioskodawcy kwotę 40 000 zł jako kwotę netto.

Jeżeli natomiast przyjąć, że zasądzona kwota to kwota brutto, to czy kwota zadośćuczynienia przyznanego ugodą sądową (czyli kwota 20 000,00 zł) stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Kwestia podlegania pod wymiar składek została uzależniona od klasyfikacji źródła przychodu. Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Nie dotyczy to wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, a także przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wskazane wyłączenia nie mają miejsca w opisanym stanie faktycznym.

Przychód ze stosunku pracy określa zaś art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który nie wymienia zadośćuczynienia jako przychodu ze stosunku pracy.

W niniejszej sprawie pracodawca uznał, że przychodem ze stosunku pracy jest nie tylko wynagrodzenie z tytułu godzin nadliczbowych przyznane ugodą sądową, ale także zadośćuczynienie z tego tytułu. Kwotę zadośćuczynienia pracodawca uznał za zwolnioną z obowiązku odprowadzenia podatku dochodowego, jednocześnie wskazując, że podobne zwolnienie nie przysługuje od obowiązku odprowadzenia składek ZUS.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy kwota zadośćuczynienia wypłaconego na podstawie ugody sądowej w ogóle stanowi przychód ze stosunku pracy rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy kwota wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz kwota zadośćuczynienia, przyznane pracownikowi od byłego pracodawcy w ugodzie sądowej, są kwotami netto czy brutto.

Jeżeli zaś wskazane wyżej kwoty są kwotami brutto:

3. Czy wypłacone na mocy ugody sądowej zadośćuczynienie pieniężne stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 przedstawione we wniosku. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytania nr 2 i 3 w dniu 15 lipca 2013 r. wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPB2/415-369/13-2/WS.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota przyznana pracownikowi od byłego pracodawcy mocą ugody sądowej powinna być kwotą netto, a kwota wypłacona pracownikowi z tego tytułu powinna być równa kwocie zawartej w treści ugody.

Nawet gdyby uznać, że kwota ta jest kwotą brutto, to kwot zadośćuczynienia nie można uznać za przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Istotnym dla ustalenia skutków prawnopodatkowych, jakie wywołało przyznanie Wnioskodawcy sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia, jest ustalenie podstawy prawnej jego wypłacenia. Jako były pracownik, Zainteresowany złożył do sądu pozew z żądaniem zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, korzystając z prawa gwarantowanego przepisami kodeksu cywilnego, nie zaś kodeksu pracy. Jednocześnie Wnioskodawca zaznaczył, że jedynym przypadkiem, w którym możliwość wypłaty zadośćuczynienia wynika wprost z uregulowań kodeksu pracy, jest żądanie pracownika zadośćuczynienia za rozstrój zdrowia spowodowany mobbingiem stosowanym wobec niego przez pracodawcę. Przypadek ten nie odnosi się zaś do sprawy Zainteresowanego.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej ustawą p.d.o.f.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zgodnie zaś z art. 12. ust. 1 ustawy p.d.o.f., za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Jakkolwiek katalog ten nie jest zamknięty, nie można uznać, że kwota wypłacona Zainteresowanemu przez byłego pracodawcę z tytułu zadośćuczynienia stanowi przychód ze stosunku pracy i mieści się we wskazanym katalogu.

Podstawą prawną przyznania Wnioskodawcy odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia są bowiem bezpośrednio przepisy kodeksu cywilnego. Przyznane mu zadośćuczynienie nie jest należnością wynikającą bezpośrednio ze stosunku pracy, a z deliktu prawa cywilnego, i jako takie nie może być uznane za przychód ze stosunku pracy będący podstawą do zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Takim przychodem jest również przedmiotowa kwota pieniężna wynikająca z ugody sądowej i otrzymana przez Wnioskodawcę tytułem zadośćuczynienia. Kwota zadośćuczynienia stanowi przychód Zainteresowanego mający swoje źródło w łączącym uprzednio Wnioskodawcę z zakładem pracy stosunku pracy i jako - uregulowany w art. 12 ust. 1 ww. ustawy - przychód z tegoż źródła.

Reasumując, należy stwierdzić, że kwota zadośćuczynienia otrzymana przez Wnioskodawcę, stanowi przychód ze stosunku pracy, uregulowany w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.