ILPB2/415-1245/14-2/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 15 grudnia 2014 r. (data wpływu: 19 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), Urząd Miasta, jako pracodawca, zapewnia pracownikom okulary korygujące wzrok.

Zgodnie z Zarządzeniem Burmistrza Miasta w sprawie ustalenia zasad dofinansowania przez pracodawcę zakupu okularów korygujących wzrok i soczewek kontaktowych, pracownikom zatrudnionym na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, dofinansowanie następuje jeżeli: badania okulistyczne przeprowadzone w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego oraz jeżeli pracownik użytkuje monitor ekranowy co najmniej połowę swojego dobowego wymiaru czasu pracy. Zgodnie z przywołanym zarządzeniem dofinansowanie do zakupu okularów następuje co dwa lata w wysokości do 200 zł.

Pracownik - Wnioskodawca - zgodnie z regulaminem Urzędu Miasta złożył wniosek o refundację zakupionych okularów korygujących wzrok oraz przedłożył pracodawcy fakturę na zakup okularów korekcyjnych na kwotę 200 zł. Wskazać należy, że Zainteresowany w dniu złożenia wniosku o refundację miał ważne badanie okulistyczne przeprowadzone w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej ze wskazaniem stosowania szkieł korekcyjnych - badanie zostało wydane na okres 3 lat, tj. od stycznia 2012 r. do stycznia 2015 r. Pracownik zatrudniony jest na stanowisku, gdzie przebywa przed monitorem ekranowym co najmniej połowę swojego czasu pracy.

Pracodawca jako płatnik podatku uznał, że nie ma podstaw do zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ uznał, iż na podstawie ww. zaświadczenia wydanego przez lekarza medycyny pracy pracownik może skorzystać ze zwolnienia podatkowego tylko 1 raz w ciągu okresu jego ważności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie tego samego zaświadczenia lekarza medycyny pracy można dokonać dwukrotnie wolnej od podatku refundacji zakupu okularów korygujących wzrok, jeżeli w przepisach wewnętrznych pracodawcy refundacja zakupu okularów korygujących wzrok dokonywana jest co dwa lata.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 237 § 1 ustawy - Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.; dalej: "k.p.") pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Z kolei, zgodnie z art. 8 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973, dalej: "Rozporządzenie MPiPS") - które zostało wydane na podstawie delegacji ustawowej sformułowanej w art. 23715 k.p. - "pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej (...) wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego."

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są (...) świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zdaniem Wnioskodawcy, z przywołanego przepisu jednoznacznie wynika, że o ile refundacja zostanie dokonana na podstawie oraz zgodnie z przepisami, do których on odsyła (bez wątpienia są to m.in. przywołane przepisy k.p. oraz cytowanego Rozporządzenia MPiPS), to wówczas otrzymany przez pracownika zwrot wydatków będzie stanowił przychód zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Według Wnioskodawcy nie ma przeciwskazań, aby pracodawca dwukrotnie dokonał refundacji pracownikowi kosztów poniesionych na zakup okularów korygujących wzrok na podstawie tego samego (ważnego) zaświadczenia lekarskiego, jeżeli wynika to z wewnętrznych regulacji.

W omawianym przypadku jest to Zarządzenie Burmistrza Miasta w sprawie ustalenia zasad dofinansowania przez pracodawcę zakupu okularów korygujących wzrok i soczewek kontaktowych. Należy wskazać, że badania profilaktyczne pracowników administracyjno-biurowych, mogą być wykonywane nawet co 4 lata. W opinii Wnioskodawcy, w okresie ważności danego zaświadczenia pracownik powinien korzystać z refundacji zwolnionej od podatku dochodowego.

Ponadto, zdaniem Zainteresowanego, przepisy nie określają formy i częstotliwości zapewnienia pracownikowi zaleconych okularów. To pracodawca określa sposób i częstotliwość zaopatrzenia pracownika w okulary. Należy podkreślić, że zwolnione z opodatkowania po stronie pracowników pozostają świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: z dnia 17 września 2014 r.; Dz. U. z 2014 r. poz. 1502), w art. 207 zawiera ogólną normę nakładającą na pracodawcę odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 2 Kodeksu pracy), a koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników (art. 207 § 21 ww. Kodeksu).

W ramach obowiązków wynikających z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest między innymi zobligowany do finansowania z własnych środków kosztów badań wstępnych (przed podjęciem pracy), a także badań okresowych i kontrolnych pracowników (art. 229 Kodeksu pracy).

Uszczegółowieniem tych regulacji są przepisy rozporządzenia Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy z dnia 30 maja 1996 r. (Dz. U. Nr 69, poz. 332, późn. zm.).

Zgodnie z § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Skierowanie to powinno zawierać między innymi określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane (§ 4 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Wskazać również należy na postanowienia § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), z których wynika, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Przenosząc powyższe na grunt badanej sprawy, zauważyć należy, że pracodawca - kierując Zainteresowanego na badania lekarskie w oparciu, o które zostało wydane zaświadczenie stwierdzające konieczność używania okularów korygujących wzrok - wywiązał się z ciążących na nim obowiązków.

Zauważyć ponadto należy, że niewątpliwie np. pogorszenie wzroku pracownika należy traktować jako zmianę jego stanu zdrowia, uzasadniającą konieczność wcześniejszego, niż wymagałoby to z obowiązującego zaświadczenia lekarskiego, przeprowadzenia badania lekarskiego.

Tymczasem, z analizy sprawy nie wynika, żeby Wnioskodawca ponownie wystąpił z wnioskiem o skierowanie na badanie lekarskie, a tylko to mogłoby potwierdzić pogorszenie stanu zdrowia pracownika, co w konsekwencji uzasadniałoby realizację ciążącego na pracodawcy obowiązku refundacji kosztów wymiany okularów. Zainteresowany wystąpił bowiem ponownie o refundację wydatków związanych z okularami korekcyjnymi na podstawie tego samego zaświadczenia lekarskiego. Powyższe uprawnia zatem do postawienia tezy, że to samo zaświadczenie lekarskie nie może potwierdzić zmiany, tj. pogorszenia stanu zdrowia pracownika, a tym samym uprawniać do zastosowania zwolnienia od podatku.

Podkreślenia wymaga fakt, że brak jest w tych przepisach regulacji, która ograniczałaby prawo pracodawcy do skierowania pracownika na badania w sytuacji, gdy formalnie zachowuje jeszcze ważność wydane uprzednio zaświadczenie lekarskie. Przeciwnie, biorąc pod uwagę ciążący na pracodawcy generalny obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zgłoszenie pracodawcy przez pracownika pogorszenia stanu zdrowia, powinno skłonić pracodawcę do skierowania pracownika na badania profilaktyczne.

Stwierdzić zatem należy, że co do zasady refundacja poniesionych i udokumentowanych przez Wnioskodawcę kosztów zakupu okularów korygujących wzrok, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, który korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy.

Jednakże, nie stanowi postawy do zastosowania ww. zwolnienia od podatku odliczenie dokonane ponownie na podstawie tego samego zaświadczenia lekarskiego. W konsekwencji, refundacja poniesionych wydatków podlega opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy (art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.