ILPB2/415-146/12-2/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2012 r. (data wpływu 9 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 9 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Związek (...) jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządowym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki zrzeszającym pracowników zatrudnionych w szkołach, przedszkolach, placówkach wychowawczych, opiekuńczych i socjalnych, w organach administracji oświatowej, rządowej i samorządowej, szkołach wyższych, instytucjach naukowych i instytucjach współpracujących z oświatą i nauką.

Celem Związku (...) jest:

* obrona godności, praw i interesów jego członków,

* aktywne uczestniczenie w kształtowaniu demokratycznego oblicza polskiej oświaty i nauki, wychowanie w duchu tolerancji, poszanowania praw, wolności i godności osobistej,

* dążenie do powszechnej dostępności do oświaty na wszystkich jej szczeblach oraz zapewnienie warunków organizacyjnych i materialnych do podnoszenia kwalifikacji zawodowych,

* tworzenie materialnej i społecznej bazy dla realizowania zadań w zakresie pomocy i uczestnictwa w życiu intelektualnym i kulturalnym środowisk lokalnych i całego kraju.

Wnioskodawca dąży do osiągnięcia ww. celów m.in. poprzez uczestniczenie w tworzeniu aktów prawnych dotyczących statusu prawnego pracowników oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, przedkładanie właściwym organom państwowym i samorządowym wniosków, opinii i stanowisk w sprawach oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, warunków pracy i bytu pracowników, emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy diety otrzymywane przez niektórych działaczy związkowych wykonujących czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, działacze Związku (...), realizując swym działaniem wynikające ze Statutu cele związkowe takie jak:

* obrona godności, praw i interesów członków (...),

* aktywne uczestniczenie w kształtowaniu demokratycznego oblicza polskiej oświaty i nauki, wychowanie w duchu tolerancji, poszanowania praw, wolności i godności osobistej,

* tworzenie materialnej i społecznej bazy dla realizowania zadań w zakresie pomocy i uczestnictwa w życiu intelektualnym i kulturalnym środowisk lokalnych i całego kraju, wykonują czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich.

Zainteresowany poinformował także, że związki zawodowe opierają swoją działalność na pracy społecznej swoich członków.

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że ww. dieta powinna być nieopodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Na potwierdzenie swojego stanowiska Zainteresowany powołuje się na interpretację indywidualną z dnia 24 maja 2010 r. nr IPPB2/415-176/10-2/MK1.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów jest, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 5 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Wyłączenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, odnosi się do przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Dokonując wykładni cytowanego wyżej przepisu, należy stwierdzić, że diety i kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Jeżeli natomiast diety lub zwrot kosztów otrzymuje członek organizacji, niepełniący żadnej funkcji w organie stanowiącym osoby prawnej - to przychody te w obecnym stanie prawnym - do wysokości określonej w ww. przepisie korzystają ze zwolnienia.

Wskazać należy, iż zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych uznaje się działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sądów powszechnych.

Jak wynika z powyższego, obowiązkami społecznymi i obywatelskimi w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia również wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracach instytucji (w szczególności samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych).

Do pojęcia "pełnienia obowiązków społecznych" zaliczono zatem również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.

Zauważyć należy, iż Związek (...) - zwany dalej Związek - jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządowym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki zrzeszającym pracowników zatrudnionych w szkołach, przedszkolach, placówkach wychowawczych, opiekuńczych i socjalnych, w organach administracji oświatowej, rządowej i samorządowej, szkołach wyższych, instytucjach naukowych i instytucjach współpracujących z oświatą i nauką.

Celem Związku jest:

* obrona godności, praw i interesów jego członków,

* aktywne uczestniczenie w kształtowaniu demokratycznego oblicza polskiej oświaty i nauki, wychowanie w duchu tolerancji, poszanowania praw, wolności i godności osobistej,

* dążenie do powszechnej dostępności do oświaty na wszystkich jej szczeblach oraz zapewnienie warunków organizacyjnych i materialnych do podnoszenia kwalifikacji zawodowych,

* tworzenie materialnej i społecznej bazy dla realizowania zadań w zakresie pomocy i uczestnictwa w życiu intelektualnym i kulturalnym środowisk lokalnych i całego kraju.

Z kolei, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 10 Statutu Związku członek ma prawo korzystać z diet i zwrotu kosztów w związku z pełnieniem funkcji we władzach Związku i organach statutowych, w trybie i na zasadach określonych przez Zarząd Główny.

Zajęcie jednoznacznego stanowiska co do zwolnienia z opodatkowania diet przyznanych działaczom związkowym Oddziału jest możliwe po zapoznaniu się ze strukturą organizacyjną tego Związku. Istotne w omawianej sprawie jest bowiem ustalenie, czy poszczególne Oddziały Związku mają odrębną osobowość prawną, a jeżeli tak, to czy zarząd takiego oddziału jest organem stanowiącym.

Jak wynika z art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.), statut związku zawodowego określa w szczególności strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną.

Statut Związku stanowi, iż: osobowość prawną posiada Związek (w art. 3 Statutu) oraz organizacje zakładowe działające w pionie szkolnictwa wyższego i nauki (art. 66 ust. 1 Statutu).

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 Statutu Związku, Związek tworzy następujące ogniwa organizacyjne:

W świetle art. 16 ust. 4 ww. Statutu, poszczególne ogniwa organizacyjne Związku nie posiadają osobowości prawnej, z zastrzeżeniem art. 66.

Przenosząc poczynione powyżej spostrzeżenia prawne na grunt analizowanej sprawy, wskazać należy, iż Oddział Związku (...) nie posiada odrębnej osobowości prawnej i wyłączenie, o którym mowa w cytowanym wyżej art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje przychodów z tytułu diet otrzymywanych przez działaczy zarządu Oddziału Związku.

Reasumując, stwierdzić należy, iż diety wypłacane działaczom związkowym korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nadmienić należy, iż przedmiotowe zwolnienie ograniczone jest limitem miesięcznym w kwocie 2.280 zł.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, należy stwierdzić, iż wydana została w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.