ILPB2/415-1391/10-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 7 grudnia 2010 r. (data wpływu 13 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konsekwencji podatkowych darowizny udziałów w nieruchomości nabytej w 2010 r. oraz w zakresie konsekwencji podatkowych z tytułu nieodpłatnego przeniesienia udziałów w nieruchomości nabytej w 2010 r. w wykonaniu ugody - jest prawidłowe.

W dniu 13 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konsekwencji podatkowych darowizny udziałów w nieruchomości nabytej w 2010 r. oraz w zakresie konsekwencji podatkowych z tytułu nieodpłatnego przeniesienia udziałów w nieruchomości nabytej w 2010 r. w wykonaniu ugody.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W toczącym się postępowaniu sądowym o dział spadku (przedmiotem masy spadkowej był wkład mieszkaniowy związany ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu) w dniu 17 sierpnia 2010 r. pomiędzy trzema spadkobiercami (Wnioskodawcą oraz X i Y) doszło do zawarcia ugody, na mocy której ww. uczestnicy postępowania zgodnie oświadczyli, że prawo do wkładu mieszkaniowego przyznają wyłącznie Wnioskodawcy, zobowiązując Go jednocześnie do spełnienia określonych warunków.

W dalszej części ugody troje spadkobierców oświadczyło, że ustanawiają obowiązek spłaty Wnioskodawcy na rzecz pozostałych uczestników postępowania o dział spadku jedynie w przypadku gdyby:

* Wnioskodawca w terminie 3 miesięcy od prawomocności postanowienia o umorzeniu niniejszego postępowania nie wystąpił z wnioskiem o ustanowienie na swoją rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej albo wystąpiwszy z takim wnioskiem w powyższym terminie, Wnioskodawca w terminie 1 roku od prawomocności postanowienia o umorzeniu niniejszego postępowania nie doprowadzi do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do opisanego lokalu mieszkalnego w prawo spółdzielcze własnościowe lub odrębną własność lokalu w udziałach wynoszących 7/18 części dla siebie, 7/18 części dla uczestnika X i 4/18 części dla uczestniczki Y. Należy zaznaczyć, że nie zostały jasno sprecyzowane działania Wnioskodawcy mające doprowadzić do przekształcenia niniejszego prawa do lokalu w określonych wyżej udziałach.

Następnie uczestnicy zgodnie oświadczyli, że powyższa ugoda wyczerpuje ich wszystkie wzajemne roszczenia z tytułu działu spadku.

W dniu 25 sierpnia 2010 r. niniejszej ugodzie nadano klauzulę prawomocności.

Wnioskodawca wystąpił do Spółdzielni Mieszkaniowej z odpowiednim wnioskiem i zawarł ze Spółdzielnią Mieszkaniową umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Następnie w dniu 15 listopada 2010 r. w formie aktu notarialnego zawarł umowę o ustanowienie odrębnej własności lokalu, stając się jego właścicielem. Jednoczesne ustanowienie odrębnej własności w udziałach przypadającym pozostałym uczestnikom nie było możliwe, z uwagi na fakt, iż tylko Wnioskodawca dysponował pełnym wkładem mieszkaniowym.

W celu realizacji postanowień ugody w zakresie przekształcenia lokalu w odrębną własność na rzecz pozostałych spadkobierców w należnych im udziałach, Wnioskodawca zamierza poprzez zawarcie umowy darowizny (z zaznaczeniem wykonania treści ugody) przekazać im udziały należne w nieruchomości. Wnioskodawca rozważa również dokonanie takiego przekształcenia poprzez zawarcie umowy nieodpłatnego przeniesienia własności udziałów w ramach wypełnienia postanowień ugody.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, realizacja ugody w zakresie działu spadku w części przekształcenia odrębnej własności lokalu na rzecz uczestników w należnych im częściach poprzez zawarcie umowy darowizny z zaznaczeniem wykonania ugody jest nieodpłatnym zbyciem nieruchomości i nie nakłada na Wnioskodawcę podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. Zawarcie umowy nieodpłatnego przeniesienia własności udziałów z zaznaczeniem wykonania ugody jest nieodpłatnym zbyciem nieruchomości (ma charakter nieekwiwalentny) i nie nakłada na Wnioskodawcę jako zbywającego podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. Jednocześnie obie formy są wykonaniem warunków ugody i nie są świadczeniem w miejsce wypełnienia (obowiązek spłaty ma charakter wtórny), a czynności te są nieodpłatnym zbyciem nieruchomości. Zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego świadczenie w miejsce wypełnienia (datio in solutum) polega na spełnieniu przez dłużnika za zgodą wierzyciela innego świadczenia, niż pierwotnie wynikało to z treści zobowiązania. Skutkiem spełnienia świadczenia w miejsce wypełnienia jest wygaśnięcie zobowiązania i tym samym roszczenia z niego wynikającego. Na skutek datio in solutum dłużnik spełnia na rzecz wierzyciela inne świadczenie niż to, do którego był dotychczas zobowiązany.

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku realizacji przedmiotowej ugody mamy sytuację odwrotną do konstrukcji datio in solutum. Zobowiązaniem pierwotnym Wnioskodawcy jest terminowe wywiązanie się z określonych, ciążących na nim zobowiązań i doprowadzenie do określonego stanu, a pierwotnym założeniem ugody jest realizacja przez Wnioskodawcę działań, przez które ma On doprowadzić do ustanowienia na rzecz Jego i uczestników postępowania odrębnej własności lokalu w określonych udziałach.

Obowiązek spłaty nie jest tytułem pierwotnym, może on powstać jedynie pod warunkiem niewywiązania się w określonym terminie z nałożonych na Wnioskodawcę zobowiązań. W kontekście treści ugody istotą przeniesienia własności nie jest zwolnienie ze zobowiązania finansowego, lecz realizacja postanowień ugody. Zatem w obydwu przypadkach zbycia nieruchomości na rzecz ww. uczestników Wnioskodawca jest zwolniony z podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej. Jednocześnie wyjaśnić należy, że ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 8 posłużył się pojęciem "odpłatne zbycie", nie zawężając czynności prawnych, w wyniku których dochodzi do przeniesienia własności nieruchomości, jedynie do umowy sprzedaży, czy zamiany. Zatem uznać należy, iż pod pojęciem odpłatnego zbycia rozumie się każdą czynność, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności z dotychczasowego właściciela na nowy podmiot w zamian za korzyść majątkową.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest jednym z trzech spadkobierców, którzy jako przedmiot spadku nabyli prawo majątkowe w postaci spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Na podstawie zawartej w dniu 17 sierpnia 2010 r. ugody Wnioskodawca zobowiązał się do przekształcenia, w określonym w ugodzie terminie, przedmiotu spadku w spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego albo prawo odrębnej własności lokalu z jednoczesnym obowiązkiem ustanowienia na rzecz wszystkich spadkobierców określonych udziałów w tym prawie albo nieruchomości. Dopiero niewypełnienie postanowień ww. ugody skutkować będzie sankcją w postaci obowiązku spłaty przez Wnioskodawcę pozostałych spadkobierców. W dniu 15 listopada 2010 r. Wnioskodawca zawarł umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu. W następstwie ww. działań wyłącznym właścicielem powstałej nieruchomości lokalowej został Wnioskodawca. W związku z powyższym obecnie planuje On przenieść własność ww. nieruchomości, w określonych w ugodzie udziałach, na rzecz pozostałych dwóch spadkobierców - w ten sposób nieruchomość ta będzie ich współwłasnością. Opisana czynność przybierze postać bądź umowy darowizny bądź umowy nieodpłatnego przeniesienia własności udziałów.

Zatem, skoro planowane zbycie udziałów w nieruchomości nabytej w 2010 r., nastąpi w drodze umowy darowizny, to czynność ta nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem następuje nieodpłatnie.

Analogicznie w sytuacji, zawarcia umowy nieodpłatnego przeniesienia własności udziałów w ww. nieruchomości na rzecz dwóch pozostałych spadkobierców.

Tym samym, w obu zaprezentowanych we wniosku sytuacjach, na Wnioskodawcy jako zbywcy pod tytułem darmym, nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.