ILPB2/415-181/10/11-S/WM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 13 kwietnia 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/415-181/10/11-S/WM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnegowe Wrocławiu z dnia 9 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 941/10 - stwierdza, że stanowisko Pani, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2010 r. (data wpływu 1 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni (dalej: "Podatnik") zawarła dnia 23 października 2009 r. przed sądem pracy ugodę sądową z "A" S.A. z siedzibą w Warszawie Oddział Dolnośląski we Wrocławiu. Przedmiotowa ugoda sądowa zawarta została w związku ze złożeniem w dniu 5 sierpnia 2009 r. do ww. sądu pozwu o zapłatę odszkodowania za naruszenie gwarancji zatrudnienia, wynikającej z Porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego zawartego 13 czerwca 2005 r. pomiędzy "A" S.A., w którym podatnik był zatrudniony a Związkiem Zawodowym Pracowników i Sprzedawców "A" S. A. (dalej: "Porozumienie").

Zainteresowana podaje, iż w związku z zawartą ugodą sądową strona pozwana zobowiązała się wypłacić na rzecz Podatnika odszkodowanie. Powyższe nastąpiło w dniu 2 listopada 2009 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana przez Podatnika kwota odszkodowania korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: "Ustawa").

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z treścią normy zawartej art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści. które podatnik mógłby osiągnąć. gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Biorąc pod uwagę, iż otrzymane odszkodowanie nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną przez Podatnika działalnością gospodarczą, ani nie dotyczy korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, w opinii Podatnika przedmiotowe odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie ww. przepisu Ustawy.

Zdaniem Zainteresowanej, w szczególności należy podkreślić, iż otrzymane w wyniku ugody sądowej odszkodowanie miało co do zasady na celu naprawienie szkody, jaką było bezpodstawne rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy oraz nie dotrzymanie gwarancji zatrudnienia i niewypłacenie kwoty należnej w takim przypadku, przewidzianej w warunkach Porozumienia. Bezpodstawność rozwiązania umowy o pracę przez "A" S.A. w trybie art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu została potwierdzona wcześniej prawomocnym wyrokiem sądu orzeczonym na rzecz Podatnika.

Ponadto podkreślenia wymaga fakt, iż przedmiotowe odszkodowanie zostało wypłacone na skutek pozwu, w którym Podatnik domagał się wypłaty odszkodowania za nieuzasadnione naruszenie gwarancji zatrudnienia, a więc naprawienia szkody, jaką było niedotrzymanie warunków gwarancji zatrudnienia i niewypłacenie kwoty należnej w takim przypadku, przewidzianej w warunkach Porozumienia. W szczególności żądanie wypłaty przedmiotowego odszkodowania nie dotyczyło jakichkolwiek korzyści, które Podatnik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono, a więc np. nie osiągniętych zysków wynikających z braku możliwości dysponowania (inwestowania) kwotą należną mu na podstawie warunków Porozumienia, a ograniczało się jedynie do wysokości poniesionej szkody.

Należy także zaznaczyć, iż otrzymana w ramach ugody sądowej kwota odszkodowania nie jest tożsama z wnioskowaną kwotą należną Podatnikowi na podstawie Porozumienia, gdyż jej ostatecznego ustalenia nie dokonano na podstawie warunków określonych w przedmiotowym Porozumieniu, lecz określono ją w oparciu o arbitralne ustalenia stron w ramach ugody sądowej mające na celu wyczerpanie wszelkich roszczeń między stronami. Należy takie wskazać, iż kwota ustalonego odszkodowania była mniejsza od kwoty należnej Podatnikowi na podstawie treści Porozumienia. W konsekwencji, otrzymane odszkodowanie, co do zasady miało, więc na celu naprawienie szkody wyrządzonej Podatnikowi i zadośćuczynienie doznanych krzywd. W rezultacie otrzymane odszkodowanie jako takie, miało zatem, w ocenie Podatnika, na celu zadośćuczynienie doznanej szkody i krzywd poniesionych przez Podatnika jakimi były utrata pracy pomimo posiadanej gwarancji zatrudnienia i niewypłacenie kwoty, jaka w takim przypadku była Podatnikowi należna na podstawie postanowień Porozumienia, jak również wszelkich innych krzywd doznanych przez podatnika.

Biorąc ponadto pod uwagę, że Podatnik ma na utrzymaniu dwójkę małoletnich dzieci (odpowiednio - 21-miesięczne i 8-letnie), należy wskazać, iż nagła utrata zatrudnienia i brak wypłaty należnej kwoty z tytułu gwarancji zatrudnienia udzielonych przez "A" S.A. wyrządziło Podatnikowi krzywdę w postaci wpływu na stabilność sytuacji materialnej Podatnika i jego rodziny. Działania podjęte przez "A" S.A. wyrządziły także Podatnikowi krzywdę związaną z ogromną ilością stresów i problemów oraz narażenia Podatnika na komplikacje nerwowe. W związku z niezawinioną niepewnością, co do możliwości kontynuacji zatrudnienia u innego pracodawcy ("A" S.A wypowiedział umowę o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy podając jako przyczynę ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych). Z uwagi na postępowanie "A" S.A. podatnik musiał dochodzić swoich racji w sądzie, choć na każdym poziomie postępowania sądowego potwierdzana była bezpodstawność działań "A" S.A., co związane było również z doznaniem krzywdy polegającej na znacznej uciążliwości w związku z koniecznością bardzo stresującego uczestniczenia w rozprawach sądowych narażających zdrowie podatnika, jak również bezpodstawne naruszenie dobrego imienia Podatnika, jako rzetelnego i sumiennego pracownika dbającego o interes pracodawcy.

W szczególności, zdaniem Wnioskodawczyni, należy wskazać, iż w wyniku zawartej ugody sądowej strony zgodnie oświadczyły o wyczerpaniu wszelkich roszczeń związanych z zawartym stosunkiem pracy i Porozumieniem, co przy jednoczesnym określeniu wysokości odszkodowania, nie w oparciu o warunki Porozumienia, lecz na podstawie indywidualnych ustaleń, jednoznacznie wskazuje w ocenie Podatnika, iż przedmiotowe odszkodowanie ma charakter zadośćuczynienia za wszelkie doznane szkody i poniesione krzywdy związane z bezpodstawnym rozwiązaniem stosunku pracy przez "A" S A. i niedotrzymaniem gwarancji zatrudnienia.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Podatnika, odszkodowanie otrzymane na podstawie przedmiotowej ugody sądowej korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 23 kwietnia 2010 r. interpretację indywidualną nr ILPB2/415-181/10-2/WM, w której stanowisko Pani uznał za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 11 maja 2010 r. Pani, działając przez pełnomocnika, wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

Tut. Organ nie udzielił odpowiedzi na ww. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W związku z powyższym, Zainteresowana w dniu 12 lipca 2010 r. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

Sąd, po rozpoznaniu sprawy, w dniu 9 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 941/10 wydał wyrok, w którym uchylił zaskarżoną interpretację. Skład orzekający stwierdził, iż interpretacja została wydana w oparciu o niekompletny stan faktyczny, czego organowi podatkowemu czynić nie wolno.

W związku z powyższym, czyniąc zadość wskazaniom zawartym w ww. wyroku, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, pismem z dnia 23 grudnia 2010 r. nr ILPB2/415-181/10-2/WM/S wezwał Zainteresowaną do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego poprzez jednoznaczne wskazanie:

1.

jaki był charakter otrzymanego na mocy ugody odszkodowania, tj. czy sensem Porozumienia zawartego przez "A" S.A. ze Związkiem Zawodowym Pracowników i Sprzedawców "A" S.A. była ochrona pracowników przed niekorzystnymi skutkami finansowymi pozostawania bez pracy, czy też wyłącznie ochrona istniejącego stosunku pracy,

2.

czy z postanowień ww. Porozumienia wynika, że pracodawca zobligowany był do wypłaty odszkodowania,

3.

czy w postanowieniach Porozumienia wskazano sposób ustalania odszkodowania (jeżeli tak, to należy go wskazać).

Wezwanie wysłano w dniu 23 grudnia 2010 r. (skutecznie doręczono dnia 29 grudnia 2010 r.), zaś w dniu 7 stycznia 2011 r. Zainteresowana uzupełniła ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego - 5 stycznia 2011 r.).

W odpowiedzi na ww. wezwanie, Zainteresowana wskazała, iż Jej zdaniem z treści Porozumienia z dnia 13 czerwca 2005 r. zawartego przez "A" S.A. ze Związkiem Zawodowym Pracowników i Sprzedawców "A" S.A. (dalej: Porozumienie) wynika, iż sensem Porozumienia była ochrona istniejącego stosunku pracy między Podatnikiem a "A" S.A.

Powyższe potwierdza jednoznacznie m.in. treść artykułu 2 paragraf 1 przedmiotowego Porozumienia, w którym stwierdza się, co następuje:

1)

"Pracownikom, o których mowa art. 1 § 3 zapewnia się gwarancje zatrudnienia, której okres jest uzależniony od stażu pracy w Spółce "A" S.A. Okres gwarancji zatrudnienia wynosi:

a.

przy stażu pracy powyżej 7 (siedmiu) lat - 68 miesięcy gwarancji;

b.

przy stażu pracy powyżej 5 (pięciu) lat - 48 miesięcy gwarancji;

c.

przy stażu pracy powyżej 3 (trzech) lat - 36 miesięcy gwarancji;

d.

przy stażu pracy powyżej 1 (jednego) roku - 24 miesiące gwarancji;

Okres gwarancyjny liczy się od dnia wejścia w życie porozumienia.

1.

Gwarancja zatrudnienia, ma wolą stron, samodzielny byt, a okres jej trwania jest niezależny od okresu obowiązywania porozumienia.

2.

Gwarancja zatrudnienia stanowi niezbywalne prawo, nie może być wypowiedziana, zmieniona, zawieszona i nie może wygasnąć w okresie jej trwania nawet wówczas, gdy inne postanowienia porozumienia będą podlegały takim modyfikacjom."

Ponadto, Zainteresowana wskazała, iż w art. 2 § 2 przedmiotowego Porozumienia, zapisano, że: "nie stanowi naruszenia gwarancji, o której mowa w art. 2 § 1 ust. 1 rozwiązanie umowy o prace z pracownikiem, któremu wypłacono odszkodowanie (...)."

Zdaniem Wnioskodawczyni, podkreślenia wymaga, iż wypłata odszkodowania dotyczy ochrony stosunku pracy i w żadnym razie przedmiotowe odszkodowanie nie jest związane z jakimikolwiek korzyściami, które Podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odnosząc się natomiast do kwestii, czy w postanowieniach ww. Porozumienia wskazano sposób ustalania odszkodowania, Podatnik potwierdza, iż postanowienia Porozumienia określają sposób ustalania odszkodowania.

W szczególności do kwestii tej odnosi się art. 2 w § 2 przedmiotowego Porozumienia, w którym stwierdza się iż "nie stanowi naruszenia gwarancji, o której mowa w art. 2 § 1 ust. 1 rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem, któremu wypłacono odszkodowanie w wysokości stanowiącej iloczyn pełnych miesięcy kalendarzowych pozostałych do końca okresu, o którym mowa w art. 2 § 1 ust. 1 liczonych od dnia rozwiązania umowy o pracę i wynagrodzenia miesięcznego brutto danego pracownika ustalonego na dzień rozwiązania umowy o pracę, obliczonego jako średnie wynagrodzenie z 12 poprzednich miesięcy poprzedzających nabycie prawa do odszkodowania oraz współczynnika przeliczeniowego określonego w art. 2 § 2 ust. 2.

Wysokość odszkodowania określa wzór O = g x w x p

Gdzie:

o - należne odszkodowanie;

g - ilość miesięcy pozostających do końca okresu gwarancyjnego ustalonego dla pracownika zgodnie z art. 2 § 1 ust. 1;

w - średnie miesięczne wynagrodzenie brutto danego pracownika obliczone za okres 12 miesięcy poprzedzających dzień rozwiązania umowy o pracę;

p - współczynnik przeliczeniowy, zgodnie z tabelą określoną w art. 2 § 2 ust. 2."

W tym miejscu Podatnik pragnie wyjaśnić, iż jak już wskazano wcześniej przedmiotowe odszkodowanie jest należne Podatnikowi w związku z niedotrzymaniem warunków przedmiotowej gwarancji, która jak wyraźnie wskazały strony Porozumienia, w artykule 2 paragraf 1 ustęp 2 i 3 (cytowany powyżej) stanowi samodzielny byt i niezbywalne prawo załogi oraz nie może być wypowiedziana, zmieniona, zawieszona i nie może wygasnąć w okresie jej trwania, nawet wówczas, gdy inne postanowienia porozumienia będą podlegały takim modyfikacjom. Powyższe jednoznacznie wskazuje, że przedmiotowe odszkodowanie za niedotrzymanie warunków gwarancji, pomimo, iż obliczane w oparciu o wynagrodzenie, nie ma na celu ochrony pracowników przed niekorzystnymi skutkami finansowymi pozostawania bez pracy, lecz ochronę stosunku pracy.

Ponadto, w uzupełnieniu do wniosku Zainteresowana wskazała, iż użycie wynagrodzenia dla obliczenia przedmiotowego odszkodowania wiązało się z koniecznością zastosowania pewnego taryfikatora, który umożliwiłby właściwą, także pod względem wartościowym, ochronę istniejącego stosunku pracy, co jednoznacznie wskazuje, iż przedmiotowe odszkodowanie nie jest związane z jakimikolwiek korzyściami, które Podatnik mógłby osiągnąć, gdyby Mu szkody nie wyrządzono, lecz jest odszkodowaniem za wyrządzoną szkodę jaką było niedotrzymanie warunków gwarancji jako takiej.

W opinii Wnioskodawczyni, należy zaznaczyć, iż dla potrzeb przedmiotowego taryfikatora użyto średnią wartość wynagrodzenia za okres historyczny, tj. za okres 12 miesięcy poprzedzających dzień rozwiązania umowy o pracę, a nie wartość wynagrodzenia, które pracownik otrzymałby gdyby dochowano warunki gwarancji. W ocenie Podatnika, powyższe wyraźnie wskazuje, iż odszkodowanie otrzymane w ramach ugody sądowej zawartej na posiedzeniu Sądu Okręgowego we Wrocławiu dnia 23 października 2009 r., nie dotyczyło ochrony przed niekorzystnymi skutkami finansowymi, lecz związane było z ochroną stosunku pracy. W umowie ugody "Strony zgodnie oświadczają, iż niniejsza ugoda wyczerpuje wszelkie roszczenia Stron związane z zawartym stosunkiem pracy między Stronami w dniu 10 kwietnia 1995 r. i w związku z porozumieniem w sprawie zakończenia sporu zbiorowego z dnia 13 czerwca 2005 r. w zakresie gwarancji zatrudnienia".

W piśmie z dnia 4 stycznia 2011 r. Zainteresowana podkreśliła, iż - jak wskazał WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 9 listopada 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 940/10 uchylającym interpretację Organu - kwestia oceny charakteru odszkodowań wynikających z naruszenia gwarancji zatrudnienia na podstawie różnych porozumień społecznych była przez sądy oceniana odmiennie. Niemniej, jak wskazał WSA we Wrocławiu, w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2009 r. sygn. akt II PK 137/09 dotyczącym Porozumienia społecznego zawartego w dniu 13 czerwca 2005 r. przez "A" S.A. ze związkami zawodowymi wskazano iż "z treści porozumienia z 13 czerwca 2005 r. jednoznacznie wynika, że dochodzone przez powódkę świadczenie należy się za utratę zatrudnienia w pozwanej spółce. Sensem wprowadzenia w życie przedmiotowego aktu nie była bowiem ochrona pracowników przed niekorzystnymi skutkami finansowymi pozostawania przez nich bez pracy, ale ochrona stosunku pracy istniejącego pomiędzy konkretnymi stronami - powódką a pozwaną spółką. Wolą stron zawierających porozumienie (oczywiście również strony pozwanej) było właśnie wypłacenie pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy, świadczenia z tego tytułu, nie ograniczając go żadnymi innymi warunkami".

W tym miejscu należy wskazać, iż powoływane przez WSA we Wrocławiu uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego dotyczy dokładnie Porozumienia z dnia 13 czerwca 2005 r. zawartego przez "A" S.A. ze Związkiem Zawodowym Pracowników i Sprzedawców "A" S.A., które to Porozumienie jest także głównym elementem stanu faktycznego, do którego odnosiła się interpretacja Organu z dnia 23 kwietnia 2010 r. (znak: ILPB2/415-181/10-2/WM) i które jest przedmiotem wyjaśnień w ramach niniejszego pisma.

Mając powyższe na uwadze, należy jednoznacznie stwierdzić, iż Porozumienie, co do którego Organ zwrócił się do Podatnika o uzupełnienie wniosku o interpretację, było przedmiotem szczegółowej analizy sądowej na poziomie dwóch instancji, tj. Sądu Okręgowego i Sądu Apelacyjnego, jak również przedmiotem oceny przez Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 25 listopada 2009 r. sygn. akt II PK 137/09).

Zainteresowana wskazuje, iż w ocenie Sądu Okręgowego, co zostało podtrzymane zarówno przez Sąd Apelacyjny i dodatkowo potwierdzone w treści uzasadnienia przez Sąd Najwyższy jednoznacznie stwierdzono, iż sensem przedmiotowego Porozumienia "nie była bowiem ochrona pracowników przed niekorzystnymi skutkami finansowymi pozostawania przez nich bez pracy, ale ochrona stosunku pracy istniejącego pomiędzy konkretnymi stronami". Zdaniem Wnioskodawczyni, należy także podkreślić, iż treść wyroków Sądu Okręgowego, Sądu Apelacyjnego, jak i przede wszystkim Sądu Najwyższego, została wydana w oparciu o materiał dowodowy, którego elementem było m.in. Porozumienie będące także elementem stanu faktycznego dla interpretacji wydanej przez Organ. Biorąc powyższe pod uwagę, należy zdaniem Zainteresowanej zaznaczyć, iż dla potrzeb wydania przedmiotowych wyroków zarówno Sąd Okręgowy, jaki Sąd Apelacyjny oraz Sąd Najwyższy, miały możliwość oceny pełnej treści Porozumienia, a więc także obowiązków ciążących na pracodawcy w zakresie wypłaty przedmiotowego odszkodowania, jak i sposobu kalkulacji tego odszkodowania.

W konsekwencji, Zainteresowana podkreśliła, iż wyrok Sądu Najwyższego z dni 25 listopada 2009 r. sygn. Akt II PK 137/09 wskazujący jednoznacznie, iż sensem Porozumienia zawartego przez "A" S.A. ze Związkiem Zawodowym Pracowników i Sprzedawców "A" S.A. była ochrona stosunku pracy istniejącego pomiędzy konkretnymi stronami, a nie ochrona pracowników przed niekorzystnymi skutkami finansowymi pozostawania przez nich bez pracy, został wydany w oparciu o analizę treści przedmiotowego Porozumienia. W rezultacie odszkodowanie otrzymane przez Podatnika nie jest związane z jakimikolwiek korzyściami, które Podatnik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono, lecz jest odszkodowaniem za wyrządzoną szkodę, jaką było niedotrzymanie warunków gwarancji, jako takiej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 941/10 uchylającym interpretację indywidualną z dnia 23 kwietnia 2010 r. nr ILPB2/415-181/10-2/WM - stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b) ww. ustawy zwalnia się z opodatkowania inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W myśl cytowanego przepisu, ww. zwolnienie nie przysługuje wypłatom w zakresie lucrum cessans. Ustawodawca w tym przepisie wyraźnie wyłączył odszkodowanie z tytułu utraconego zysku z zakresu wymienionego powyżej zwolnienia. Tym samym wypłatom w zakresie lucrum cessans odmówił charakteru odszkodowawczego w rozumieniu prawa podatkowego.

Racjonalność przyjętego przez ustawodawcę rozwiązania wyraża się w tym, że odszkodowanie z tytułu utraconego zysku powinno być opodatkowane, w przeciwnym razie podatnik, który korzyść utracił, znalazłby się w sytuacji korzystniejszej niż podatnik, który korzyść osiągnął. Istotą odszkodowania korzystającego ze zwolnienia jest natomiast zrekompensowanie poszkodowanemu poniesionej przez niego szkody, a nie jego wzbogacenie (vide: Podatek dochodowy od osób fizycznych: rok 2004, Komentarz, red. J. Marciniuk, Warszawa 2004, s. 338).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż w dniu 2 listopada 2009 r. Zainteresowana w wyniku ugody sądowej otrzymała odszkodowanie z tytułu naruszenia gwarancji zatrudnienia. Ww. gwarancja wynikała z porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego zawartego między pracodawcą, u którego zatrudniona była Wnioskodawczyni, a związkiem zawodowym pracowników. Odszkodowanie nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z treści Porozumienia z dnia 13 czerwca 2005 r. zawartego przez "A" S.A. ze Związkiem Zawodowym Pracowników i Sprzedawców "A" S.A. (dalej: Porozumienie) wynika, iż sensem Porozumienia była ochrona istniejącego stosunku pracy między Podatnikiem a "A" S.A. W postanowieniach ww. Porozumienia określono sposób ustalenia odszkodowania.

Wskazać należy, iż na gruncie analizowanej sprawy istotne znaczenie ma przepis art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w myśl którego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 ww. ustawy).

W myśl powołanego przepisu, szkoda polega albo na stracie, którą poniósł poszkodowany (damnum emergens), albo pozbawieniu go korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Stratą jest pomniejszenie majątku poszkodowanego. Polega ona na uszczupleniu aktywów, albo na przybyciu pasywów. Ma na celu wyrównanie uszczerbku w majątku na skutek zdarzeń, za które inna osoba ponosi odpowiedzialność. Na takie okoliczności Zainteresowana nie powołuje się w przedstawionym stanie faktycznym.

Analiza stanu faktycznego przedstawionego we wniosku w świetle wyżej wskazanych rozważań prawnych uprawnia do sformułowania tezy, iż otrzymane w wyniku ugody sądowej świadczenie, mieści się w kategorii odszkodowań mających na celu pokrycie strat związanych z utraconymi w wyniku powstania szkody korzyściami. Nie budzi wątpliwości fakt, iż w wyniku wypowiedzenia umowy o pracę Zainteresowana poniosła stratę, co w konsekwencji spowodowało po Jej stronie utratę korzyści w postaci pozbawienia zarobków (lucrum cessans).

Tut. Organ pragnie podkreślić, iż w wyniku naruszenia gwarancji zatrudniania Wnioskodawczyni nie poniosła uszczerbku w swoim majątku (damnum emergens).

W świetle powyższego, wskazać należy, iż przedmiotowe odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać należy, iż opodatkowanie to wynika stąd, iż gdyby Zainteresowana osiągnęła spodziewane korzyści, tj. uzyskała wynagrodzenie z tytułu posiadanej pracy, to korzyści te (wynagrodzenie) podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Zatem odszkodowanie z tytułu utraconego zysku powinno być opodatkowane, w przeciwnym razie poszkodowana znalazłaby się w korzystniejszej sytuacji niż ta, w jakiej by była, gdyby szkoda nie zaistniała.

Nie sposób zgodzić się z twierdzeniem, iż wypłacone odszkodowanie nie dotyczyło ochrony przed niekorzystnymi skutkami finansowymi, lecz związane było z ochroną stosunku pracy.

Wskazać bowiem należy, iż stosownie do art. 84 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. z dnia 23 grudnia 1997 r. (Dz. U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)) nie można świadczyć pracy bez wynagrodzenia. Tym samym, pozostawanie w stosunku pracy implikuje po stronie pracownika uzyskanie wynagrodzenia. Zatem w przypadku naruszenia gwarancji zatrudniania pracownik zostaje pozbawiony pracy, a tym samym prawa do wynagrodzenia. W konsekwencji, stwierdzić należy, iż przedmiotowe odszkodowanie związane było z niekorzystnymi dla pracownika skutkami finansowymi.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, iż kwota odszkodowania na rzecz byłego pracownika za naruszenie gwarancji zatrudnienia, stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła. Z kolei stosownie do art. 20 ust. 1 tej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Mając na uwadze wyżej przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa obowiązujące w tym zakresie, stwierdzić należy, iż otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota odszkodowania nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, iż ww. odszkodowanie spełnia przesłankę negatywną objętą dyspozycją litery b) artykułu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy podatkowej, tj. ma ono na celu wyrównanie strat związanych z utraconymi w wyniku powstania szkody korzyściami. Tym samym w odniesieniu do uzyskanego świadczenia wyłączona została możliwość zastosowania zwolnienia od podatku. Podkreślenia bowiem wymaga, iż w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, zwolnienie to nie przysługuje wypłatom w zakresie utraconych korzyści (lucrum cessans).

Ponadto, tut. Organ pragnie zaakcentować, iż otrzymane odszkodowanie nie miało na celu wyrównania uszczerbku w majątku Zainteresowanej.

W konsekwencji uzyskany przez Wnioskodawczynię przychód z tytułu ww. odszkodowania podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na zasadach wskazanych w art. 20 ustawy podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl