ILPB2/415-129/09-3/TR - Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie tzw. "ulgi meldunkowej" oraz Ordynacja podatkowa w zakresie terminu płatności podatku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2009 r. (data wpływu 9 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie tzw. "ulgi meldunkowej" - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie tzw. "ulgi meldunkowej" oraz Ordynacji podatkowej w zakresie terminu płatności podatku.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 2 marca 2009 r., znak ILPB2/415-129/09-2/TR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych.

Przedmiotowy wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczy jednego zaistniałego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie tzw. "ulgi meldunkowej" oraz jednego zdarzenia przyszłego w zakresie terminu płatności tegoż podatku, natomiast opłata została uiszczona w kwocie 40 zł, tj. w wysokości nie odpowiadającej sumarycznej ilości zaistniałych: stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym wezwano Wnioskodawcę do wskazania, którego zagadnienia dotyczy wpłacona kwota lub uzupełnienia opłaty o brakującą kwotę 40 zł.

Ponadto wezwano Zainteresowanego do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie, czy drugie z zadanych pytań w zakresie terminu płatności podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczy instytucji procesowej "odroczenia terminu płatności", uregulowanej w przepisach art. 48 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej ww. zdarzenia przyszłego odnośnie terminu płatności podatku.

Jednocześnie pouczono Zainteresowanego, że w przypadku nieuiszczenia dodatkowej opłaty w wyznaczonym terminie lub niewskazania, którego zagadnienia dotyczy wpłacona opłata, bądź też uiszczenia dodatkowej opłaty bez uzupełnienia ww. braków formalnych w odniesieniu do treści wniosku - wniosek będzie podlegać rozpatrzeniu w zakresie jednego zagadnienia wg kolejności w nim przedstawionej, tj. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie tzw. "ulgi meldunkowej". Natomiast w pozostałej części dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie terminu płatności podatku - stosownie do przepisu art. 14g § 1 lub § 2 - wniosek zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia; w przypadku wskazania, iż wpłacona kwota dotyczy tegoż zagadnienia, a nie uzupełnienia wskazanych wyżej braków formalnych - wniosek również zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia w tym zakresie.

Wezwanie zostało skutecznie doręczone w dniu 10 marca 2009 r. Wyznaczony termin do dokonania czynności objętych wezwaniem upłynął i w tym czasie Wnioskodawca nie uzupełnił braków formalnych wniosku.

W związku z tym, zgodnie z zawartym w wezwaniu pouczeniem, wniosek podlega rozpatrzeniu jedynie w zakresie jednego zagadnienia wg kolejności w nim przedstawionej, tj. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie tzw. "ulgi meldunkowej".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 2 czerwca 2008 r. pozostająca z Wnioskodawcą w małżeńskiej wspólności majątkowej żona, jako główny lokator i członek spółdzielni mieszkaniowej dokonała przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Małżonka Zainteresowanego była zameldowana w przedmiotowym lokalu od 21 lutego 2007 r. (spełnia warunek ulgi meldunkowej), natomiast Wnioskodawca w tymże mieszkaniu mieszkał, ale zameldowany nie był. Dnia 7 listopada 2008 r., będąc przekonani, że ulga meldunkowa zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje ich oboje, sprzedali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu za cenę 152.000 zł. Następnie za uzyskany kredyt gotówkowy w banku oraz wszystkie środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania, zakupili w dniu 14 listopada 2008 r. mieszkanie spełniające ich oczekiwania i poprawiające warunki życiowe ich i 3-letniego syna (za kwotę 209.000 zł). W ten właśnie sposób w chwili obecnej nie posiadają już żadnych środków finansowych, będąc ewentualnie jeszcze zobowiązani do zapłacenia 19 % podatku od połowy kwoty uzyskanej ze sprzedaży mieszkania do końca kwietnia bieżącego roku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, aby skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych przychodu uzyskanego ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania, wystarczy, by był w nim zameldowany jeden z małżonków. Oceniając powyższe uregulowania prawne, Wnioskodawca stwierdza, że warunkiem do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, jest zameldowanie w sprzedawanym lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia oraz złożenie w urzędzie skarbowym w terminie 14 dni od daty odpłatnego zbycia stosownego oświadczenia. Zwolnienie to dotyczy łącznie obojga małżonków. Tak postąpiła żona Wnioskodawcy i została poinformowana w urzędzie skarbowym, że zwolnienie dotyczy tylko jej, a od 50 % wartości sprzedaży mieszkania Wnioskodawca musi uregulować podatek w wysokości 19 %.

Rozpatrując zatem kwestię zastosowania przedmiotowego zwolnienia przypadku odpłatnego zbycia prawa do lokalu mieszkalnego przysługującego obojgu małżonkom Wnioskodawca stwierdza, że jeżeli jeden z małżonków spełnił warunki zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to wskazane zwolnienie, zgodnie z art. 21 ust. 22 tej ustawy, ma zastosowanie do obojga małżonków. Nie można pominąć konsekwencji zasady powszechności opodatkowania oraz podstawowej metody wykładni w zakresie ulg i zwolnień podatkowych - wykładni gramatycznej. Dla skorzystania z określonego zwolnienia - jako wyjątku od zasady powszechności opodatkowania - podatnik musi spełniać wszystkie przesłanki tego zwolnienia wynikające wprost z przepisów, jednocześnie nie jest dopuszczalne stawianie dodatkowych warunków, niewynikających bezpośrednio i wprost z ustawy. Skoro w odniesieniu do tzw. "ulgi meldunkowej" ustawodawca formułuje zapis "zwolnienie (...) ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków", oznacza to, że w przypadku sprzedaży np. prawa do lokalu przez małżonków, warunki zwolnienia muszą być w odniesieniu do nich rozpatrywane łącznie. Ustawa nie stwierdza, że przesłanki zwolnienia powinny zaistnieć dla każdego z małżonków z osobna. Byłoby to zastrzeżenie dodatkowe, pozaustawowe, tym samym - niedopuszczalne.

W związku z powyższym Wnioskodawca stwierdza, że w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, stanowiącego współwłasność małżeńską, do skorzystania z "ulgi meldunkowej" wystarczy, aby tylko jeden z małżonków był zameldowany w tym lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Tak właśnie jest w przypadku Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy ustawodawca całkiem nie przemyślał tejże ustawy, tzw. "ulgi meldunkowej", która krótkotrwale zaistniała w przepisach prawa polskiego, tzn. tylko w latach 2007-2008. Wnioskodawca chciałby również zaskarżyć tą właśnie ustawę, która nie daje możliwości uzyskanych środków ze sprzedaży mieszkania przeznaczać na inny cel mieszkaniowy jak to było w latach wcześniejszych i jak również obowiązujących od 2009 r. Wnioskodawca dywaguje dlaczego właśnie ludzie, którzy znaleźli się w takiej sytuacji jak On, tzn. w latach 2007-2008 zostali właścicielami mieszkań, nie mogą środków ze sprzedaży przeznaczyć na cel mieszkaniowy i co w takiej sytuacji ma zrobić kiedy po sprzedaży mieszkania przeznaczył wszystkie środki z jego sprzedaży z udzielonym kredytem na inny cel mieszkaniowy i teraz przez niedoskonałość polskich przepisów musi jeszcze zapłacić podatek, kto teraz dopomoże mu w spłacie Jego zobowiązań. Wnioskodawca powołuje się na wydaną już wcześniej decyzję izby skarbowej w sprawie interpretacji prawa podatkowego, która przyznała rację wnioskodawcy co do zwolnienia z podatku przy zameldowaniu tylko jednego z małżonków, i również na własne interpretowanie tychże przepisów, zgodne z tą decyzją.

Wnioskodawca prosi o przeanalizowanie swojej sytuacji życiowej i pozytywną interpretację (jeszcze raz nadmieniając, że ustawa ściśle nie reguluje tejże kwestii). Ma nadzieję, że jednak nie będzie musiał zapłacić 19% podatku w związku z faktem, że w sprzedanym mieszkaniu mieszkał, nie będąc jednak w nim zameldowany, natomiast małżonka jako główny lokator zameldowana była na pobyt stały powyżej 12 miesięcy przed zbyciem mieszkania. Przytacza jeszcze raz cytat: "Nie można pominąć konsekwencji zasady powszechności opodatkowania oraz podstawowej metody w zakresie ulg i zwolnień podatkowych - wykładni gramatycznej. Dla skorzystania z określonego zwolnienia - jako wyjątku od zasady powszechności opodatkowania - podatnik musi spełniać wszystkie przesłanki tego zwolnienia wynikające wprost z przepisów, jednocześnie nie jest dopuszczalne stawianie dodatkowych warunków, niewynikających bezpośrednio i wprost z ustawy".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, decydujące znaczenie dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z uwagi na fakt, iż jak wskazano we wniosku, pozostająca z Wnioskodawcą w małżeńskiej wspólności majątkowej żona, jako główny lokator i członek spółdzielni mieszkaniowej, dokonała przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w dniu 2 czerwca 2008 r., w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdują przepisy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 30e ust. 1 w zw. z ust. 4 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Jednakże, zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 126 cyt. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Zwolnienie to ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Należy jednak zaznaczyć, iż w dniu 9 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych (Dz. U. Nr 59, poz. 361). Zgodnie z § 1 pkt 2 ww. rozporządzenia termin do złożenia oświadczenia dla podatników, którzy uzyskali dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości w 2008 r., został wydłużony do dnia 30 kwietnia 2009 r.

Stosownie do art. 21 ust. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126, ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków. Oznacza to, iż w razie zbycia lokalu stanowiącego współwłasność obojga małżonków, każdy z małżonków, jako odrębny podatnik, uzyska dochód w wysokości połowy wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, a zatem kwestię zastosowania zwolnienia należy rozpatrywać odrębnie w stosunku do każdego z małżonków. Tym samym dwunastomiesięczny okres zameldowania na pobyt stały należy liczyć odrębnie dla każdego z małżonków.

Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem zwolnienia od podatku dochodowego przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 cyt. ustawy, jest zameldowanie podatnika w zbywanym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Przepis ten nie określa daty, od której należy liczyć okres zameldowania, nie uzależnia zameldowania, a tym samym prawa do zwolnienia, od posiadania tytułu własności do nieruchomości lub lokalu, lecz stanowi, że istotny jest fakt zameldowania podatnika na pobyt stały w zbywanym lokalu czy też budynku przez wyżej wskazany okres.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż pozostający w małżeńskiej wspólności majątkowej Wnioskodawca i Jego żona sprzedali 2 czerwca 2008 r. własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, po okresie ponad dwunastomiesięcznego zameldowania w nim jedynie żony Wnioskodawcy.

Jak już wyżej wskazano, z przepisu art. 21 ust. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż aby oboje małżonkowie mogli skorzystać z tzw. ulgi meldunkowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy, każdy z nich musi spełnić warunki uprawniające do skorzystania z tej ulgi. Oznacza to, iż każdy z małżonków musi być zameldowany na pobyt stały w zbywanym lokalu mieszkalnym przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia i każdy z nich musi złożyć oświadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy we wskazanym wyżej terminie.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne oraz opisany we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie spełnia wymaganego przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunku dwunastomiesięcznego okresu zameldowania na pobyt stały, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że nie przysługuje Mu prawo do skorzystania z ulgi meldunkowej.

W związku z powyższym z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca nie spełnił warunków uprawniających do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, stwierdzić należy, że dochód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowego budynku mieszkalnego w części przypadającej na Niego podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 19%, zgodnie z ww. art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie tut. organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, iż interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), został złożony przez jednego ze współwłaścicieli mieszkania, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla żony Wnioskodawcy.

Żona Zainteresowanego, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tutejszy Organ informuje, że w sprawie zagadnienia dotyczącego Ordynacji podatkowej w zakresie terminu płatności podatku wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie w dniu 28 kwietnia 2009 r., znak ILPB2/415-129/09-4/TR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.