ILPB2/415-14/09-3/MK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 23 marca 2009 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/415-14/09-3/MK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2008 r. (data wpływu 30 grudnia 2008 r.) uzupełnionym w dniu 5 stycznia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 15 listopada 2001 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę ze spółdzielnią mieszkaniową na wybudowanie mieszkania.

W umowie napisane jest, że:

* Przedmiotem umowy jest wybudowanie mieszkania. Działka przeznaczona pod zabudowę jest w użytkowaniu wieczystym spółdzielni i figuruje w księdze wieczystej prowadzonej przez sąd rejonowy - wydział ksiąg wieczystych pod numerem KW (...).

* Z chwilą zawarcia niniejszej umowy powstaje roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu zwane ekspektatywą odrębnej własności lokalu. Ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu wraz z udziałem w ułamkowej części prawa użytkowania wieczystego gruntu nastąpi notarialnie, najpóźniej w terminie 3 miesięcy po wybudowaniu i wydaniu pozwolenia na użytkowanie. Zamawiający po zakończeniu budowy otrzyma lokal po uprzednim wpłaceniu wymaganego wkładu budowlanego i przyjęciu w poczet członków spółdzielni. Zamawiający w terminie wskazanym przez spółdzielnię dokona odbioru lokalu, o którym mowa w § 1 i § 5 niniejszej umowy, na podstawie protokołu zdawczo odbiorczego. Termin powyższy będzie zbieżny z terminem podpisania aktu notarialnego - przyrzeczonej umowy kupna - sprzedaży.

W związku z powyższym do dnia 13 lutego 2002 r. Wnioskodawczyni zapłaciła spółdzielni w ratach całą należną kwotę na poczet wybudowania (nabycia) dla Niej mieszkania. Następnie w dniu 8 stycznia 2003 r. Zainteresowana podpisała deklarację wstąpienia do spółdzielni mieszkaniowej, wpłaciła wpisowe i członkostwo. W dniu 26 czerwca 2003 r. Wnioskodawczyni otrzymała klucze do mieszkania i podpisała protokół udostępnienia lokalu mieszkalnego do indywidualnego wykończenia. Natomiast w dniu 1 sierpnia 2003 r. Zainteresowana zamieszkała w Swoim pierwszym mieszkaniu, przy czym nie była w nim zameldowana mimo, że faktycznie tam mieszkała do 2008 r., tj. do czasu jego sprzedaży.

Przez cały czas - od dzieciństwa - Wnioskodawczyni była zameldowana u Swoich rodziców, gdzie od października 1999 r. do sierpnia 2008 r. była zgłoszona i prowadzona działalność gospodarcza na Jej imię i nazwisko. Ze względu na usytuowanie działalności gospodarczej Zainteresowana rozliczała podatek dochodowy w urzędzie skarbowym wg miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i zameldowania. W 2007 r. w związku z powiększeniem rodziny Wnioskodawczyni (mąż, dziecko) powstała potrzeba sprzedania Jej pierwszego mieszkania i kupienia drugiego większego mieszkania. W związku z tym Zainteresowana podjęła czynności w kierunku sprzedaży mieszkania.

W tym momencie - jak zaznacza Wnioskodawczyni - zaczęły się problemy ze sprzedażą przedmiotowego mieszkania ponieważ osoby zainteresowane jego kupnem w pierwszej kolejności dopytywały się o księgę wieczystą, która ciągle nie była założona z powodu niedotrzymania umowy przez spółdzielnię mieszkaniową oraz o garaż (miejsce postojowe). Księgi wieczystej dla mieszkania Zainteresowana nie mogła założyć ze względu na brak notarialnego aktu przyrzeczonej umowy kupna - sprzedaży odrębnej własności lokalu z udziałem w prawie wieczystego użytkowania gruntu.

W tym zakresie czynności formalnoprawne w spółdzielni mieszkaniowej przewlekały się w czasie przez wiele lat i były usprawiedliwiane tym, że w międzyczasie spółdzielnia mieszkaniowa zajęła się wykupem na własność ziemi, na której wybudowano budynek z mieszkaniami. Ziemia ta do tej pory jest w wieczystym użytkowaniu. Dwie działki można było wykupić od miasta i od wojewody za 5% i 10% ceny rynkowej. Spółdzielnia nie zgodziła się na dwie różne ceny i wniosła sprawę do sądu, co jeszcze bardziej wydłużyło procedurę.

Wnioskodawczyni nie mogła czekać na to, aż spółdzielnia mieszkaniowa wykupi ziemię na własność i przekaże ją na własność wraz z mieszkaniami w formie notarialnego aktu kupna - sprzedaży, co byłoby podstawą do założenia księgi wieczystej.

W związku z powyższym, w dniu 18 czerwca 2007 r. - w opisanej sytuacji - po ponad 5 latach od zawarcia umowy Zainteresowana zwróciła się już po raz kolejny do spółdzielni mieszkaniowej z pismem o dotrzymanie warunków umowy i przygotowanie dokumentów w celu nadania biegu procedurze założenia księgi wieczystej dla Jej mieszkania. Wytłumaczono Wnioskodawczyni, że spółdzielnia może wykupić ziemię na własność od Skarbu Państwa tylko w postaci całych działek, a nie ich części, w związku z tym załatwienie Jej pojedynczej sprawy uniemożliwiłoby spółdzielni mieszkaniowej i dalej pozostałym mieszkańcom budynku wykupienie ziemi na własność za cenę obniżoną do 5 czy 10% ceny rynkowej.

Poradzono Wnioskodawczyni, aby zrezygnowała z roszczenia o ustanowienie statusu odrębnej własności Swojego lokalu mieszkalnego i zgodziła się na ustanowienie statusu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, ponieważ dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu można też założyć księgę wieczystą.

Stąd też, w dniu 27 czerwca 2007 r. Zainteresowana zgodziła się na powyższą propozycję i w jednym dniu podpisała ze spółdzielnią mieszkaniową dwa dokumenty:

* pierwszy dokument - aneks do umowy z dnia 15 listopada 2001 r. o wybudowanie mieszkania, który zmieniał dotychczasowy zapis w umowie, że "Z chwilą zawarcia niniejszej umowy powstaje roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu zwane ekspektatywą odrębnej własności lokalu"

na zapis o nowym brzmieniu: "Z chwilą zawarcia niniejszej umowy powstaje roszczenie o ustanowienie - spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zwane ekspektatywą spółdzielczego prawa".

* drugi dokument - umowę z dnia 27 czerwca 2007 r. o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Umowa ta stała się podstawą do założenia przez Wnioskodawczynię księgi wieczystej dla własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego i przy takim stanie prawnym dawała Jej większą szansę na sprzedanie mieszkania. Jednocześnie - jak wskazuje Wnioskodawczyni - umowa ta stała się przyczyną Jej kłopotów w zakresie rozliczenia się z podatku dochodowego od sprzedaży ww. mieszkania, a raczej od sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Nadto w dniu 10 stycznia 2008 r. - Wnioskodawczyni podpisała ze spółdzielnią mieszkaniową umowę o nabycie na zasadach odrębnej własności miejsca postojowego dla samochodu w poziomie piwnic w budynku, w którym mieszkała. W dniu 11 stycznia 2008 r. Zainteresowana zapłaciła spółdzielni mieszkaniowej 100% ceny tego miejsca postojowego. W takiej sytuacji powstało roszczenie o ustanowienie odrębnej własności zwane "ekspektatywą odrębnej własności" w stosunku do miejsca postojowego. Miejsce postojowe dla samochodu zostało dokupione celowo - z zamiarem sprzedania bez zysku za cenę zakupu - tylko po to, aby zwiększyć atrakcyjność oferty sprzedaży mieszkania.

W takiej sytuacji, gdy mieszkanie miało już księgę wieczystą oraz, gdy oprócz mieszkania było też do sprzedania miejsce postojowe dla samochodu to już znaleźli się potencjalni klienci, którzy byli poważnie zainteresowani kupnem tego mieszkania.

W dniu 27 lutego 2008 r. - dokonano zapisów w księdze wieczystej. Jako podstawę wpisano umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego z dnia 27 czerwca 2007 r.

Natomiast w dniu 25 marca 2008 r. - Zainteresowana podpisała akt notarialny z umową sprzedaży mieszkania i miejsca postojowego dla samochodu, nowemu nabywcy. W akcie notarialnym z umową sprzedaży oddzielnie wymieniono spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego z ceną sprzedaży i oddzielnie ekspektatywę udziału we współwłasności odrębnego lokalu - garażu wielostanowiskowego z ceną sprzedaży równą cenie zakupu.

Do tego dnia Wnioskodawczyni była cały czas przekonana, że będzie zwolniona z zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży mieszkania, ponieważ w 2002 r. zapłaciła całą cenę związaną z wybudowaniem dla Niej mieszkania, a w 2008 r. minęło ponad 5 lat od dnia kupna (umowa + zapłata). Pod względem prawnym od 2002 r. mieszkanie należało do Zainteresowanej.

Jednak notariusz nie zgodził się z tym poglądem. Wyjaśnił, że przedmiotem umowy sprzedaży nie jest mieszkanie lecz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które zostało ustanowione dopiero 27 czerwca 2007 r. i wpisane do księgi wieczystej. W związku z powyższym w akcie notarialnym umowy sprzedaży zapisano pouczenie, że sprzedająca w rozliczeniu podatkowym za 2008 rok ma zapłacić 19% podatku co wynika z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym w dniach od 26 do 31 marca 2008 r. - Zainteresowana próbowała wyjaśnić sprawę w urzędzie skarbowym, ale przedstawiona przez Nią sytuacja okazała się być zbyt skomplikowana. Poza tym od 1 lipca 2007 r. miejscowy urząd skarbowy nie udziela już wiążących interpretacji przepisów prawa, a ustne wyjaśniania i tak nie mają mocy dokumentu stanowiącego podstawę do postępowania Wnioskodawczyni.

Jednocześnie z powodu upływu czasu i braku możliwości klarownego wyjaśnienia sprawy oraz w obliczu jakby przesądzającego zapisu w akcie notarialnym - o tym, że Zainteresowana ma zapłacić 19% podatek od sprzedaży mieszkania (czytaj spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego) - Wnioskodawczyni poddała się i do tej pory nic nie robiła w tej sprawie wychodząc z założenia, że nic nie da się zrobić.

Jednakże rozmowy w gronie znajomych oraz publikacje w mediach publicznych dopiero teraz upewniły Wnioskodawczynię w przekonaniu, że notariusz nie ma racji, bo nie wziął pod uwagę całej historii mieszkania od 2001 r. i 2002 r., lecz wybiórczo od 2007 r.

W związku z powyższym Zainteresowana szuka więc legalnego wyjścia z opisanej sytuacji, aby w rozliczeniu 2008 r. nie musiała zapłacić 19% podatku od sprzedaży mieszkania (czytaj spółdzielczego własnościowego prawa do mieszkania).

Dodatkowo do art. 10.1.8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawczyni wyjaśnia, że odpłatne zbycie mieszkania nie miało miejsca w wykonaniu działalności gospodarczej i według Niej nastąpiło po upływie ponad 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W związku z tym Zainteresowana uważa, że przychód ze sprzedaży mieszkania nie jest źródłem przychodu, dlatego nie musiała powiadamiać naczelnika urzędu skarbowego o sposobie wydatkowania tego przychodu.

Ponadto Wnioskodawczyni informuje, że faktycznie przychód ze sprzedaży pierwszego mieszkania został przeznaczony w całości na zakup u dewelopera drugiego nowego i większego mieszkania. W tym temacie Wnioskodawczyni nie składała żadnego oświadczenia do urzędu skarbowego jako, że notariusz tak skomplikował sytuację, iż nie wiadomo było jak postąpić w takiej sprawie.

Ponadto Wnioskodawczyni pragnie uzyskać informację jak miałaby postąpić, gdyby interpretacja do Jej sprawy była korzystna dla Niej i nie musiałaby płacić 19% podatku dochodowego od sprzedaży mieszkania (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego).

W dniu 5 stycznia 2009 r. Wnioskodawczyni nadesłała uzupełnienie do złożonego w dniu 30 grudnia 2008 r. wniosku ORD-IN.

