ILPB2/415-1254/14-3/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2014 r. (data wpływu 22 grudnia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 13 marca 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu wkładu mieszkaniowego dokonanego spadkobiercy - jest prawidłowe.

W dniu 22 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu wkładu mieszkaniowego dokonanego spadkobiercy oraz w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu zbycia nabytych w drodze spadku jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, o których mowa w art. 14f § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa pismem z dnia 11 marca 2014 r. nr ILPB2/415-1254/14-2/JK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłane w dniu 11 marca 2015 r. zostało skutecznie doręczone w dniu 13 marca 2015 r. W tym też dniu wniosek został uzupełniony.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 9 listopada 2012 r. zmarł brat Zainteresowanej. Spadek nabyła Wnioskodawczyni i pozostałe rodzeństwo, każdy w udziale po 1/5 części.

Zainteresowana w obowiązującym terminie złożyła we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenie SD-Z2, a w konsekwencji nie zapłaciła podatku od spadku na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Przedmiotem spadku (ujętym we zgłoszeniu SD-Z2) były m.in. wkład mieszkaniowy związany z mieszkaniem lokatorskim w spółdzielni mieszkaniowej (prawo zostało nabyte przez brata w 1977 r.) oraz jednostki uczestnictwa w funduszach FIO.

W dniu 22 grudnia 2013 r. (po opróżnieniu lokalu) Wnioskodawczyni wraz z innymi spadkobiercami dokonała zwrotu mieszkania do spółdzielni mieszkaniowej. Ww. mieszkanie zostało zbyte przez spółdzielnię w drodze przetargu, co umożliwiło dokonanie finansowego rozliczenia wkładu mieszkaniowego.

Po potrąceniu kosztów i zadłużenia spółdzielnia wypłaciła Zainteresowanej w dniu 27 listopada 2014 r. kwotę 18.897,21 zł (udział 1/5 części kwoty uzyskanej w przetargu po pomniejszeniu o koszty i zadłużenie, tj. kwoty 94.486,05 zł).

Z dokumentów przesłanych przez Spółdzielnię wynika ponadto, że:

* wysokość wkładu wniesionego została określona na kwotę 2,45 zł,

* wartość księgowa wkładu na dzień śmierci brata wynosiła 29.484,64 zł,

* wartość rynkowa mieszkania w roku 2013 została określona na kwotę 98.873,00 zł,

* cena uzyskana w przetargu wyniosła 105.000,00 zł,

* kwota faktycznie wypłacona wszystkim spadkobiercom 94.486,05 zł.

Zainteresowana nadmienia, że w wyniku wyroku sądu z dnia 16 września 2014 r. została solidarnie (wraz z innymi spadkobiercami) zobowiązana do spłacenia na rzecz byłej małżonki brata (rozwód nastąpił w 1983 r., tj. przed dniem zgonu brata) kwoty 22.440,00 zł z tytułu należnego jej udziału w spółdzielczym lokatorskim prawie do lokalu mieszkalnego (część wkładu została wniesiona przez brata i jego byłą żonę w trakcie trwania ich związku małżeńskiego).

Ponadto, w drodze spadku po zmarłym bracie Wnioskodawczyni nabyła jednostki uczestnictwa w funduszach FIO.

W wyniku złożenia dyspozycji, w dniu 9 czerwca 2013 r. fundusz dokonał na rzecz Zainteresowanej wypłaty wartości jednostek (odkupienie jednostek przez fundusz) po pomniejszeniu kwot o podatek dochodowy od osób fizycznych:

1. FIO subfundusz A - odkupienie jednostek w dniu 6 września 2013 r. za kwotę 13.945,24 zł - pobrany przez fundusz podatek 2.650,00 zł;

2. FIO subfundusz B - odkupienie jednostek w dniu 6 września 2013 r. za kwotę 5.605,73 zł - pobrany podatek 1.065,00 zł;

3. FIO subfundusz C - odkupienie jednostek w dniu 6 września 2013 r. za kwotę 963,70 zł - pobrany podatek 183,00 zł;

4. FIO subfundusz D - odkupienie jednostek w dniu 6 września 2013 r. za kwotę 2.280,34 zł - pobrany podatek 433,00 zł.

Z zaświadczenia wydanego przez fundusz wynika, że podatek został pobrany na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy obliczeniu podatku nie uwzględniono jednak kosztów poniesionych przez spadkodawcę (brata Wnioskodawczyni) na nabycie tych jednostek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymana od spółdzielni mieszkaniowej kwota 18.897,21 zł (1/5 części kwoty uzyskanej przez spółdzielnię w drodze przetargu po pomniejszeniach) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a jeżeli tak to czy dokonana spłata na rzecz byłej małżonki spadkodawcy pomniejsza dochód do opodatkowania... W jaki sposób prawidłowo obliczyć kwotę podlegającą opodatkowaniu.

2. Czy koszty poniesione przez zmarłego brata (spadkodawcę) na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach FIO stanowią dla Wnioskodawczyni koszty uzyskania przychodów przy zbyciu tych jednostek (odkupienie jednostek przez fundusz nastąpiło w dniu 6 września 2013 r.). Czy w związku z tym przysługuje Zainteresowanej prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Czy właściwy do złożenia wniosku jest urząd skarbowy właściwy z uwagi na miejsce zamieszkania Wnioskodawczyni, czy też siedzibę płatnika.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 przedstawione we wniosku. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 2 w dniu 23 marca 2015 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie - interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-1254/14-4/JK.

Zdaniem Wnioskodawczyni - w odniesieniu do pytania nr 1 - otrzymana wypłata ze spółdzielni mieszkaniowej w kwocie 18.897,21 zł (wkład mieszkaniowy wypłacony w kwocie odpowiadającej 1/5 kwoty uzyskanej w przetargu przez spółdzielnię po pomniejszeniu o koszty) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i z tego tytułu nie ciąży na Zainteresowanej obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji. Dziedziczeniu podlega natomiast wkład mieszkaniowy.

Oznacza to, że nabycie w drodze spadku wkładu mieszkaniowego związanego ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl natomiast art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, jej przepisów nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie zaś do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 86) opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami (art. 922 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: z 2013 r.; Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Zainteresowana nabyła w drodze spadkobrania po bracie m.in. udział we wniesionym do spółdzielni mieszkaniowej przez zmarłego i jego małżonkę wkładzie mieszkaniowym. Na skutek zdania przedmiotowego lokalu Wnioskodawczyni otrzymała kwotę 18.897,21 zł.

W tym miejscu zauważyć należy, że stosownie do art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1222 z późn. zm.) spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Umowa powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej (art. 9 ust. 4 ww. ustawy).

Ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu związany jest wkład mieszkaniowy, który członkowie spółdzielni są obowiązani wnieść w celu uczestniczenia w pokryciu kosztów budowy lokalu. Wykluczenie możliwości dziedziczenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nie narusza jednak uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu mieszkaniowego związanego z takim prawem, co zostało uregulowane w art. 14 ust. 2 ww. ustawy.

W kontekście powyższego, wskazać należy, że w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu przedmiotem spadku nie jest to prawo, ale wkład mieszkaniowy z nim związany.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że na gruncie przedmiotowej sprawy zastosowanie znajdują uregulowania zawarte w ustawie o podatku od spadków i darowizn, a nie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W efekcie - w związku z wypełnieniem dyspozycji cytowanego wyżej art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym stanowisko Zainteresowanej należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.