ILPB2/415-283/10-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2010 r. (data wpływu 22 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest:

* prawidłowe w odniesieniu do zwolnienia od opodatkowania otrzymywanej diety,

* nieprawidłowe w odniesieniu do konieczności wykazywania otrzymywanej diety w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37.

W dniu 22 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni od 42 lat jest członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, a od 16 lat pełni z wyboru funkcję Prezesa Powiatowego Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego. Zainteresowana jest na emeryturze.

Jest osobą urlopowaną do pracy związkowej w wymiarze 9 godzin tygodniowo z macierzystego zakładu pracy, zwolnionym z obowiązku świadczenia pracy w macierzystym zakładzie pracy.

Funkcję Prezesa Oddziału Powiatowego ZNP Wnioskodawczyni pełni na podstawie wyboru przez konferencję sprawozdawczo-wyborczą. Jest wybierana na kadencję 4 letnią.

Funkcję powyższą jako były wieloletni pracownik oświaty, Zainteresowana sprawuje wypełniając wiele obowiązków społecznych i obywatelskich wobec wszystkich pracowników oświaty na terenie powiatu (nauczycieli, pracowników administracyjnych oraz pracowników obsługi).

Jestem Ona również koordynatorem działań związkowych na terenie działania całego powiatu - łącznie 4 Oddziały.

Z tytułu pełnionej funkcji Zarząd Okręgu przyznał Wnioskodawczyni dietę miesięczną w wysokości 360 zł brutto na pokrycie kosztów związanych z działalnością związkową.

Od otrzymywanej diety od 1 stycznia 2009 r. odprowadzana jest co miesięcznie do urzędu skarbowego zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych, a otrzymywana dieta wykazywana jest w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-37.

Zaliczka odprowadzana jest, gdyż w ocenie Urzędu Skarbowego otrzymywana dieta podlega opodatkowaniu.

Dieta finansowana jest z funduszy związkowych Oddziału pochodzących ze składek członków ZNP.

Oddział powiatowy ZNP nie prowadzi żadnej dzielności gospodarczej a tylko statutową i utrzymuje się ze składek członków.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymywana dieta z tytułu pełnienia społecznie funkcji Prezesa Powiatowego Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego zwolniona jest z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W niniejszej sprawie spełnione są wszystkie wymogi ustawowe uprawniające do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego, zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią tego przepisu, wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie 2.280 zł.

Dieta ta w ocenie Zainteresowanej jest przychodem, o jakim mowa w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wedle tego przepisu za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Dieta ta jest przyznawana Prezesowi Oddziału Powiatowego ZNP.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, okręgi, oddziały i ogniska ZNP nie posiadają odrębnej osobowości prawnej.

Zgodnie ze statutem ZNP, osobowość prawną posiada związek (art. 3 statutu) oraz organizacje zakładowe działające w pionie szkolnictwa wyższego nauki (art. 66 ust. 1 statutu).

W związku z tym, że Zainteresowana nie pełni żadnej funkcji w organie Oddziału to dieta w wysokości 360 zł miesięcznie - mieszcząc się w granicach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - korzysta ze zwolnienia.

Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazuje, że jako Prezes Oddziału pełni swoją funkcję społecznie. Jest długoletnim pracownikiem oświaty. Jako Prezes Oddziału uczestniczy w opiniowaniu lokalnego prawa poprzez przedstawianie jednostkom samorządu terytorialnego stosownych wniosków, opinii i stanowisk. Dodatkowo zajmuje się warunkami życia czynnych i emerytowanych pracowników oświaty z terenu powiatu.

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r. sygn. akt u 6/97, z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia wówczas gdy dana osoba uczestniczy w pracach instytucji, w szczególności samorządu terytorialnego lub zawodowego jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych).

Według stanowiska Trybunału Konstytucyjnego do pojęcia "pełnienia obowiązków społecznych" należy zaliczyć również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.

Dieta nie jest otrzymywana w związku z pełnieniem funkcji w organie osoby prawnej, o którym mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem wypłacana Zainteresowanej dieta korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie Wnioskodawczyni uważa, że zgodnie z art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jestem Ona zobowiązana wykazywać otrzymywane diety w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe w odniesieniu do zwolnienia od opodatkowania otrzymywanej diety,

* nieprawidłowe w odniesieniu do konieczności wykazywania otrzymywanej diety w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów jest, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 5 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Wyłączenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, odnosi się do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że diety i inne kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy.

Jeżeli natomiast diety lub zwrot kosztów otrzymuje członek organizacji, niepełniący żadnej funkcji w organie stanowiącym osoby prawnej - to przychody te w obecnym stanie prawnym - do wysokości określonej w ww. przepisie korzystają ze zwolnienia.

Zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych uznaje się działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sadów powszechnych. Jak wynika z powyższego obowiązkami społecznymi i obywatelskimi w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu.

Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych. z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia również wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracach instytucji (w szczególności samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych). Do pojęcia "pełnienia obowiązków społecznych" zaliczono zatem również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, ZNP tworzy następujące ogniwa organizacyjne:

W świetle art. 16 ust. 4 ww. Statutu poszczególne ogniwa organizacyjne ZNP nie posiadają osobowości prawnej, z zastrzeżeniem art. 66.

Zgodnie z art. 66 ww. Statutu, działające w pionie szkolnictwa wyższego i nauki zakładowe organizacje posiadają osobowość prawną. z powyższego wynika, iż poszczególne ogniwa organizacyjne ZNP, tj. okręgi, oddziały i ogniska nie posiadają osobowości prawnej, z wyjątkiem działających w pionie szkolnictwa wyższego i nauki zakładowych organizacji.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni pełni funkcję Prezesa Powiatowego Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego. Ponadto, Zainteresowana jest osobą urlopowaną do pracy związkowej, zwolnioną z obowiązku świadczenia pracy w macierzystym zakładzie. Za swoja funkcję otrzymuje dietę w wysokości 360 zł brutto.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem uznać, iż diety przyznawane osobom pełniącym funkcje w Oddziale Związku Nauczycielstwa Polskiego nie będą należały do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące uregulowania prawne w tym zakresie, należy stwierdzić, iż wypłacana dieta związkowa dla Prezesa Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego, korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem dieta ta nie jest otrzymywana w związku z pełnieniem funkcji przez Wnioskodawczynię w organie osoby prawnej, o którym mowa w art. 13 pkt 7 powołanej ustawy.

Tutejszy organ pragnie jednak zauważyć, że - w rozumieniu wskazanego wcześniej art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Skoro dieta otrzymywana przez Zainteresowaną nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy, to nie powinna ona być wykazywana w rozliczeniu rocznym PIT-37. w konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawczyni w tym zakresie należało uznać jako nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.