Ww. uzupełnieniu Zainteresowana wskazała, że w marcu 2002 r. w rozliczeniu podatku dochodowego za 2001 r. w PIT/D i PIT - 36 odliczyła wydatki poniesione na własne potrzeby mieszkaniowe. Tak samo w marcu 2003 r. składając rozliczenie podatku dochodowego za 2002 r. w PIT/D i PIT - 36 Zainteresowana ostatecznie odliczyła wydatki poniesione na własne potrzeby mieszkaniowe. Wnioskodawczyni została również wezwana przez urząd skarbowy do udokumentowania powyższych wydatków, wówczas przedstawiła dowody wpłat i stosowne zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1.

Czy w indywidualnej sprawie Wnioskodawczyni opisanej wyżej musi Ona zapłacić 19% podatek dochodowy od sprzedaży mieszkania (czytaj - spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), gdy:

- mieszkanie kupiła płacąc sprzedawcy, tj. spółdzielni mieszkaniowej do dnia 13 lutego 2002 r. 100% ceny mieszkania mając zapewnione w umowie roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu zwane ekspektatywą odrębnej własności lokalu,

- i w warunkach wymienionej ekspektatywy zamieszkiwała w mieszkaniu bez zameldowania ponad 5 lat bez uregulowanych ze spółdzielnią formalności notarialnych w zakresie umowy kupna sprzedaży mieszkania, co było wymuszone oczekiwaniem na zakończenie formalności związanych z wykupem przez spółdzielnię ziemi na własność,

- następnie w warunkach braku możliwości uregulowań ww. sprawy ze spółdzielnią, zmieniła w dniu 27 czerwca 2007 r. swój status prawny z osoby mającej przyrzeczone umową roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu zwane ekspektatywą odrębnej własności lokalu na status osoby mającej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

- w notarialnej umowie sprzedaży wymieniono oddzielnie cenę sprzedaży mieszkania i cenę sprzedaży miejsca postojowego dla samochodu.

2.

W sytuacji, gdyby Zainteresowana nie musiała płacić 19% podatku od sprzedaży mieszkania to jakie czynności i gdzie ma wykonać, aby sprawę "wyprostować".

3.

Czy powinna powiadomić Urząd Skarbowy w ciągu 14 dni od daty sprzedaży pierwszego mieszkania o wykorzystaniu całego przychodu ze sprzedaży na zakup drugiego mieszkania, czy jest to nieistotne w sytuacji, gdy upłynęło ponad 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym mieszkanie nabyła.

Zdaniem Wnioskodawczyni - przedstawiając Swoje stanowisko do pytania pierwszego - notariusz postąpił źle i nie ma racji. W związku z tym uważa Ona, że nie powinna płacić żadnego podatku od zbycia (sprzedaży) mieszkania co wynika z art. 10.1.8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zarówno w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. jak również w niezmienionym brzmieniu zachowanym od początku 2007 r. Bowiem z tego artykułu wynika, że źródłem przychodu nie jest odpłatne zbycie po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Mimo zastrzeżeń Wnioskodawczyni zgłaszanych notariuszowi, nie dopuścił on do tego, aby w akcie sprzedaży znalazło się odzwierciedlenie całej historii mieszkania od 2001 r. (umowa o wybudowanie mieszkania) i 2002 r. (zaplata całej ceny), lecz skupił się tylko na jednym fakcie, że podstawą wpisu do księgi wieczystej jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego datowane na 27 czerwca 2007 r.

W sytuacji, gdy notarialna umowa sprzedaży mieszkania (czytaj - spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego) datowana jest na 25 marca 2008 r. to w prostym rozumowaniu notariusza do opisanej sprzedaży mieszkania mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., tj. zobowiązujące do zapłaty 19% podatku od dochodu - art. 30e tej ustawy. Takie postępowanie jest postępowaniem skróconym i nie uprawnionym, ponieważ nie odzwierciedla całej prawdy.

Po pierwsze - nabycie przez Zainteresowaną spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w dniu 27 czerwca 2007 r. nie pociągało za sobą żadnego wydatku z Jej strony na zakup tego prawa (mieszkania).

