ILPB2/415-348/08-4/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2008 r. (data wpływu 5 maja 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 sierpnia 2008 r. (data wpływu 6 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia otrzymanego za bezumowne korzystanie z nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia otrzymanego za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne Wnioskodawca został wezwany, pismem z dnia 18 lipca 2008 r. nr ILPB2/415-348/08-2/AJ do uzupełnienia złożonego wniosku o następujące elementy:

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 30 lipca 2008 r. Wniosek został uzupełniony (data wpływu 6 sierpnia 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 15 kwietnia 2008 r. na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu i na podstawie porozumienia z dnia 10 marca 2008 r. Wnioskodawca otrzymał kwotę 40.933 zł za sprzedaż 1/6 udziału we współwłasności nieruchomości nabytego w drodze spadku.

Zainteresowany ma również otrzymać w ratach określonych w porozumieniu na podstawie wyroku sądu okręgowego kwotę 76.959 zł jako odszkodowanie - wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaki podatek obowiązuje za wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości powinno być objęte zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako naprawienie szkody z tytułu bezprawnego zawładnięcia gruntem tj. rzeczywistego uszczerbku w posiadanym majątku, przejętego niezgodnie z prawem na własność państwa i wieloletniego jego użytkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż na podstawie wyroku sądowego Wnioskodawca ma otrzymać wynagrodzenie w wysokości 76.959 zł za bezumowne korzystanie z Jego nieruchomości.

Podstawową przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest szkoda. Pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane ustawowo. W związku z tym należy zastosować wykładnię językową zgodnie z którą przez szkodę rozumie się uszczerbek, pomniejszenie, utratę zarówno w sferze majątkowej jak i niemajątkowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie wynika jakoby Wnioskodawca poniósł szkodę i ma otrzymać przedmiotowe świadczenie w związku z poniesioną stratą. Ma On otrzymać natomiast wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości.

Nawet gdyby uznać, że Wnioskodawca ma otrzymać odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości to najprawdopodobniej obejmowałoby ono spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu lub dzierżawy, która zostałaby zawarta, gdyby nieruchomość nie została zajęta. Przepisy prawa przyznają właścicielowi prawo do roszczenia o odszkodowanie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel uzyskałby, gdyby rzecz wynajął. Utrata korzyści w szczególności polega na nieuzyskaniu pożytków cywilnych, które rzecz przynosi. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku.

Nawet gdyby więc wynagrodzenie zasądzone na rzecz Wnioskodawcy było w istocie odszkodowaniem to dotyczyłoby ono utraconych korzyści, a tym samym nie podlegało zwolnieniu z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy również pokreślić, iż zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa - zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż otrzymane wynagrodzenie będzie stanowić przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. Rodzaje źródeł przychodów zostały wymienione w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wśród nich w pkt 9 ustawodawca zawarł "inne źródła".

Zatem, otrzymane wynagrodzenie będzie stanowić przychód "z innych źródeł", o których mowa w art. 20 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy i należy je wykazać w zeznaniu za rok podatkowy, w którym zostało Wnioskodawcy wypłacone.

Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku dokumentów. Jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Jednocześnie dodaje się, że w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży 1/6 udziału we współwłasności nieruchomości nabytego w drodze spadku zostało wydane postanowienie bez rozpatrzenia w dniu 22 sierpnia 2008 r., nr ILPB2/415-348/08-5/AJ.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.