ILPB2/415-1258/10-4/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2010 r. (data wpływu: 9 listopada 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 lutego 2011 r. (data wpływu: 3 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 9 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 27 stycznia 2011 r., nr ILPB2/415-1258/10-2/TR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 27 stycznia 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 31 stycznia 2011 r.), zaś w dniu 3 lutego 2011 r. (data nadania: 1 lutego 2011 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Będąc w związku małżeńskim w dniu 24 listopada 2006 r. Wnioskodawca wraz z żoną zakupił dom w na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze środków własnych oraz pochodzących z kredytów hipotecznych i konsumpcyjnych. w 2008 r. nastąpił rozpad małżeństwa. Żona Zainteresowanego przestała spłacać kredyty, a ciężar całego utrzymania gospodarstwa domowego oraz dzieci spadł na Wnioskodawcę. Wspólnie z żoną Zainteresowany postanowił sprzedać wcześniej zakupiony dom, dokonać podziału majątku, rozdzielności majątkowej oraz wystąpić o rozwód.

W dniu 20 listopada 2009 r. nastąpiła sprzedaż domu i w sposób uzgodniony wcześniej, małżonkowie dokonali podziału. Uzgodnili oni również, iż Wnioskodawca ze swojej części pieniędzy notarialnie zobowiązuje się do spłaty wspólnie zaciągniętych kredytów w bankach:

Spłata całkowita kredytów nastąpiła ze środków pochodzących ze sprzedaży ww. domu. Ponieważ są to kredyty konsumpcyjne, Zainteresowany wie, iż na dzień dzisiejszy zgodnie z prawem podatkowym nie może On rozliczyć z przychodu pochodzącego ze sprzedaży domu przed upływem 5 lat. Biorąc wspólnie z żoną kredyty konsumpcyjne małżonkowie mieli dobre zamiary doinwestowania i wyremontowania nieruchomości. Nikt z nich nie przewidział tak szybkiego rozpadu małżeństwa.

Od roku 1994 Zainteresowany jest zatrudniony w zakładzie pracy, w sposób uczciwy opłaca podatki i nigdy nie miał problemów z prawem. w obecnej sytuacji Wnioskodawca utrzymuje dzieci oraz sam swoje gospodarstwo domowe, co stanowi dla Niego poważne utrudnienie finansowe. Część środków pochodzących ze sprzedaży Zainteresowany zainwestował w nieruchomość, ale niestety z części spłaty dwóch kredytów nie może się On rozliczyć.

W uzupełnieniu przedmiotowego wniosku Zainteresowany wskazał co następuje.

Sprzedaż podmiotowego domu w dniu 20 listopada 2009 r. nie nastąpiła w wyniku działalności gospodarczej (Wnioskodawca jest osobą fizyczną, nie posiada działalności gospodarczej. Zainteresowany jest zatrudniony od 1994 r. w zakładzie pracy i sprzedaż domu nastąpiła bezpośrednio osobie kupującej aktem notarialnym).

Przedmiotowy dom był domem mieszkalnym - jednorodzinnym, wolnostojącym, w którym Wnioskodawca zamieszkiwał z rodziną, wybudowanym około roku 1970 na działce budowlanej o charakterze pod budownictwo mieszkaniowe.

Kredyty będące przedmiotem zapytania były kredytami/pożyczkami konsumpcyjnymi. Zainteresowany wyjaśniając kwestię kredytu hipotecznego podał, iż na kupno nieruchomości zaciągnął On z byłą żoną kredyt hipoteczny w banku z wpisem do księgi wieczystej. Warunkiem sprzedaży domu było uwolnienie przez bank hipoteki i całkowitej spłaty kredytu, co nastąpiło w dniu sprzedaży. Za część kwoty pochodzącej ze sprzedaży była żona Wnioskodawcy zakupiła wyłącznie dla siebie mieszkanie. Za pozostałą część Wnioskodawca zakupił na swoje cele mieszkanie i spłacił w całości kredyty/pożyczki konsumpcyjne, które są obecnie właśnie przedmiotem Jego zapytania i zarazem prośbą o zakwalifikowanie ich w drodze wyjątku i umożliwienie Mu ich odliczenia od podatku dochodowego. Zainteresowany wyjaśnił, iż używając sformułowania ze środków własnych miał On na myśli fakt, iż na zakup domu małżonkowie przeznaczyli pieniądze pochodzące z:

Kredyty zaciągnięte w Banku 1 i w Banku 2 zostały przeznaczone na remont domu, który małżonkowie zakupili. Ponieważ dom wybudowany został około roku 1970, wymagał on małżonków poniesienia kosztów remontu, by móc normalnie funkcjonować.