W związku z tym nie można rozpatrywać sprawy w kategoriach zakupu (nabycia) w dniu 27 czerwca 2007 r. spółdzielczego własnościowego prawa do mieszkania, lecz w kategoriach przekształcenia posiadanego już od 13 lutego 2002 r. prawa do mieszkania w postaci ekspektatywy odrębnej własności lokalu mieszkalnego na inne prawo do mieszkania w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Ekspektatywa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz zapłatą całej ceny sprzedawcy mieszkania (spółdzielni mieszkaniowej) jest prawem nabytym do mieszkania od dnia zapłaty, tj. od 13 lutego 2002 r. W takiej sytuacji przy sprzedaży mieszkania mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązujące do końca 2006 r., a nie obowiązujące od początku 2007 r.

W świetle wykładni - wyrok NSA z 15 czerwca 2000 r. sygn. akt III SA 451/99 za Gazetą Prawną - nabyciem wymienionym w ustawie o PIT jest każde nabycie w sensie potocznym językowym. Tym bardziej nie ma wątpliwości, że sprzedane przez Wnioskodawczynię mieszkanie ze statusem spółdzielczego własnościowego prawa do mieszkania zostało nabyte przed ustanowieniem tego statusu tj. w 13 lutego 2002 r.

W dacie ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (27 czerwca 2007 r.) mieszkanie było już dawno zapłacone (13 lutego 2002 r.) było więc własnością Zainteresowanej, chociaż nie miało jeszcze załatwionych formalności związanych z wpisem do księgi wieczystej.

Po drugie - według Wnioskodawczyni istotne dla celów podatkowych jest wiązanie ze sobą daty zakupu (fizycznego nabycia) mieszkania i kwoty wydanej na zakup mieszkania z datą sprzedaży i kwotą otrzymaną ze sprzedaży tego samego mieszkania.

Natomiast między tymi datami samo przekształcenie statusu prawnego osoby Wnioskodawczyni w stosunku do mieszkania nie jest istotne dla sposobu rozliczenia podatku dochodowego.

Nabyta w dniu 10 stycznia 2008 r. od spółdzielni mieszkaniowej ekspektatywa odrębnej własności do miejsca postojowego samochodu i sprzedana w dniu 25 marca 2008 r. nie powoduje powstania dochodu do opodatkowania ponieważ cena zakupu i sprzedaży jest taka sama. W notarialnej umowie kupna sprzedaży osobno wymieniono cenę sprzedaży mieszkania i cenę sprzedaży miejsca postojowego dla samochodu.

Przedstawiając uzasadnienie do drugiego pytania Wnioskodawczyni wskazała dwa sposoby postępowania.

I.

Ponieważ notariusz pobrał podatki od umowy sprzedaży (2% i 1%) od strony kupującej oraz inne opłaty notarialne, w związku z tym Zainteresowana sądzi, że urząd skarbowy jest w posiadaniu informacji, że Wnioskodawczyni ma obowiązek zapłacić 19% podatek od dochodu ze sprzedaży mieszkania. W takiej sytuacji wystarczy, aby Zainteresowana pismem powiadomiła naczelnika urzędu skarbowego i wyjaśniła błąd notariusza oraz brak podstawy do zapłacenia tego podatku ze względu na podleganie przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. Powyższe należałoby udokumentować stosownym zaświadczeniem ze spółdzielni mieszkaniowej, notarialną umową sprzedaży mieszkania i interpretacją przepisów w rozpatrywanej sprawie wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

II.

W oparciu o dodatkowe zaświadczenia ze spółdzielni mieszkaniowej notariusz musiałby napisać aneks do notarialnej umowy sprzedaży mieszkania i wysłać go do urzędu skarbowego. Według Zainteresowanej w tym wypadku nie trzeba robić żadnych korekt w księdze wieczystej.

