ILPB2/415-162/09-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2009 r. (data wpływu 16 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania dochodu wskutek umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

W dniu 16 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania dochodu wskutek umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia oraz w zakresie powstania dochodu wskutek umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością za wynagrodzeniem.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

Zainteresowany jest właścicielem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Udziały, których jest właścicielem mają zostać umorzone. W ramach pierwszego planowanego umorzenia, umorzona zostanie większość posiadanych przez Niego udziałów. W ramach drugiego umorzenia, umorzeniu podlegać będą pozostałe udziały.

Oba umorzenia mogą być przeprowadzone bez wynagrodzenia, zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tym przepisem, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Umorzenia mogą też być przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia, które będzie równe nominalnej wartości umarzanych udziałów, przy czym wartość ta będzie niższa od rynkowej wartości umarzanych udziałów.

Po przeprowadzeniu pierwszego umorzenia, do spółki, jako nowy wspólnik przystąpi fundusz inwestycyjny, w którym Wnioskodawca posiadać będzie certyfikaty inwestycyjne. Fundusz inwestycyjny stanie się dominującym udziałowcem w spółce.

Po przystąpieniu do spółki funduszu inwestycyjnego, w ramach drugiego umorzenia przeprowadzone zostanie umorzenie pozostałych należących do Zainteresowanego udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pierwsze pytanie przedstawione we wniosku, natomiast w zakresie odpowiedzi na drugie pytanie w dniu 12 marca 2009 r. wydano interpretację indywidualną nr ILPB2/415-162/09-3/JK.

Zdaniem Wnioskodawcy - w odniesieniu do pierwszego pytania przedstawionego we wniosku - w związku z nieodpłatnym umorzeniem udziałów w spółce, nie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Zainteresowanego, pomimo faktu, iż w przypadku powstania obowiązku podatkowego w związku z umorzeniem udziałów spółka pełnić będzie rolę płatnika zobowiązanego do poboru podatku, przysługuje Mu prawo, jako podatnikowi (podmiotowi zainteresowanemu, w rozumieniu art. 14b Ordynacji podatkowej), do wystąpienia z wnioskiem o wiążącą interpretację przepisów w opisanym wyżej stanie faktycznym. Powstanie obowiązku podatkowego w powyższej sytuacji będzie miało wpływ na przyszłe decyzje dotyczące planowanego umorzenia.

Ciężar ekonomiczny podatku spoczywać będzie bowiem na podatniku, czyli udziałowcu spółki.

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zwanej dalej u.p.d.o.f., dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Z powyższego przepisu wynika, iż dochód z umorzenia udziałów jest na gruncie przepisów u.p.d.o.f., opodatkowany na zasadach przewidzianych dla dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych. Z przepisu tego wynika ponadto, iż opodatkowaniu podlega dochód faktycznie uzyskany przez podatnika.

Na gruncie powołanego przepisu u.p.d.o.f., należy zatem stwierdzić, iż w sytuacji, gdy w wyniku umorzenia, w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych nie jest wypłacane wynagrodzenie na rzecz wspólnika, którego udziały są umarzane, po stronie tego wspólnika nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podatnik nie otrzymuje bowiem w związku z umorzeniem wynagrodzenia, zgodnie zaś z powołanym przepisem u.p.d.o.f., w przypadku umorzenia udziałów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód faktycznie uzyskany.

Podkreślenia wymaga fakt, iż w omawianej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 19 u.p.d.o.f., przyznający prawo organom podatkowym do szacowania dochodu podatnika. Zgodnie z tym przepisem, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Omawiany przepis ma zastosowanie nie tylko do określania wysokości dochodu w przypadku zbycia rzeczy i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. Zgodnie z art. 17 ust. 2 u.p.d.o.f., przepis ten ma także zastosowanie w przypadku opodatkowania określonych przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie z powołanym art. 17 ust. 2 u.p.d.o.f., zasady określania dochodów zawarte w art. 19 u.p.d.o.f., znajdują zastosowanie do opodatkowania następujących przychodów z kapitałów pieniężnych:

* przychody z majątku likwidowanej spółki,

* przychody z tytułu zbycia udziałów oraz papierów wartościowych,

* przychody z odpłatnego zbycia praw poboru,

* przychody w związku z wniesieniem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej,

* przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych.

Dochody z tytułu zbycia udziałów celem ich umorzenia są, w świetle omawianego art. 17 u.p.d.o.f. traktowane jako dochody z udziałów w zyskach osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f.).

Wspomniany art. 17 ust. 2 u.p.d.o.f., określając kategorie dochodów, do których zastosowanie znajduje art. 19 u.p.d.o.f., nie wymienia dochodów z tytułu zbycia udziałów celem ich umorzenia.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 u.p.d.o.f., przepis ten odwołuje się wyłącznie do jednego rodzaju dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, a mianowicie do przychodów z majątku likwidowanej spółki.

Na gruncie omówionych wyżej przepisów u.p.d.o.f. Zainteresowany stwierdza, iż ww. ustawa nie przewiduje możliwości szacowania dochodów w przypadku zbycia udziałów celem ich umorzenia.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, że należy zwrócić uwagę na fakt, iż art. 19 u.p.d.o.f., określając zasady szacowania dochodu, odwołuje się do ceny. W przypadku zaś umorzenia udziałów pojęcie ceny nie występuje. W piśmie z dnia 18 lutego 2003 r. (LK-399/LM/BG/2003) Minister Finansów wyraził pogląd, zgodnie z którym "w przypadku, określonego w art. 199 kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 Kodeksu spółek handlowych terminu "wynagrodzenie" świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego".

Stanowisko, zgodnie z którym w przypadku nieodpłatnego umorzenia udziałów po stronie podatnika będącego osobą fizyczną nie dochodzi do powstania dochodu, znajduje potwierdzenie w pismach organów podatkowych:

* pismo Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2007 r. nr 1472/DPC/415-45/07/PK,

* pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie z dnia 28 października 2005 r., nr PD-1/i/4218-27/05,

* pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Jeleniej Górze z dnia 9 kwietnia 2007 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, należy zauważyć również, że w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) istnieje przepis analogiczny do wskazanego powyżej art. 24 ust. 5 pkt 1 u.p.d.o.f. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji). Stąd też interpretacje organów podatkowych dotyczące nieodpłatnego umorzenia udziałów wspólników będących osobami prawnymi odnoszą się także do konsekwencji podatkowych po stronie osób fizycznych, których udziały są umarzane nieodpłatnie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podkreśla, że powołane przez Zainteresowanego we wniosku pisma organów podatkowych zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.