Wnioskodawca nie odliczał i nie odlicza odsetek od przedmiotowych kredytów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca może odliczyć powyższą kwotę pochodzącą z całkowitej spłaty kredytów od podatku dochodowego pochodzącego ze sprzedaży domu przed upływem 5 lat.

Zdaniem Wnioskodawcy, kredyt konsumpcyjny nie podlega odliczeniu, tzn. Zainteresowany nie może przedmiotowych kredytów odliczyć od kwoty sprzedaży nieruchomości. Wnioskodawca podkreśla jednak, iż jest to dla Niego sytuacja wyjątkowa i trudna mając na uwadze, iż od kwoty:

co - jak podaje Zainteresowany - łącznie daje kwotę 15.431,64 zł, od której musiałby On odprowadzić podatek dochodowy.

Jednocześnie Zainteresowany oświadczył, iż w obecnej sytuacji sam się utrzymuje z dwójką dzieci i opłaca na bieżąco wszystkie zobowiązania, wobec czego prosi o wyjątkową zgodę na odliczenie powyższej kwoty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment ich nabycia.

Z uwagi na to, iż dom, ze sprzedaży którego część środków Wnioskodawca przeznaczył na spłatę kredytów (pożyczek) konsumpcyjnych, został nabyty w 2006 r., w przedmiotowej sprawie mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie bowiem z art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w tej ustawie w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Na mocy art. 28 ust. 2 i 2a ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. - podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Zasada ta nie ma zastosowania do podatników, którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania zbycia złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

Jeżeli nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e), podatek jest płatny najpóźniej następnego dnia po upływie terminów określonych w tym przepisie wraz z odsetkami naliczanymi:

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,

* na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne - własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast z treści art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), w części wydatkowanej, nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży, na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Artykuł 21 ust. 2a ww. ustawy stanowi, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) nie ma zastosowania do podatników, którzy odsetki od kredytu lub pożyczki odliczali lub odliczają w ramach ulgi odsetkowej na podstawie art. 26b.

Z przytoczonego powyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) wynika, iż okolicznością decydującą o prawie do zwolnienia z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychodu z odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości w części wydatkowanego na spłatę kredytu (pożyczki) jest cel zaciągnięcia tej pożyczki (kredytu). Kredyt (pożyczka) musi być zaciągnięty na cele mieszkaniowe, co z kolei powinno wynikać z treści umowy kredytowej pożyczki). Ponadto, podatnik nie może korzystać również z tzw. "ulgi odsetkowej".

Katalog zawierający cele, na które musi być zaciągnięty kredyt lub pożyczka, aby przysługiwało podatnikowi z mocy ustawy zwolnienie przedmiotowe, wymieniony w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r. ma charakter zamknięty. Należy uznać, że zwolnienie to nie dotyczy przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), a wydatkowanych na spłatę kredytu lub pożyczki zaciągniętych na inne cele, niż wymienione, w tym również na spłatę kredytu (pożyczki) konsumpcyjnego.

Bez znaczenia jest w tym wypadku fakt, że środki pochodzące z uprzednio zaciągniętych na cele konsumpcyjne kredytów lub pożyczek w wyniku dalszej ich alokacji zostały przeznaczone np. na nabycie, czy też remont domu, jak ma tom miejsce w opisanym we wniosku stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. Organ wyjaśnia, iż rozpatrując ulgi i zwolnienia podatkowe należy jednoznacznie podkreślić, że nie stanowią one standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania. Stąd też korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnień podatkowych, wymaga spełnienia warunków określonych w odpowiednich przepisach stanowiących ich podstawę prawną.

Reasumując, stwierdzić należy, iż prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy - zgodnie z którym przysługujący Mu przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowego domu w części przeznaczonej na spłatę kredytów (pożyczek) zaciągniętych na cele konsumpcyjne nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym - bowiem cele konsumpcyjne nie zostały wymienione w regulujących zwolnienie przedmiotowe przepisach art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i lit. e) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

Ustosunkowując się natomiast do podnoszonej przez Zainteresowanego wyjątkowości Jego sytuacji i związanej z nią możliwości zmniejszenia obciążeń podatkowych, należy wskazać, iż udzielanie podatnikom uznaniowych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych nie mieści się w obszarze właściwości rzeczowej tut. Organu.

Odnośnie poboru podatku, ustawodawca przewidział możliwość udzielania podatnikom uznaniowych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w określonych sytuacjach szczególnych.

Na podstawie art. 67a § 1 w zw. z art. 13 § 1 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

Jednakże wskazać należy, że zasadność udzielenia takiej ulgi jest rozstrzygana w drodze decyzji właściwego naczelnika urzędu skarbowego, po przeprowadzeniu stosownego postępowania, wszczętego na wniosek podatnika.

Ponadto informuje się, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.