Natomiast przedstawiając stanowisko do pytania trzeciego, Wnioskodawczyni uważa, że nie miała obowiązku powiadamiania naczelnika urzędu skarbowego o sposobie wydatkowania przychodu ze sprzedaży mieszkania, ponieważ w sytuacji, gdy upłynęło ponad 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym mieszkanie nabyła to przychód taki w myśl art. 10.1.8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest źródłem przychodów.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, że rozliczenie przez Nią wydatków na własne potrzeby mieszkaniowe w PIT/D i PIT - 36 za 2001 r. i 2002 r. oraz akceptacja tych wydatków przez urząd skarbowy dowodzi o tym, że z punktu widzenia przepisów podatkowych urząd skarbowy traktował Ją jako nabywcę mieszkania. Również sam tytuł PIT/D w pozycji D.1 o treści "Odliczenia wydatków poniesionych na własne potrzeby mieszkaniowe" wskazuje na nabycie mieszkania. Również w świetle wykładni - wyrok NSA z 15 czerwca 2000 r. sygn. akt III SA 451/99 za Gazetą Prawną - nabyciem wymienionym w ustawie o PIT jest każde nabycie w sensie potocznym językowym to tym bardziej nie ma wątpliwości, że sprzedane przez Zainteresowaną w 2008 r. mieszkanie ze statusem spółdzielczego własnościowego prawa do mieszkania zostało nabyte w 2002 r., a nie w 2007 r. Natomiast samo wewnętrzne przekształcenie w ramach tej samej spółdzielni mieszkaniowej statusu prawnego Wnioskodawczyni w dniu 27 czerwca 2007 r. z osoby mającej status spółdzielczej ekspektatywy odrębnej własności lokalu mieszkalnego na status osoby mającej ustanowione spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nie dowodzi o dacie nabycia mieszkania w dniu 27 czerwca 2007 r., lecz jedynie o zmianie formy prawnej w tym dniu. Zwłaszcza, że - jak Wnioskodawczyni pisała wcześniej - za opisaną zmianę formy prawnej (zmiana Jej statusu prawnego względem mieszkania) w dniu 27 czerwca 2007 r. nie było żadnego wydatku z Jej strony na nabycie mieszkania, natomiast wydatki takie były w 2001 r. i 2002 r. co odzwierciedlono w PIT/D i w PIT - 36 za te lata.

Na tle powyższego Zainteresowana uważa więc, że sprawa związana jest z prawem spółdzielczym, które jest ważnym wyjaśnieniem w Jej sprawie. Bowiem, aby nabyć mieszkanie w ramach spółdzielni wcale nie trzeba mieć notarialnego aktu sprzedaży i wpisu do księgi wieczystej. Co prawda zamiar taki został sprecyzowany w umowie o wybudowanie mieszkania, lecz obiektywne przeszkody w zakresie wykupu przez spółdzielnię mieszkaniową ziemi na własność uniemożliwiły wykonanie umowy w tym zakresie. W takiej sytuacji, według prawa spółdzielczego Wnioskodawczyni i tak była właścicielką mieszkania spółdzielczego co prawda bez odrębnej jeszcze własności lokalu i bez księgi wieczystej, ale taki stan jest zgodny z prawem. Bowiem bardzo dużo ludzi ma mieszkania w spółdzielniach mieszkaniowych, a nie ma założonych ksiąg wieczystych.

Podsumowując, Wnioskodawczyni uważa, że notariusz spisując umowę sprzedaży prawidłowo przyjął za przedmiot sprzedaży spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego uwidocznione w księdze wieczystej, ale do zapłaty podatku dochodowego postąpił niewłaściwie ponieważ kwalifikacji podatku (zasada obowiązująca do 2006 r. czy od 2007 r.) nie uwzględnił prawdziwej daty nabycia przez Zainteresowaną mieszkania, lecz jedynie datę przekształcenia Jej statusu prawnego z osoby mającej status spółdzielczej ekspektatywy odrębnej własności lokalu mieszkalnego na status osoby mającej ustanowione spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Z tego powodu pouczenie zawarte w akcie notarialnym sprzedaży przez notariusza jest błędne.

Na podstawie powyższego Wnioskodawczyni uważa więc, że Jej przypadek powinien być zakwalifikowany do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. Na tej podstawie Zainteresowana nie powinna płacić żądnego podatku od sprzedaży mieszkania - art. 10.1.8.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że przychód z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

* odpłatne zbycie ww. prawa nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

* zostało dokonane po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Z przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, że w dniu 15 listopada 2001 r. zawarła umowę ze spółdzielnią mieszkaniową o wybudowanie mieszkania oraz, że z chwilą podpisania tej umowy powstało roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego (ekspektatywa odrębnej własności lokalu). W dniu 13 lutego 2002 r. Wnioskodawczyni zapłaciła na rzecz spółdzielni mieszkaniowej całą kwotę z tytułu zawarcia ww. umowy. Natomiast w dniu 8 stycznia 2003 r. Zainteresowana złożyła deklarację przyjęcia w poczet członków tej spółdzielni. W dniu 26 czerwca 2003 r. nastąpił odbiór inwestycji, a od 1 sierpnia 2003 r. do czasu sprzedaży mieszkania Zainteresowana zamieszkała w przedmiotowym lokalu, jednakże nie była w nim zameldowana. Następnie w związku z zamiarem sprzedaży ww. lokalu w dniu 27 czerwca 2007 r. Wnioskodawczyni zawarła ze spółdzielnią umowę na mocy, której ustanowiono spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Dodatkowo w dniu 10 stycznia 2008 r. Zainteresowana podpisała z przedmiotową spółdzielnią umowę o nabycie na zasadach odrębnej własności miejsca postojowego dla samochodu w poziomie piwnic w budynku, w którym mieszkała. Natomiast 11 stycznia 2008 r. nastąpiła zapłata 100% ceny tego miejsca postojowego. W konsekwencji powyższych działań 25 marca 2008 r. ww. mieszkanie wraz z miejscem postojowym dla samochodu zostało sprzedane.

W akcie notarialnym umowy sprzedaży notariusz zawarł pouczenie o obowiązku zapłacenia przez zbywcę podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) ekspektatywa odrębnej własności lokalu jest roszczeniem o ustanowienie odrębnej własności lokalu. Powstaje ona z chwilą zawarcia umowy o budowę lokalu. Jest ona zbywalna, wraz z wkładem budowlanym albo jego wniesioną częścią, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji.

Ekspektatywa jest więc prawem tymczasowym, przygotowującym i zabezpieczającym prawo przyszłe, które dopiero ostatecznie zaspokaja interesy podmiotu uprawnionego.

Natomiast stosownie do wspomnianego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest między innymi sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli sprzedaż ta nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Za datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, od której upływa pięcioletni termin określony w powołanym przepisie, nie można uznać momentu przekazania Wnioskodawczyni przedmiotowego lokalu na podstawie protokołu odbioru mieszkania spisanego w dniu 26 czerwca 2003 r.. Za datę nabycia lokalu mieszkalnego należy liczyć datę 27 czerwca 2007 r., czyli datę ustanowienia i przeniesienia na Wnioskodawczynię spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Tym samym do opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia przedmiotowego mieszkania w związku z treścią powołanego uprzednio przepisu przejściowego, będą miały zastosowanie znowelizowane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi - 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Z przedstawionego stanu faktycznego sprawy wynika również, że w styczniu 2008 r. w celu zwiększenia atrakcyjności Swojego mieszkania, Wnioskodawczyni nabyła ekspektatywę odrębnej własności miejsca postojowego dla samochodu w budynku, w którym znajdowało się Jej mieszkanie.

W związku z powyższym zgodzić się należy ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, że sprzedaż ww. ekspektatywy w dniu 25 marca 2008 r. nie powoduje powstania dochodu do opodatkowania ponieważ cena zakupu i sprzedaży jest taka sama. Nadto w umowie notarialnej kupna sprzedaży osobno wymieniono cenę sprzedaży mieszkania i cenę sprzedaży miejsca postojowego dla samochodu.

Reasumując, wskazać należy, że sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nabytego w 2007 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na fakt, że do odpłatnego zbycia tego prawa doszło w 2008 r., a więc przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż odpowiedź na pytanie 2 i 3 zawarte we wniosku ORD-IN jest bezprzedmiotowa.

Informuje się, że ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nie zawiera przepisu określonego jako art. 10. 1.8. Jednakże mając na uwadze kontekst zawartych informacji tut. organ zrozumiał, iż Wnioskodawczyni określając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego miał na uwadze przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do powołanego przez Wnioskodawczynię orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, tut. organ informuje, że został on wydany w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl